aferradórzu, aferradróxu , nm Definitzione
tretu a ue si leat una cosa; aina po aferrare e istrínghere calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
picadorzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
poignée
Ingresu
handle
Ispagnolu
agarradero
Italianu
impugnatura,
struménto per afferrare
Tedescu
Handgriff.
agiòne , nf: ajona,
ajone,
ajoni Definitzione
genia de lóriga de corria o de pedhe crua chi si ponet a su giuale, in mesu in mesu, po dhue fàere intrare e arrèschere sa punta de sa timona de su carru o de s'arau / furriaisí a un'ajoni = fàgheresi a unu gantzu
Sinònimos e contràrios
alasoni,
bagione 1,
cajone 1,
fatzolu 1,
giussòrgia,
sesúgia
Frases
nosu festis is ajonis cun pedhi de marxani
2.
s'espi si fúrriat a un'ajoni candu cracat, ca pungit e mússiat
Tradutziones
Frantzesu
anneau d'un joug
Ingresu
strip of leather joining the top flail to the handle
Ispagnolu
mediana,
barzón
Italianu
gombina
Tedescu
Lederriemen im Pflugbaum.
ammanutzàre, ammanuzàre , vrb: manuzare Definitzione
pigare cun is manos cun pagu crabbu; aprapudhare, ammanucai, istare totu tocandho cun is manos
Sinònimos e contràrios
afarrancae,
ammangiucai,
ammanucai,
apodhicare,
cariedhare
2.
bae ca a cussa zòvana no l'at ammanutzada mai neune!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
manier,
palper
Ingresu
to handle
Ispagnolu
manosear,
toquetear
Italianu
maneggiare,
palpare
Tedescu
bearbeiten,
betasten.
àsa , nf Definitzione
genia de màniga crutza a ue si aferrat un’istrégiu (padedha, sartàina, cadhàrgiu, broca, brúnia, umpuale, tatzone, e àteru): est sèmpere crutza e a bortas est apenas unu bichighedhu de pigare cun sa punta de is pódhighes, a bortas a bisura de lóriga manna, a bortas andhat de una parte a s’àtera contrària de s’oru de s'istrégiu / min. asedha
Sinònimos e contràrios
brotzuitu,
oriciola,
manècia,
mànica
/
annunta,
créschida
Maneras de nàrrere
csn:
leare isterzu a. apare = pigaidhu in duus, unu a un'asa, s'àteru a s'àtera; pònnere s'a. a una chistione, a unu contu = aciúngiri cosas chi no funt, nàrriri prus de su chi est
Frases
sa padedha, sa broca, su labiolu sunt isterzos a duas asas ◊ sa sartàina, sa murghiola, s'umpedhu, s'umpuale sunt a un'asa
2.
cudhu ti at contadu sa chistione de una manera e tue li as postu s'asa!
Ètimu
ltn.
ansa
Tradutziones
Frantzesu
anse
Ingresu
handle
Ispagnolu
asa
Italianu
ansa
Tedescu
Henkel.
maínga , nf, nm: mànica,
mangu,
màniga,
mànighe,
mànigu 1 Definitzione
parte de unu bestimentu ue s'intrat su bratzu, longa cantu o prus curtza de su bratzu; orrugu de linna trebballau tundhu, lisu, po intrare in s'ogu de una ferramenta po dha pigare de dha pòdere manigiare: longa o curtza segundhu sa ferramenta, segundhu chi si depat pigare a duas o a una manu, grussa o fine segundhu sa fortza chi depet fàere, e po ainas piticas podet èssere totu a unu cun s'aina etotu (si est a ue si pigat un'istrégiu, asa)/ min. manighedha
Sinònimos e contràrios
màghia 1
Maneras de nàrrere
csn:
pònnere in màniga una forramenta = pònniri sa mainga a sa forramenta; forramenta fora ’e màniga = chentza de mainga; èssere totu de una màniga = andai de acórdiu, èssiri totus de sa própiu idea, tènniri su própiu cumportamentu; po dogna màniga ’e candela = pro donzi bonu bisonzu, a bortas no potat bisonzare; mànigus de arresoja = una creze de gragallu; màniga indiaulada = màniga forte, nadu de médiu a carchi male o dificurtade; èssiri iscroxau che una màniga de marra = fintzas lísiu a fortza de l'impreare, cossumidu meda
Frases
est abbarrau in mànigas de camisa ◊ zughet una camisa a mànigas curtzas
2.
