cèrri , vrb: cèrriri, chèrrere 1 Definizione colare, fàere in chiliru, seberare una cosa de un'àtera; portare in buca a ccn. po ndhe nàrrere male o fintzes po dhu pesare a bíere ite persona est; mòvere calecuna cosa coment'e faendho in chiliru / pps. cérriu 1, chérridu, chérriu; camminai o andai cerrixerri = coment'e ballendhe sas nàdigas, innàiga innàiga, moíndhelas de un'ala a s'àtera, itl. sculettare Sinonimi e contrari cherrintzonare, chilibrare, chirrare, farinare, iscerai, prugae, scedassai, sciliriai, spalinai Frasi cerri sa terra ◊ cerrit e purgat po isceberai e ponni a parti su bonu e su malu ◊ comente finites de mòlere su tricu cherrimus ◊ chi su malu puru si vantat po bonu, gei nc’est unu ciuliri chi cerrit! (Maxia S.) 2. custa est genti cérria che farra in su sedatzu ◊ unu apui de s'atru si ant a prugai coment'e trigu cérriu in su sedatzu ◊ prima de ti fai un'amigu cerridhu! ◊ caminat cerri cerri parit una pudha 3. passillat cerrendi su paneri ◊ est benendi cerrixerri, totu apomponissada, totu arrandas e frocus Etimo ltn. cernere Traduzioni Francese tamiser Inglese to riddle Spagnolo tamizar, cribar, cerner Italiano cèrnere, vagliare Tedesco trennen, sichten.

chirràre , vrb: chirriare Definizione pònnere a unu chirru, a una parte, seberare, pigare su bonu, su méngius e lassare su malu, su peus, pònnere in logos diferentes cosas chi si agatant impare o ammesturadas Sinonimi e contrari asseperare, chèrrere 1, isceberai, iscedhai, ischerriare, istagiai / frànghere | ctr. ammasturai, meschiare Frasi tia Giuanna est chirriendhe su trigu dae su lozu ◊ chirriare sos malos dae sos bonos ◊ chírriami custu basolu! ◊ si est chirriadu dai totu e at fatu su caminu a solu ◊ s'ozu chírriat dae s'abba crasta ◊ sa cusserva chi amus postu in ampullas at chirriadu abba 2. chírradi a un'ala! 3. chírrache su tupone dae su carratzolu! Etimo srd. Traduzioni Francese séparer, discerner Inglese to discern Spagnolo separar Italiano separare, sceverare Tedesco trennen.

disuníre, disuníri , vrb Definizione iscrobare, illobare, istacare, istesiare s'unu de s'àteru, una cosa de s'àtera Sinonimi e contrari iscrobare, scuncordai | ctr. aunire Traduzioni Francese désunir Inglese to break up Spagnolo desunir Italiano disunire Tedesco trennen.

fresài , vrb: fresare Definizione fàere a fresa, isperrare, apèrrere a pígios Sinonimi e contrari iscaltulare / abbèrrere, cannire, crasare, filiri, sacai, scanniri, sinniai Modi di dire csn: fresare su pane = iscopercare su pane, segare su pane de fresa ororu pro ispitzigare sos duos pizos e ndhe furriare unu a manera de resurtare ambos de su matessi betu ca sunt lísios a parte de fora ma aspros a parte de intro; fresai sa castàngia = trapare, ispitighedhare sa castanza pro no si tzocare arrustindhe Frasi fint chie coghindhe e chie fresendhe, a sa cota ◊ su fritu li at fresau sas manos ◊ su sole coghet sa terra faghíndhela fresare Etimo ltn. fresus Traduzioni Francese fendre, scinder, crevasser, craqueler Inglese to chapp, to separate, to cleave Spagnolo hender, escindir, agrietar Italiano fèndere, scìndere, screpolare Tedesco spalten, trennen, rissig machen.

irgiànghere , vrb: irjànghere, irzànghere, ixànghere Definizione segare, istacare, istesiare duas cosas aciuntas, duos arremos Sinonimi e contrari arrogai, innànghere, iscadapiare, istuturai, scongiuntai | ctr. aciuntai, agiànghere Frasi zuto su coro irzantu: no mi consolo cantu duro biu! ◊ est romasu cadidu, gai fadigadu chi paret a punt'a s'irzànghere! ◊ sos pecatos de su munnu li fint irgianghenne sa carena Etimo srd. Traduzioni Francese disjoindre Inglese to disconnect Spagnolo desunir Italiano disgiùngere, sconnèttere Tedesco trennen, ablösen.

