pistònca , nf, nm: bistonca,
pistoncu,
pistroncu,
pistuncu Definitzione
su cropu chi giaet in sa manu su pódhighe de mesu frigau cun su pódhighe mannu e lassau andhare totinduna; cropighedhu, giau in cunfidàntzia cun is pódhighes a trempas de unu (piciochedhu)/ zocare a su pistroncu = giogare a birillas
Sinònimos e contràrios
bidhighitada,
bidhighitu,
bistínchidu,
isbillongu,
pistóriga,
spistoncu,
tzinchillitu
Frases
si acurtzat a unu pipiu po dhi donai unu pistoncu a una trempa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
chiquenaude
Ingresu
light-blow
Ispagnolu
chasquido
Italianu
buffétto
Tedescu
Schnippchen.
tracàda , nf Definitzione
su tracare; fintzes s'isperrada chi si faet in sa linna candho tracat
Sinònimos e contràrios
tzacarrada
/
afilada,
isperrada,
tzacadura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
crépitation
Ingresu
crackling
Ispagnolu
chasquido
Italianu
crepitazióne
Tedescu
Geknister.
tràchida , nf: tràchita,
tràxida Definitzione
genia de sonu de linna isperrandho, de cosa àrrida segandho, linna frisca cun fògia abbruxandho
Sinònimos e contràrios
trachedhada,
trachedhu,
trachidada,
tzacarrada
Frases
a tràchitas fachent sas dentes, sos tronos, su fogu ◊ no s'intendhet de sa gherra sas tràchidas de fogu totu in tundhu ◊ si est intesa sa tràchida de sos ossos ◊ est sensada sa tràchida de sa trébbia ◊ in piata bi sunt sos ballos a tràchida
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
crépitement
Ingresu
rattle
Ispagnolu
chasquido,
chisporroteo,
crujido
Italianu
scricchiolìo,
crepitìo
Tedescu
Geknarre,
Geknister.
tzàchida , nf, nm: ciàchidu,
tàchida,
tzàchidu,
tzàchiru Definitzione
genia de sonu a cropu o de moida puru, forte, sighia
Sinònimos e contràrios
ciacu,
iscópiu,
itzàchidu,
tracada,
tzacarrada,
tzacàrridu,
tzàcurru,
tzóchida,
tzocu
Maneras de nàrrere
csn:
tzàchida de dentes = traghedhu; tzàchidu de tronu = sciarrocada, traghidada; tzàchida de tonca = càntigu o boghe de tonca
Frases
intendemu su tzàchidu de is ferrus acomenti fiast pudendi su sarmentu ◊ s'intendiat su tzàchidu de is ferrus de is cuadhus chi atobiamus ◊ apu inténdiu unu tzàchidu a is ossus ◊ s'intendit su tzàchidu de is bombas ◊ su tzàchidu de is tronus fait tremi is murus
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éclatement,
craquement
Ingresu
boom,
creaking
Ispagnolu
estallido,
chasquido
Italianu
scòppio,
scricchiolìo
Tedescu
Bersten,
Geknister.
tzócu , nm: tzoncu 1 Definitzione
su sonu surdu chi faet unu cropu, mescamente in cosa chi no est fata po sonare (es. linna, pedra, terra) o una cosa chi orruet de artu, o fintzes cosa chi iscópiat / min. tzochitu, tzochighedhu
Sinònimos e contràrios
cocu,
corpedhu,
istódhicu,
tzàchidu,
tzóchida
/
píchiu
/
cdh. ciocu
Maneras de nàrrere
csn:
tènnere musca a tz. = fai un'istampu in s'àcua, no arrènnesciri, picai o pretèndiri in debbadas; basu a tzocu = manera de basare lassendhe andhare a corpu sas laras serradas afissas; ríere a tz. = a iscracàllios; èssere in su tz. de… = in su grofu, própiu in su menzus…, in mesu; èssere chin su tzocu in s'ischina = èssere ispetendhe carchi cosa de grave
Frases
si est intesu su tzocu de un'isparu ◊ sos tzocos de sas manos ◊ iscatat su grillete de s'archibbusu: unu tzocu introneit in s'aera ◊ apo intesu unu tzocu in su tauladu: bae a bídere ite che at rutu! ◊ cun cussos tzocos de martedhu mi ndhe as ischidadu ◊ at iscutu una pedra a intro de sa perca e at fatu tzoncu de abba
2.
cudhu aturdidu, sos àteros riendhe a tzocu, no apeint sos àschidos de lu frimmare ◊ de su fele, de s'arrennegu, bi ndhe at de fàghere tzocu! ◊ za ti n'as a tènnere de musca a tzocu!…
Sambenados e Provèrbios
smb:
Zoncu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
coup,
éclatement
Ingresu
stroke,
percussion,
crack,
crash
Ispagnolu
golpe,
chasquido,
estallido
Italianu
bòtto,
schiòcco,
schianto,
cólpo,
percussióne
Tedescu
Krach,
Knall,
Schlag.