sa màniga de su picu cheret forte, sa de su rastrellu cheret fine ◊ sa mànighe de sa lepa la cherio pintada (M.Ladu)
3.
no bi andhes a cussos a ti cossizare, ca sunt totu de una màniga! ◊ mastros de muru, negussiantes e mecànicos sunt totu de una màniga (G.Ruju)◊ po dogna màniga ’e candela, faimindi duas cópias de cussu paperi! ◊ a ferru dortu màniga indiaulada!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Maniga, Manigas
Ètimu
ltn.
manica, manico
Tradutziones
Frantzesu
manche
Ingresu
sleeve,
handle
Ispagnolu
manga,
mango,
astil,
cacha
Italianu
mànica,
mànico
Tedescu
Ärmel,
Handgriff,
Griff.
manaxíli , nm: manighile 1,
manixili,
maxili Definitzione
guardabbratzu, genia de màniga de tela o pedhe chi s'imbestit in bratzos fintzes a su cuidu messandho a manu; manighile est fintzes sa màniga a ue si leat s'arau arandho
Sinònimos e contràrios
manghitu,
manile
Frases
po messai tocat a si ponni sa pedhi de ananti e a s'istichiri in bratzus is manixilis ◊ sos messajos faghiant sa messera bene assupridos de pedhes de nanti e de manighiles
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
parement,
mancheron,
poignée
Ingresu
mitten,
handle
Ispagnolu
manopla
Italianu
manòpola
Tedescu
Ärmelaufschlag,
Griff.
manècia , nf Definitzione
parte de unu trastu, de un'apertura, fata adata po dha pigare cun sa manu; nau in cobertantza, iscusa po nàrrere o fàere su chi unu bolet / tatza a m. = tatzone, tatza manna cun s'asa
Sinònimos e contràrios
asa
/
maníglia
Frases
leat sa fodhe a sa manècia
2.
tue ses transosu e a donzi corve agatas sa manècia sua!
Ètimu
itl.
manecchia
Tradutziones
Frantzesu
poignée
Ingresu
handle
Ispagnolu
manivela
Italianu
manìglia
Tedescu
Handgriff,
Vorwand.
obighédhu , nm: opighedhu,
pighedhu Definitzione
min de óbiga: genia de arretza pitica, intéssia craca, intrada in d-una frochidha de ferru posta in màniga
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
petit filet de pêche
Ingresu
small creel with a handle
Ispagnolu
red pequeña
Italianu
cóppo
Tedescu
Kescher.
sesúgia, sesúja , nf, nm: sisuja,
sisuju,
susúgia,
susuja,
susuza Definitzione
est una genia de lóriga de loru o pedhe crua chi si ponet a su giuale, in mesu in mesu, po dhue intrare sa punta de sa timona de su carru o sa canna de s'arau / pinnicare o fortzicare sa cosa, sa zente che susuja = fàere a unu gànciu, atrotigare, acancarronare
Sinònimos e contràrios
agione,
alasoni,
bagione 1,
cajone 1,
fatzolu 1,
giussòrgia
Terminologia iscientìfica
msg
Ètimu
ltn.
subjugia (lora)
Tradutziones
Frantzesu
anneau d'un joug
Ingresu
strip of leather joining the top flail to the handle
Ispagnolu
barzón
Italianu
gombina
Tedescu
Lederriemen im Pflugbaum.