Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

arregàlu , nm: erregalu, regalu Definitzione cosa chi si giaet a unu in donu po dhi fàere praxere, po dhi ammostare istima, po agiudu e àteru Sinònimos e contràrios bríssia, dàdiva, donu, presente Frases is arregalos fiant de oro e de prata e calencunu dh'iat giau fintzas àteru ◊ sos nonnos faent arregalos a sos fizolos Tradutziones Frantzesu cadeau Ingresu present Ispagnolu regalo Italianu regalo Tedescu Geschenk.

dàdida, dàdiva , nf Definitzione cosa chi si giaet a donu Sinònimos e contràrios arregalu, dadura, donu, presente Ètimu spn., ctl. dádiva Tradutziones Frantzesu don, cadeau Ingresu gift Ispagnolu donación, dádiva Italianu donazióne Tedescu Schenkung, Spende.

donàe, donài, donàre, donàri , vrb Definitzione giare in donu, coment'e arregalu, presente; fàere is donos, mescamente a sa fémina cojuada noa; giare o intregare bastat chi siat, css. cosa e a chie sisiat; s'impreat fintzes po nàrrere s’arresurtau de un'operatzione matemàtica o sa resa de unu trebballu Sinònimos e contràrios arregalai, dae 1, giai, gionai | ctr. bèndhere, picare Maneras de nàrrere csn: donai in ccn. cosa = pessare, atuare, dàreche a subra de carchi cosa, itl. farci caso, badare; donaisí a ccn. cosa = dàresi, betàresi a carchi cosa; donai coru = bastare s'ànimu, su corazu de fàghere carchi cosa; donaindi una frida una callenti = dàrendhe una cràdia e una lena, una chi piaghet e una chi no piaghet; donai frunda mala = fàghere frundha mala, andhare male, dare resurtadu metzanu; donai boxis = betare boghes; donai isciampitas = andhare a s'istòntona istòntona, imbriagos Frases fiat unu chi no donaiat àcua a cani ◊ chi bolis fai diabressi, bai, bendi su chi tenis e donadhu totu ◊ dongissia duus aposentus! 2. si no fint donatos de oro e de prata nche bortaiant sa cara ◊ su fidantzadu l'at donada: li at leadu anedhu, oritzinas de oro e corona de prata ◊ dh'ant donada meda, s'isposa! 3. oh, berus aici est: no nc'ia donau! 4. acabbau su préssiu mi dongu a s'olia, acabbada s'olia a s'aràngiu! Ètimu ltn. donare Tradutziones Frantzesu offrir, faire cadeau Ingresu to give Ispagnolu dar, regalar, ofrecer Italianu dare, regalare, offrire, dispensare Tedescu geben, schenken, spenden, ergeben.

dónu , nm Definitzione cosa, bene, chi si faet a dadura, chentza nudha in càmbiu (si no est fatu cun iscopu); calidade bona, capacidade chi no dipendhet de imparu ma chi si tenet de naturale; su pl. sos donos funt s'oraria (is sinnalis o donatia) chi su cojuau nou giaet a sa fémina Sinònimos e contràrios dàdiva, donatia, presente, regalu / donesa Maneras de nàrrere csn: in donu = chentza paga, a regalu; papadonus = amantiosu de regalos, chi istat apitendhe regalos Frases bellu, mih, su donu chi li at dadu sa sogra a sa nura! ◊ a s'isposonzu ant fatu donos meda e bonos ◊◊ su donu inturpat a chie giuchet sos ocros apertos e irvortat fintzas sas paràgulas de sos giustos (Es.) 2. si no tenet su donu, ite nachi at a cantare a poesia! ◊ funt medas is donus chi tenit de natura, cussu ◊ Deus no mi at dadu cussu donu 3. si Deus favoressit s'annada, po Santuanni ti fatzu domanda e ti dongu is donus de òru ◊ sos de domo sunt andhados a comporare sos donos 4. pro issu, malu no bi ndh'at, de binu, ca bufat sempre in donu e mai pagat! ◊ unu mandrone cun totu est annuzau ca no li dant a mandhigare in donu! Ètimu ltn. donu(m) Tradutziones Frantzesu cadeau Ingresu gift Ispagnolu don, regalo Italianu dóno Tedescu Gabe.

presènte , nm: presenti 1 Definitzione sa cosa chi si portat e si giaet in donu a ccn. Sinònimos e contràrios dàdiva, donu, regalu Frases parentes e amicos a su pride nobu li ant zutu su presente ◊ is tres gurreis portànt presentis de mirra, incensu e òru ◊ funt pretendentis arricus, prenus de presentis ◊ custu est su presente pro bois chi mi at dau sa Pioressa Tradutziones Frantzesu cadeau Ingresu present Ispagnolu regalo, presente Italianu dóno Tedescu Geschenk.

regalài, regalàre , vrb: arregalai* Definitzione fàere su presente, giare regalos, donos, giare cosa in donu / a si regalare! = a si tènnere contu: zenia de saludu Sinònimos e contràrios dae 1, donai, giai 2. regaladiche!, regaladebboche! ◊ regaladí, già bides chi mi ndhe andho! ◊ pixadu ti as sas alas sentza mi nàrrere mancu "A ti regalas!" (P.Cherchi) Tradutziones Frantzesu faire cadeau Ingresu to make a present Ispagnolu regalar Italianu regalare Tedescu schenken.

«« Torra a chircare