Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

bischigliàre , vrb: bischiliare, bischilliare Definitzione istare a su pisibisi, foedhare a iscusi, erríere Sinònimos e contràrios abbrubudhai, frofoai, ischigliare, ischiglionare, mamughiare, pispisai, sbrufare, sbrufulai, strichidhai Frases sas duas pisedhas faedhaiant cun ispíritu, lieras e chena timorias, atzetendhe de bischiliare Ètimu itl. bischizzare Tradutziones Frantzesu chuchoter Ingresu to whisper Ispagnolu cuchichear Italianu bisbigliare Tedescu flüstern, wispern.

frofoài, frofroài, frofrobài, frofrolài , vrb Definitzione si narat de sa moida chi faent s'abba e mescamente cosas cagiadas coendho candho ndhe faent essire coment’e bubburucas de vapore; in cobertantza, su istare a chistionedhu agiummai a iscúsiu / frofrobai cun sa fantasia = cúrrere cun s'immazinassione, cun su pessamentu Sinònimos e contràrios abbrubudhai, chischisiai, ischigliare, ischiglionare, iscusietare, mamughiare, pispisai, sbrufare, sbrufulai, strichidhai Frases s'àcua est frofroendu 2. su dotori iat aprapau su pipiu frofrobendu fuedhus chi nisciunus cumprendiat ◊ ita seis frofrobendu asuta asuta: no fiaus de acórdiu cantu si depia giai? 3. dhis frofrobàt sa fantasia sena de riparu ◊ is arregordus frofrolant e ndi essint de is perevundus de sa memória Tradutziones Frantzesu chuchoter, grommeler Ingresu to talk in a low voice, to moan, to whisper Ispagnolu cuchichear, refunfuñar Italianu bisbigliare, parlottare, mugugnare Tedescu murmeln.

iscusiàre , vrb Definitzione foedhare a unu a iscusi, a manera chi no dhu potzant intèndhere is àteros, po no istrobbare o po segretesa Sinònimos e contràrios ascugiare, chischisiai, cuscujinare, iscusietare, ispibisai Frases si sunt iscusiaos tra issos ◊ candho s'ànima nostra s'imbrinucat, Deus si acúrtziat a nois pro iscusiare ◊ iscusiadu s'at a donzi cane isterzari chi inoghe at apedhadu ◊ si fint iscusiaos e aiant ordiu su de fàchere Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chuchoter Ingresu to whisper Ispagnolu musitar, bisbisear Italianu bisbigliare Tedescu flüstern.

mummucàre , vrb: mummuchiare, mumughiare Definitzione cantare a mummucu, chentza artzare sa boghe e chene fàere intèndhere bene is foedhos, fàere una genia de sonu sighiu, fintzes nàrrere cosa a murrúngiu Sinònimos e contràrios mulmutare, pispisai / morrugnare Frases cantant sas feras, apedhant sos canes, mummúchiat cada casta de errebios (L.Loi)◊ no est tirandhe prus aeredha, mancu bentu de susu chi néchidat sas chessas mummuchiandhe in frunzas ◊ intendhimus rios e montes mummuchiendhe Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu murmurer, chuchoter Ingresu to whisper Ispagnolu susurrar Italianu sussurrare Tedescu summen.

múschiu , nm: ammúsciu, músciu 2 (mú-sci-u) Definitzione genia de chèscia chi si faet candho si agatat cosa de nàrrere, discuntentos, a protesta; cosa nada agiummai a iscúsiu, boghighedha bàscia Sinònimos e contràrios murrúngiu / irmúsciu, mutuzu, píliu, pisintzu, simúschiu, súlida, tzíliu, tzúniu Frases no mi esseit mancu músciu: timendhe tratenzei fintzas su túsciu ◊ tui ses bellu a fuedhai in domu, ma candu ses aranti de issu no ses capatzu de nci bogai unu músciu 2. camminant a costau de pari sena de bogai músciu ◊ su brúsciu isceti cun d-unu músciu apodhat sa maladia! ◊ no s'intendhet mancu múschiu ◊ no at mancu nau músciu ◊ is picioconedhos faent su chi dhis ponent a fàere chentza bogare múschiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grognement continuel (reg.), continuelle rouspétance (fam.), murmure, chuchotement Ingresu grunt, murmur, whisper Ispagnolu gruñido, susurro Italianu mugugno, sussurro, bisbìglio Tedescu Brummen, Flüstern.

músci , vrb: muscire, mussire Definitzione istare a murrúngiu, nàrrere cosa coment'e chesciandhosi: a logos dhu narant fintzes po assamudare, fàere chellare, citire / pps. múscidu Sinònimos e contràrios muschiare*, pisinzare, smusciai, tzinchidhire Frases tremint is mariposas musciendi me is làntias ◊ oe no muscis mancu apenas: che ses, ma est che candho no che sias! (P.Terrosu)◊ candu seu crocau dèu, guai chi ndi muscit unu! ◊ immoi tocat a dhus portai in pranta de manu, is fillus, e guai chi muscieus! ◊ faghiant sos tribàglios, a tempus bonu e a tempus malu, chena muscire ◊ est osservanno ma sentza mussire foedhu 2. nudha podet muscire sa càdara de sa zente! Tradutziones Frantzesu chuchoter, murmurer, grogner, grommeler, rouspéter Ingresu to grumble, to whisper Ispagnolu bisbisear, mascullar Italianu bisbigliare, brontolare Tedescu flüstern, brummen.

pisibísi 1 , nm Definitzione su foedhare chi si faet a boghe bàscia, agiummai a iscúsiu, nau pruscatotu in su sensu de bodheta Sinònimos e contràrios alleghinzu, chischisiada, contuliu, ispibisu, lollúghine, lolluine, pisighinzu, pispisu, visivisi Frases s'intendhet su pisibisi de sa zente ◊ sas notas de su Babbunostru e sa mímula de su Rosàriu aiant asseliau su pisibisi malinnu de cussos zuzes Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chuchotement, commérages Ingresu whisper, gossip Ispagnolu bisbiseo, chisme, habladuría Italianu bisbìglio, pettegolézzo, mormorìo Tedescu Flüstern, Murmeln, Klatsch.

pispisài , vrb: pispisiai Definitzione istare a pispisu, a su pibisibisi a bodheta, a chistionedhu a boghe bàscia bàscia fintzes po chi no dh'intendhat àtere, nàrrere cosa a s'iscúsiu: si narat fintzes de su piulare de is pigionedhos in su niu; betare cosa a ispergiadura Sinònimos e contràrios abbrubudhai, ascugiare, bischigliare, chischisiai, frofoai, ispibisai, pispisinzare, pissinare, spibisai / ispergiare, paspiare Maneras de nàrrere csn: pispisai una pregadoria = pregare a s'iscúsia; pispisiai a unu = dàreli una briga, certaidhu Frases funt chistionendi a iscusi, pispisendu s'allanchimentu chi tenint aintru ◊ fiat pispisendi e narendi brebus ch'iscidiat issa ◊ sa genti afaciada in sa ventana dha càstiat pispisendi 2. a sa magaidraxa pistara dhi at pispisiau unu pagu de tzúcuru e dus istídhius de olliarmanu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chuchoter Ingresu to whisper Ispagnolu musitar, susurrar, bisbisear Italianu bisbigliare, sussurrare Tedescu flüstern, murmeln.