incalchídu , pps, agt: incrachiu Definitzione de incalchire; chi est cracu, chi dhue ndh'at meda (nau de logu, chi est prenu de linna, totu cràchiri, matedu); nau de tratamentu, chi est una cosa corale: amighéntzia incalchida = forte, manna Sinònimos e contràrios calcu, cutzu, fitu, ilgiagadu, intipidu, subélciu | ctr. làschiu, slargu Frases a ojos a su mare si pesat una fumera pídiga incalchida che nue ch'iscúrigat su die (G.M.Cherchi) Tradutziones Frantzesu épais Ingresu thick Ispagnolu denso, espeso Italianu dènso, spésso Tedescu dicht, dick.

líta , nf, nm: litu 1, litzu 1 Definitzione logu de linna meda, de tupas e matas Sinònimos e contràrios crachi, linnari, mateda, padente, tuparzu, tupedu Maneras de nàrrere csn: litu pedrosu = padente de àteras eras geológicas furriadu a pedra; una lita de ruo, de letítera = donnaghe de rú, unu ruarzu, unu logu totu carrarzadu de letítera Frases forsis sonniaias chelu craru, càntigos, frinas tébias e litos già fozidos (M.S.Cocco)◊ disdiciada, cun dolore torresit a su litu atupadu ue pechesit tzega de amore ◊ sos litos sunt a carvone, cun totu custos fogos Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu bois épais Ingresu thick forest Ispagnolu bosque espeso Italianu bòsco fitto Tedescu dichter Wald.

rússu , agt, nm Definitzione chi tenet grussària meda, sa parte grussa de una cosa Sinònimos e contràrios fungudu, grossu* | ctr. fine Maneras de nàrrere csn: ira russa, dannu russu = dannu mannu, cosa meda; terra russa = funguda, chi est terra chentza pedra fintzas a fundhu meda; mare russu = ue s'abba est arta meda, atesu de sa costera; ómine fatu in russu = de carena russatza; ómine fatu a sa russa (ma fintzas "in russu")= de cumportamentu pagu atentu o pagu díligu, pagu grabbosu; bèndhere a sa russa = in grussu, in cantidadi manna; bessiresindhe a sa russa (dae carchi chistione)= chentza fàghere bene sa cosa o sos contos; faedhare a sa russa = chentza delicadesa, cun pagu educassione, chentza pretzisione Frases su cartone est prus russu de su pabilu de iscríere ◊ su filu russu est forte, ma no est bonu a fàghere triballu in fine 2. in cussos paris bi at terra russa ◊ est torradu a note russa ◊ bi depet àere sutzessu ira russa, totu custas boghes! ◊ mineto dannu russu ◊ a bortas, navighendhe in mare russu, bido chi sentza remos as sa barca… (Cubeddu) 3. tue ti ndh'essis a sa russa, ca no ti ndhe importat nudha ◊ in medas cosas mi ndh'esso a sa russa: cumpàtimi, so unu molente! ◊ maleducau, tuponadi, ca si no foedhas a sa russa tue no ses cuntentu! Sambenados e Provèrbios smb: Russu Tradutziones Frantzesu épais, robuste Ingresu thick Ispagnolu espeso, macizo, grueso Italianu spésso, robusto Tedescu robust.

tipíu , pps, agt: atipiu Definitzione de tipiri; chi est tibbu, cracu Sinònimos e contràrios afissu, cutzu, incalchidu, intipidu, subélciu, tepidu | ctr. làschiu 2. sa bíngia est serrada a cresura tipida ◊ sas ufraduras si podiant vortare in macras nighedhas mannas o minudas e tipias ◊ s'àxina de Ispagna fait su gurdoni tipiu Tradutziones Frantzesu épais Ingresu thick Ispagnolu espeso, tupido Italianu fólto, fitto Tedescu dicht.

«« Torra a chircare