càu 1 , nm: (nr. su cau = sugàu) Definizione su meudhu o coro de una mata, mescamente de su samucu; ossu de moriscu, su chi abbarrat candho ch'est istacau su granu; su chi abbarrat de una mela o de una pira papada a orrunchinadura, a móssigos totu a inghíriu de fiancu, su nasedhu, sa parte de mesu ue si agatat sa bussa de su sèmene; fintzes sa parte de mesu de unu tzuellu o fruschedha, sa mamaja; a logos, sa figu crua mancu ufrandho / c. de orixa = cacatza, genia de ispurgu de colore grogo chi faent is gràndhulas grassas in su cundhutu de is origas; c. de sa dente = buidu in dente guasta Sinonimi e contrari maodhu, papi / fadina / crabione Frasi teniat duos boes de cau cun sos corros de ferru ◊ a giogu, sos pitzinnos faghiant a boes sos caos de trigumoriscu ◊ fit un'úlumu rutu cun su truncu iscorzadu fatu a cau 2. boe meu, l'isco chi mannu e russu l'as su cau su pagu tempus chi ses a reposu 3. sa mandronia de sos timerosos, chena impignu e ne fide, est una mela cun su cau mortu! (G.Fiori)◊ in su carrucedhu poniaus unu caixedhu peparti e faiaus su giú Cognomi e Proverbi smb: Cau Terminologia scientifica rbr Etimo ltn. cavum Traduzioni Francese trognon, rafle Inglese core Spagnolo duramen, zuro, corazón Italiano tórsolo, tùtolo Tedesco Stamm, Kerngehäuse.

nasédhu 1 , nm Definizione parte de su granu ue custu est atacau a sa tega, aintru (nau prus che àteru de sa fae): si narat fintzes de unos cantu frutos (es. castàngia) sèmpere po su tretu ue funt atacaos aintru; parte de unos cantu frutuàrios (es. pira, mela), sa de mesu cun su sèmene, foras sa prupa, totu impare cun su culatzu (ue si est sicau su frore, a parte de fundhu) e su bicu o tenaghe chi atacat a su cambu de sa mata Sinonimi e contrari apiconi, orrúncinu, pitu 2, tanache, tanàsiche Frasi su papu de sa fà portat su nasedhu, sa scròcia e, in mesu, duas perras Cognomi e Proverbi smb: Naseddu Terminologia scientifica rbr Etimo srd. Traduzioni Francese pétiole, trognon Inglese stalk, core Spagnolo pedúnculo, corazón Italiano picciòlo, tórsolo Tedesco Stengel, Stiel, Kern, Kerngehäuse.

tanàche , nm, nf: tanaghe, tanàgiu, tanaxi, tànixi, tannaxu, tàxini, tenache, tenaghe, tenagi, tenàgiu, tenaju, tenaxi, tenaxu, tonàgia, tonàgiu, tonaxi Definizione s'apicone o bicu chi portant unos cantu frutos (es. mela, pira, figu), s'iscovile de sa cheréssia, e pruschetotu de s'àghina (ma fintzes de àteru, es. su tanaxi de sa buciuca, de su coru): est sa parte chi poderat su frutu atacau a su cambu (e segundhu su frutu portat su sèmene in su tretu de mesu), si fúliat e po cussu, in cobertantza, bolet nàrrere arrefudu puru; sa parte intéssia a codriola de is iscovas de pramma ue s’intrat su fuste Sinonimi e contrari cacaone 1, fadina, nasedhu 1, orrúncinu, picantzolu, pitu 2, tanàsiche, tenàgliulu, tenéntiche / apiconi Modi di dire csn: ficu furriada in tanache = cota meda azummai carigada; poltare su tzugu che tenaghe de pira = fini e longu Frasi ti fiorit sa rosa e che bandhela la pesas in altu cun su tenaghe ispinosu ◊ a s'arriscioni dh'eus donau unu tànixi de mela ◊ sa rosa est ancora serrada in su tenaju ◊ deo inoghe so mirendhe a tie, rosa ispamparriada in su tenaju! ◊ eus agatau corrorinu bellu a tanaxi sanu 2. su mundhanu faghevaghe de su frutu dat solu su tenaghe Terminologia scientifica rbr Etimo ltn. tenace(m) Traduzioni Francese pétiole, trognon Inglese core Spagnolo pedúnculo, corazón Italiano picciòlo, tórsolo Tedesco Kerngehäuse.

«« Cerca di nuovo