irgranzàre , vrb: isgrangiare, isgranzare, sgrangiai Definizione seberare, bogare su pódhine grussu de sa farra cun su sedatzu largu: est sa primu manu de sa sedatzadura / sedatu de i. = fatu de pilu largu pro sa sedatadura de sa prima manu Sinonimi e contrari grangiai, ingrangiai, irghilinzonare Frasi cun su sedatu russu si leaiat sa farina a l'isgranzare Etimo srd. Traduzioni Francese séparer le son du froment Inglese to pull bran apart Spagnolo cerner Italiano separare la crusca Tedesco die Kleie trennen.

iscedhài , vrb: ischedhai, scedhai* Definizione essire o bogare de sa chedha in su sensu de seberare, istesiare, istagiare; istorrare, fàere cambiare idea Sinonimi e contrari chirrare, irgrustiare, iscamedhare, isceberai / ibbortare, istorrai | ctr. aggrustare / cumbínchere Frasi si unu bolliat pigai mulleri, mandàt una pressona fidada a su babbu e sa mama de sa fémina chi iat iscedhau ◊ su babbu circàt de ndi fai ischedhai su fillu de cuss'idea maca Traduzioni Francese désagréger Inglese disaggregate Spagnolo cribar Italiano disaggregare, distògliere Tedesco trennen.

iscrobài, iscrobàre, iscrobàri , vrb: iscrobiai, iscropare, scrobai Definizione istesiare s'unu de s'àteru duos o duas cosas chi funt o andhant sèmpere impare, a loba, o fintzes chi si funt gherradhosi; essire fora de pare po disacórdiu, iscórriu Sinonimi e contrari igiúgnere, illobare, irmedhae, scongiuntai, sparigai, stagiai | ctr. acrobai, agiobare, allobae Frasi nche ghiraiat su zuvu a s'istalla, l'iscropaiat e l'aproennaiat 2. iscrobare duos gherrendhe, iscrobare duos canes ◊ mi donat unu ciafarotu, ndi dhi torru set'otu e mancu mali si ant iscrobau! ◊ bidet chi cudhu cumpanzu che lu cónchinat a fàghere male, ma no b'iscrobat, no! ◊ cussus duus fiant cravendusí ma dhus ant iscrobiaus 3. fint a cumone ma no si l'intendhiant e ant iscrobadu ◊ custos duos aiant passatu sa pitzinnia paris e mai iscropaiat s'unu de s'àteru Etimo srd. Traduzioni Francese dépareiller, séparer Inglese to separate Spagnolo desparejar, separar Italiano spaiare, separare, disgiùngere Tedesco vereinzeln, trennen, sondern.

isepertàre , vrb: issepertare Definizione distínghere, seberare e pònnere abbandha una cosa de un'àtera Sinonimi e contrari asseperare, chirrare, isceberai*, iscerai, prugae Frasi iseperta, iseperta cantu cheres dae su lozu e zúghelu a lu mòlere candho ti abbizas chi su granu est netu! (G.Deriu)◊ àsiu ndh'as isseperta isseperta, como chi bi at in mesu àteru ghiu!… Traduzioni Francese discerner Inglese to discern Spagnolo distinguir, sopesar Italiano sceverare Tedesco trennen, unterscheiden.

istagiài, istagiàre , vrb: istagliai, istallai, istallare, istalliare, istazare, istedhare 1, stagiai Definizione pigare e istesiare pegos de su tàgiu, nau fintzes in su sensu de istesiare una cosa de un’àtera, isconciare una loba, de lassare addaesegus, separare fintzes a segadura, a tramesadura, a furadura, ispartzire in pianos Sinonimi e contrari aredae, irgrustiare, iscambuliare, iscamedhare, iscedhai, istellare / istegiare, istesare / chirrare, iscrobare, scunfúndiri / istacare, secare | ctr. aggrustare, atagiai, intaxae Frasi candho is angiones si ammesturant dhos acorrant po dhos istagiare ◊ su pastore in Santandria che istazat sa lachinza dae su madricau ◊ at istallau is brebeis de is crabas ◊ si ndhe istallat su mascru dae sas berveches ◊ cussos duos si che sunt istedhaos unu tretu mannu dae sa tropa 2. candho arribbat a s'oru de sas àteras tropas, issu s'istazat e si nche andhat a daennantis 3. ndi dh'at istallau un'origa a mússiu ◊ su tretu de Sa Pratzita pariat cosa sua: si ndi dh'iat coment'e istallau (B.Lobina)◊ un'annu a oe mi ant istazadu sa robba 4. si benit istallau totu a muru nc'est logu po palla e po istàntzias (B.Casula)◊ su fundhu de su forru est istagiau in duas partes ◊ is domos prus antigas non giughent soleta, ma funt istagiadas a truncos e tàulas ◊ un'aposentu mannu dh'ant istagiau a tendhas e faint crocai a una parti is maschitedhus e in s'àtera is piciochedhas Etimo srd. Traduzioni Francese faire sortir du troupeau, séparer Inglese to separate, to discriminate Spagnolo descarriar Italiano sbrancare, separare, discriminare Tedesco aus der Herde absondern, trennen.

