arromàna , nf: romana Definitzione genia de pesa fata cun d-unu pratu apicau a tres cadenedhas e unu bratzu (o asta, canna) cun is intacas a duas bandhas (una fine, is intacas pesant prus pagu, e una grussa, is intacas pesant de prus), su pirone e duos gàncios a dha muntènnere apicada (unu po pesare pagu cosa, a sa fine, e s'àteru po pesare cosa meda, a sa grussa) Sinònimos e contràrios istadea, pesa Maneras de nàrrere csn: sa canna = su bratzu de s'istadea, ue bi sunt marcadas sas intacas e si ponet su pirone; girai s'a. a sa grussa = furriarechela a corpos, sa briga Frases su pratu de s'arromana est fatu de lutoni 2. lah ca si no mi dh'acabbas ti giru s'arromana a sa grussa, lah! Terminologia iscientìfica mds Ètimu ctl., spn. romana Tradutziones Frantzesu romaine, balance à bascule Ingresu steelyard Ispagnolu romana Italianu stadèra Tedescu Laufgewichtswaage.
balànsa , nf: balantza, bilantza, bilassa, billassa Definitzione genia de pesa a duos pratos o fintzes a unu / partes de una b.: s'aguza = zenia de fritza chi si moet e si frimmat ifilu de su pesu chi marcat; su piatu = zenia de isterzu ue si ponet sa cosa de pesare e, in s'àteru candho sunt duos, su pesu chi faghet de misura Sinònimos e contràrios pesa Maneras de nàrrere csn: istare in b. = no pèndhere a un'ala; sa muneda est in balantza = su dinari est currindhe ma chentza pèrdere de valore (chentza inflatzione); pesai in b. = pònnere in sa balantza a pesare; donai s'abbasciada a sa b. = pèrdere sa passéntzia candho no si ndhe podet prus de agguantare; pesau cun b. = bene pesadu; àere contos in billassa cun ccn. = àere contos de fàghere, de azustare 2. balansa giusta pro retzire e dare est sa chi giughet s'onestu a pesare (Cubeddu) 3. su carrale bi aiat galu contos in billassa cun sa giustissa Terminologia iscientìfica ans Tradutziones Frantzesu balance Ingresu scale Ispagnolu balanza, báscula Italianu bilància Tedescu Waage.
bilantzàu , pps, agt: billassatu Definitzione de bilantzare 2. est un'arréjonu billassatu comente si tocat Tradutziones Frantzesu balancé, équilibré Ingresu balanced, circumspect Ispagnolu equilibrado Italianu bilanciato, equilibrato Tedescu bilanziert, ausgeglichen, abgewogen.
cumpassàtu , agt Definitzione nau de sa manera de si cumportare, de unu, chi faet su sériu, chi no est esagerau, chi dhue pentzat bene innanti de fàere sa cosa, innanti de arrespòndhere Sinònimos e contràrios abbilantzau | ctr. malammodidu / conchedha Tradutziones Frantzesu ponderé, réfléchi, balancé, équilibré Ingresu circumspect Ispagnolu ponderado, mesurado Italianu ponderato, equilibrato Tedescu besonnen.
istadèa, istadèja, istadèra , nf: istajera, istatea, stadea Definitzione genia de pesa fata de unu piatu apicau cun tres cadenedhas e unu bratzu o canna cun is intacas a duas alas (una fine - is intacas pesant prus pagu -, e una grussa - is intacas pesant de prus), su pirone (o pillone) e tres gàncios Sinònimos e contràrios arromana, pesa Maneras de nàrrere csn: pònnere s'istadea a sa fine = pònnere su bratzu ziradu a manera chi a s'ala de subra resurtent e si lezant sas intacas de prus pagas grammas (puntu de agguantu e puntu de arrimu sunt prus atesu de pare); pònnere a sa russa = a s'ala chi sas intacas inditant de prus (e s'i. si apicat o leat a s'àteru gantzu, su prus acurtzu a su puntu de agguantu) Frases candho est amministrada chen'abbusu sa giustíscia est pretzisa a s'istadea (Piras)◊ Gesumaria ite mania fea, e parias un'ómine educadu: candhomai in balansa o istadea o in su pesu-bílicu pesadu non ti sias, pro àere un'idea de su valore chi as?!(Cubeddu) Terminologia iscientìfica mds Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu balance à bascule Ingresu steelyard Ispagnolu romana, báscula Italianu stadèra Tedescu Laufgewichtswaage.
pèsa , nf, nm: pesu 1 Definitzione aina po pesare Sinònimos e contràrios arromana, istadea / cantare 1 Frases dh'iat pesada cun sa pesa de coxina ◊ sas pesas de butega teniant sos pratos de latone ◊ ponide in su pesu ca bidimus cantu est custa cosa! Sambenados e Provèrbios smb: Pesu Terminologia iscientìfica ans Ètimu itl. pesa Tradutziones Frantzesu balance Ingresu balance Ispagnolu báscula Italianu bilància Tedescu Waage.
resídiu , agt, nm: resíduu Definitzione coígiu, cosa chi abbarrat de ccn. àtera (mescamente de cosas de pagare) Sinònimos e contràrios arrestu, iscampulitu, sobra Frases no nos ant pagadu totu: bi at resídiu de nos dare Tradutziones Frantzesu reste, soulte, balance Ingresu equalization Ispagnolu residuo, igualación Italianu resìduo, rèsto, conguàglio Tedescu restlich.