cría , nf Definitzione
genia de oighedhu piticu de calecunu millímetru chi ponent unos cantu bobbois (es. calagasu, musca, abe, tzintzigorru, e àteros), o fintzes su criare chi faent is pigiones; si narat fintzes po fedu, arratza (prus che àteru foedhandho a disprétziu)
Sinònimos e contràrios
obu
/
arràcia,
iscrípia
Maneras de nàrrere
csn:
èssere in c., nadu de sos sèmenes = èssiri intzeurrau, nascendi, pillonendi; fai c. = parare ratza; èssere de bona, de mala c. = de arratza bona, mala; c. de pisci = su pischighedhu de naschidorzu
Frases
su seisei ponet sa cria in sa foza de su càule ◊ su cocoi ponet sa cria suta de terra, addaghi est modhe ◊ custus pillonedhus dhus tengu po fai cria
2.
sas rúndhines beniant a domo mia ue fadiant su nidu e sa cria ◊ is pillonis faint niu e cria in dogna beranu ◊ sa pudha de comare andhat a domo anzena a fagher cria…
3.
bella cria, mih, cussos: si los fidas ti che furant totu! ◊ sa mallora nosu dha bolleus giovonedha po fai cria
4.
sa tula de su trigu semenadu est bell'e tudhida, est in crias ◊ est andhadu a bídere si su laore est in cria
Terminologia iscientìfica
crn
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
couvée,
germe
Ingresu
clutch,
germ
Ispagnolu
gusanito,
cría
Italianu
covata,
gèrme
Tedescu
Insektenei.
erriàli , nm Definitzione
sa ‘ànima’ de s’ou, sa parte bianca in s’orrubiou, parte de mesu necessària po ingendrare e de ue s'isvilupat su fedu nou
Terminologia iscientìfica
crn
Tradutziones
Frantzesu
germe de l’embryon
Ingresu
germinative macula
Ispagnolu
disco germinativo
Italianu
màcula germinativa
Tedescu
Keimfleck.
insemía , nf: intzimia Definitzione
càusa, neghe chi faet naschire unu male, princípiu de calecunu efetu (mescamente de maladia); fintzes iscusa tanti po nàrrere, po fàere (o po no fàere) una cosa
Sinònimos e contràrios
ansimia,
càusa,
písima
/
abbétia,
arraghèscia,
atema,
congiuntura,
cóntia,
iscóticu,
iscúgia,
tzemia
Maneras de nàrrere
csn:
intzimia de… = coment'e chi…, a su postu de…; bogai intzimia = chircare iscusas; is intzimias de su partu = sinnales de comente una fémina ràida est sentida pro s'illierare
Frases
ita cudha bagadia… morti chen'e intzimia fatzant!
2.
dhi narant cosa po tenni s'intzimia po dh'acusai ◊ no tenendu intzimia de perunu imputu, dhus iant libberaus
3.
seis benius a mi pigai cun ispadas e fustis, intzimia de èssi unu bandidu (Ev)◊ intzimia de istudiare ses zogandhe!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
germe,
source,
principe
Ingresu
germ,
cause,
beginning
Ispagnolu
germen,
origen,
pretexto
Italianu
gèrme,
càusa,
princìpio,
sìntomo,
stìmolo,
movènte
Tedescu
Ursprung,
Grund.
intzeurràu , pps, agt Definitzione
de intzeurrai
Sinònimos e contràrios
intzeurriu,
sirigadu,
siridu,
tudhidu
Tradutziones
Frantzesu
germé
Ingresu
germinated
Ispagnolu
germinado
Italianu
germinato
Tedescu
gekeimt.