sceberài, sceberàri , vrb: scioberai, sebarai, seberai, seberare, seperare, severare Definizione pigare e pònnere a parte, abbandha una cosa de un'àtera; pigare su bonu, su méngius e lassare su malu, su peus, su metzanu, pigare ccn. cosa precisa chi torrat paris cun calecunu critériu, sa chi andhat bene a un'iscopu, o fintzes arregollendho de mesu de àteras; foedhandho de frores o de matas de frutuàriu, iscúdere o lassare andhare su frore e ingendrare su frutu, chi deasi si cumènciat a bíere / seberai/-are bijos, angionis, crabitos = pònnere abbandha dae sas mamas pro no che lis súere su late Sinonimi e contrari asseperare, chirrare, isceberai, iscedhai, iscerai, istagiai / acorruntzulare | ctr. ammasturai, meschiare Frasi seis prontus a sceberai s'arritzu in su cossu, ma nc'ingurteis unu cammellu intreu! ◊ po issa no nc'est calidadi de seberai, no sèberat ratza, mannus o pitius ◊ candu passais in mesu de is froris seberai is peis po no ndi apetigai 2. as seberadu bene, cojendhe: as leadu una prendha de fémina! ◊ si at seberadu su menzus fiadu dae mesu de s'ama ◊ mi tiro unu frore: in mesu de sos chentu che sèbero s'orrosa… ◊ sciobera sciobera, su peus nd'iscerat ◊ cussa cosa est totu amméschiu: ndhe cheret seberada sa parte bona e frundhida sa mala ◊ ti ponzo a severare in mesu de duos coros: su chi cheres ti lea! ◊ est bellu, severadu che ispiga de trigu 3. sa cariasa, sa pira, su frutuàriu como est totu seberendhe ◊ su fiore chi zughiat, s'àrbure, l'at seberadu totu ◊ s'àchina est seperendhe ◊ in su pàltinu nou sa ua est severendhe… Cognomi e Proverbi prb: a cuadhu donau no scioberis piu Etimo ltn. seperare Traduzioni Francese séparer, choisir, nouer (bot.) Inglese to divide, to select, to set Spagnolo elegir, seleccionar, transformarse el ovario en fruto Italiano separare, scégliere, selezionare, allegare (détto di piante) Tedesco trennen, wählen, auswählen, ansetzen (Bot.).

scongiuntài , vrb Definizione segare, istacare, istesiare duas cosas aciuntas, duos arremos Sinonimi e contrari innànghere, irgiànghere, iscrobare | ctr. aciuntai, agiànghere Etimo srd. Traduzioni Francese disjoindre, séparer Inglese to separate Spagnolo desunir Italiano disgiùngere Tedesco trennen.

sparigài , vrb Sinonimi e contrari iscrobai, iscumpanzare Traduzioni Francese dépareiller Inglese to uncouple Spagnolo desparejar Italiano spaiare Tedesco trennen.

tramesài , vrb: tramesare 1 Definizione pònnere o fàere tramesu, muru de mesu, po ispartzire su logu (prus che àteru de sa domo) Sinonimi e contrari intramesai, istramesare, stabbicai, trebesai 2. su cuile fit un’aposentu mannu, tramesadu dae una tendha a tota fatzada Etimo itl. Traduzioni Francese cloisonner Inglese to partition Spagnolo tabicar Italiano tramezzare Tedesco durch eine Zwischenwand trennen.

«« Cerca di nuovo