Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

afídu , nm Definitzione sa funtzione de candho duos si cójuant Sinònimos e contràrios bodas, cogiuonzu, coja, cojànscia, cójuba, cojubiu, isposognu, nunsas / fide Maneras de nàrrere csn: dare manu de afidu = dare sa peràula, fàghere sa promissa de isposare; su primu note de s'afidu = su primu note de cojados noos; àere o dare in afidu = leare o dare carchi cosa de o a un'àteru cun fide, dendhe fide, pro si ndhe incurare, pro la tènnere contu Frases comintzat s'afidu: ite bella préiga Babbai Detori, chi nachi s'amore no timet làcanas!…◊ sunt preparendhe sa festa de s'afidu ◊ sos duos zòvanos pro s'afidu seberesint s'última domíniga de santandria ◊ sas bighinas mi promitiant donos a s'afidu 2. e tantu l'at fatu e tantu l'at immatanadu chi li at dadu sa manu de afidu 3. sos chejulanos fissos dant in s'amministrare pagu afidu (S.Casu) 4. as a tènnere in afidu custu bellu giardinu Terminologia iscientìfica sntz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mariage, noces Ingresu wedding Ispagnolu nupcias, boda Italianu sposalìzio Tedescu Hochzeit.

ammoràre , vrb: amorai, amurai Definitzione totu su chi duos faent de bonu s'unu po s'àteru, ómine e fémina, candho funt isposos e s'istimant cun s'idea de si cojuare; betare istima a unu, a una, cricare, èssere sèmpere impare Sinònimos e contràrios fastigiai / abbaradhare, abbelare, imbelare, inamorai, indeosare, ingeniai Frases oe comente fato a ti amorare? ◊ no ses menzus tue de sa chi so amorandhe ◊ sos tempos bellos si che sunt colados umpare chin su tempus de ammorare! ◊ bastat chi dh'amorit po dh'isposai, cussa dhu càrrigat de dinai puru! 2. totu sos chi la bident si ndhe ammorant de cantu atraet s'ermosura sua ◊ prite ti amoras, ca no cherjo a tie?! Terminologia iscientìfica ssl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu être fiancés, s'engager par une promesse de mariage Ingresu to be connected with Ispagnolu ser novios, llevarse bien con alguien Italianu avére una relazióne d'amóre, èssere fidanzati Tedescu ein Liebesverhältnis unterhalten, verlobt sein.

bòdas , nf Definitzione funtzione e festa de candho duos si cójuant (si narat fintzes singulare) Sinònimos e contràrios afidu, cogiuognu, coja, cojànscia, cójuba, cojubiu, isposognu, nunsas / falóldia, festa Frases sa zente chi venit a sa boda devet gudire totu sa tzerimónia comente l'amus connota 2. e aici boit narri ca cras seis de bodas?! ◊ Gesugristu at fatu su primu miràculu in is bodas de Cana Ètimu spn. bodas Tradutziones Frantzesu noces, mariage Ingresu wedding Ispagnolu bodas Italianu nòzze Tedescu Hochzeit.

cógiu , nm, nf: cógiua, coja, coju, cójua, cójuva, cóua, cozu, cózua Definitzione su pigare fémina o leare ómine po pesare famíglia impare; sa festa de s'isposóngiu; in is araos de linna cun sa timona aciunta, su tretu inue sa punta s'innestat cun su pei / iscrarí, assegurai sa coja = bogare a craru, ilgiarire su coju, fàghere su fidantzamentu, s'asseguronzu, sa cojancraru Sinònimos e contràrios afidu, bodas, cogiuognu, cojànscia, cójuba, cojubiu, isposognu, nunsas Frases ant ilgiaridu su coju e si sunt fidantzados ◊ su coju dai fora paret ozu e mele, ma addaghi che ses in mesu essint sos pecos ◊ coja po interessu no fatzant! ◊ po fàere sa miscione de sa cójua andàt su babbu e sa mama ◊ commo sa cózua est fata e crepet a chie non bolet! 2. cantos cojos, batizos e interros li sunt passados suta a ojos! (P.Casu)◊ sa note chi faghent su cógiu li sonant caldarones in sa gianna ◊ in su coju si sunt fatos totu a crébida, manighendhe ◊ si costumavat a fàghere sa gara de poesia in tusòrgios, cójuvas e cilleris Sambenados e Provèrbios prb: a chini in coja isbàgliat s'inferru in terra passat ◊ pani mali papau, coja fata ammarolla Terminologia iscientìfica sntz Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mariage Ingresu wedding Ispagnolu casamiento, boda Italianu matrimònio Tedescu Hochzeit.

cojànscia, cojàntza , nf: cojuànscia, cojuàntzia Definitzione su si cojuare, sa festa de s'isposóngiu; is donos chi donant a s'isposa candho andhat a domo de su pobidhu / a prima c. = apenas cojuados Sinònimos e contràrios afidu, bodas, cogiuognu, coja, cójuba, cojubiu, cojuju, nunsas, isposognu Frases piciocus e piciocas si faiant promissas de cojantza 2. cosendhe sa cojuànscia ses? ◊ filat sa betza sétida in sa gianna sa cojànscia a sa de vinti netas (P.Casu)◊ is sorgus dhi ant fatu una bella cojantza ◊ a fiza mia li dao una fressada in cojuànscia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mariage, noces Ingresu wedding Ispagnolu casamiento, bodas Italianu sposalìzio, nòzze Tedescu Hochzeit.

cojèra , nf Sinònimos e contràrios coja, cogiuognu, cojànscia, cójuba, cojubiu Frases no l'abbàides, s'ispesa, faghindhe cussa cojera! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mariage Ingresu wedding Ispagnolu casamiento Italianu matrimònio Tedescu Hochzeit.

cojubíu, cojúbiu , nm: cojuviu, cujubiu, coxuiu, cozuiu, cozuviu Definitzione su cojuare, su pigare pobidha o pobidhu Sinònimos e contràrios afidu, bodas, cogiuognu, coja, cojànscia, cójuba, cujubera, isposognu, nunsas Maneras de nàrrere csn: acrarire su cojubiu = bogai in craru sa coja; a cojuvios de mese = acabbendi unu mesi e cumentzendi s'àteru Frases su cojúbiu est comente a bíbere dae sa tzuca: no s'ischit ite bi at in intro ◊ su cozuiu nostru no tenet finitia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mariage, noces Ingresu matrimony Ispagnolu casamiento, bodas Italianu matrimònio, sposalìzio Tedescu Hochzeit.

prubbicàtas , nf pl: pubblicata, pubbricada, pubbricata Definitzione paperi cun is númenes de is giòvonos (o no giòvonos!) chi ant decídiu de si cojuare, a manera chi totus dh'ischípiant (e poite, si pentzat, dhue podet àere cosa in contràriu)/ fàghere sas prubbicatas = arregossiare, pònnere sos papiros, o sas cartas, in crésia de comente ómine e fémina si cherent cojare Sinònimos e contràrios ammonestatzioni, prenúnscia Frases po sa coja de custus dus est totu prontu, su vicàriu at fatu is prubbicatas puru ◊ aiant detzisu de si coxuare e aiant postu sas prubbicatas in su Comune e in chéxia Ètimu ctl., spn. publicata Tradutziones Frantzesu publications de mariage Ingresu banns Ispagnolu amonestaciones Italianu pubblicazióne matrimoniale Tedescu Aufgebot.