Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
brivasciòne, brivassiòne , nf Definitzione
su brivare, su fartare de sa cosa
Sinònimos e contràrios
falta,
mancamentu
/
controida
Frases
fint abesos a su sacrifítziu e a sas brivassiones ◊ in domo de sa connada fit totu una brivascione: no podiat fàghere e ne nàrrere nudha, fit briva fena de respirare!…
2.
bi at brivassione de nos faedhare
Tradutziones
Frantzesu
privation,
défense,
interdiction
Ingresu
deprivation,
prohibition
Ispagnolu
privación,
prohibición
Italianu
privazióne,
proibizióne
Tedescu
Beraubung,
Verbot.
catànzu , nm, agt Definitzione
bisóngiu, mancàntzia de cosa, cosighedha de pagu contu; fintzes chie costumat a furare, unu mustrencheri; faina de fàere; a logos, chi est marriu, làngiu
Sinònimos e contràrios
acanénciu,
bendhita,
cadéliu,
càscara
/
sacajale,
tascaresu,
trebiali,
truntzedheri
/
faina
/
lagnu
3.
in su cubile, candho at isbrigau sos catanzos, chi no finint mai, est andhau a contipizare sa robba
Tradutziones
Frantzesu
besoin,
privation
Ingresu
need,
privation
Ispagnolu
necesitad,
privación
Italianu
bisógno,
privazióne
Tedescu
Mangel,
Entbehrung.
isténia , nf, nm: isténiu Definitzione
poberesa, debbilesa, su èssere chentza cosa e chentza fortzas; sa pagu presse, su istentu faendho is cosas, su abbarrare mighirimíghiri, tropu abbellu
Sinònimos e contràrios
bisognu
/
apódhiu,
immajonu,
istentu
Maneras de nàrrere
csn:
andhare a i. = pèrderesi, (nadu de sas abbas) interràresi, isparèssiri; mòrrere a i. = istare morindhe e chentza mòrrere, istentare morindhe; sonu de campana a isténiu = addasiadu (goi sonant s'ispiru)
Frases
si sos zornales batiant solu novas bonas sos leghitores tiant mòrrere de isténia! ◊ destinu, fada o sorte truncant, istruncant o faghent isténiu, de s'umanu iscontzendhe onzi dissignu
2.
ite isténiu de cuntrestu! ◊ assiat isténiu!
3.
zente meda in su mundhu est famida, morzendhe a isténiu ◊ si a primu viviat a isténiu, como campat sentza apretu ◊ in pensione vivet a isténiu, buschendhe cugumedhu, cocoi, catza a giobu ◊ sa sorte mi at assachiadu lassèndhemi a isténiu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
privation,
misère,
lenteur
Ingresu
privation
Ispagnolu
privación,
pena,
lentitud
Italianu
stènto
Tedescu
Entbehrung.