boltàda , nf: bortada, bortata, bostada Definizione su boltare, cambiare filada o àteru; tretu de un'istrada o camminu chi faet a cuidu e girat a un'àtera bandha Sinonimi e contrari furriada, mujada, strissiada, torrada, zirada Modi di dire csn: in d-un'ostada de oju = in unu sinnu, in una furriada de ogus; bortada ’e die = merí; fàchere sa bortada de s'ógliu (foedhandho de s'erba noa chi naschet a is primas próinas passandho s'istade) = sicare chentza crèschere (si no sighit a pròere) Frasi carchiunu, a sa bortata de s'ocru de su ventuleri, ghetaiat manos lestras e si nche prischiaiat carchi cosa 2. sos ciclistas comintzant sa falada e leant sas bostadas de su Domàniu ◊ arribbo a sas bortadas de Mughina e nche bio custos pinnones de fummu 3. est isparida in d-un'ostada de oju Etimo srd. Traduzioni Francese virage Inglese turn Spagnolo giro, viraje Italiano svòlta Tedesco Abbiegen, Wende, Biegung.

bòrta 1 , nf Definizione acabbu o furriadura de una sumana de tempus, de unu fatu, de unu caminu (vida, die, caminu) Sinonimi e contrari furriada, masciada Modi di dire csn: èssere in bolta de dies = èssere antzianu; dare borta = girai, furriai, cumentzai a isparèssiri, abblandai; èssere, istare a borta códia = coment'e oretendhe pro fàghere male a ccn.; andhare, torrare a borta códia = torrare in àteru mamentu a unu logu, a s'acua, pro bi fàghere dannu, a ndhe furare cosa, e gai; dàresi bolta in d-una cosa = impitzaresindhe Frasi in sas istradas si agatant bucos, ribbas e bortas ◊ su carru si est acadhighinadu in d-una pigada totu bortas ◊ est arreadu firmu finas chi no nche l'at bidu isgheladu in s'úrtima borta de su caminu 2. passadu mesudie daet borta su sole ◊ cun sa cura chi so faghindhe su male at dadu borta ◊ ndhe so dadu bolta in custas alas (Còntene)◊ su sole che at dadu bolta a cudh'ala de monte ◊ sa ferida est dendhe bolta in cancrena ◊ cue su caminu daet borta a manu manca 3. in cosa chi no t'importat mancu ti bi dies bolta! Etimo ltn. *volta Traduzioni Francese tournant, virage Inglese bend, turning Spagnolo viraje Italiano svòlta, curva Tedesco Wendepunkt, Biegung, Kurve.

carronàda , nf: corronara, garronada* Definizione tretu inue unu caminu, un'orruga o àteru, girat a un'àtera bandha; fintzes buturinu, orruga istrintedha e chentza essia Sinonimi e contrari furriada / botorinu Frasi arribbada passilla passilla fintzas a sa carronada de predi Carta (B.Lobina)◊ in sa carronada de s'istradone si torreit a boltare a mi saludare ◊ est abetendu de biri su trenu passendinci in sa carronada Terminologia scientifica bdh Traduzioni Francese virage Inglese winding Spagnolo viraje Italiano tortuosità, curva di strada Tedesco Gewundenheit.

cúida , nf Definizione su tretu comente girat un'orruga, un'istrada, unu camminu, ue faet a cuidu; coment'e misura, su tanti de unu bratzu; manera de fàere Sinonimi e contrari cuidada, furriada Frasi Toniedha fit abbaidandhe a sa cúida de s'istradone si podiat bídere s'ómine suo torrandhe 2. cussas si pigant tropu s'ampramanu: de unu prammu una cúida! 3. custas sunt cúidas de matzone! Terminologia scientifica bdh Etimo srd. Traduzioni Francese virage Inglese turning Spagnolo viraje Italiano svòlta, curva Tedesco Kurve.

dadaòlta, dadaòrta , nf Definizione tretu inue un’orruga, unu camminu, un'istrada leat a un'àtera bandha, càmbiat filada; cambiamentu mannu mescamente in malu Sinonimi e contrari cabulada, cadraolta, furriada, masciada Frasi peri sos tzilleris, in donzi dadaolta, bi at zente meda a manos in giae…◊ ti cheria èssere amigu finas a ti ojare in onzi dadaolta de carrera 2. custa est sa dadaolta de sa família Etimo itl. dare volta Traduzioni Francese virage Inglese bend Spagnolo viraje Italiano svòlta, curva Tedesco Kurve, Biegung, Wende.

furriàda , nf: furriara, furriata Definizione su furriare; cambiamentu mannu de calecuna cosa, mescamente contras a unu chi cumandhat o chi est prus mannu; tróchia, girada chi faet unu camminu, un'istrada; su tempus chi durat una cosa; su torrare a su logu inue si faet abbitu, ue si bivet Sinonimi e contrari furriadolzu, furriadura / cambiada, issurriada / borta 1, corruada, cuidada, dadaolta, ghirada, masciada, mobinada, torrada / durada Modi di dire csn: sa f. de sa die, f. de sole = sa die a parte e sero, merí; f. de ballu = unu ziru de ballu; una f. de ogus, de bista, de manu = unu patrefíliu; donai una f. in tundu = furriàresi a su contràriu deunudotu; sa f. de su lentzoru = su tretu chi si pínnigat a subra de s'àtera cuguzura; sa f. de su poledhu = sa farta de chie no muntenet sa promissa o sa peràula; bogàreche una f. = fai un'arruga o un'istrada prus dereta Frasi no fit netzessàriu andhare pro sa furriada a cubile: sas crapas a cudh'ora ghirabant solas ◊ no mi fetzat totu custas furriadas, ca no est comenti narat fustei! ◊ at fatu sa furriada a su lentzoru 2. seu ispantada de cussa piciochedha, sa furriada chi at fatu! (A.Garau)◊ fillu miu, ita bollit narri custa furriada in truncu?! ◊ mancu mali, su piciochedhu at donau una bona furriada ◊ mi dh'apu fatu una furriada… - Si no mi donat sa cosa bandu a caserma! - dhi apu nau 3. fintzas in sa furriada intras a manca, tue: est perigulosu! ◊ istrada mala: totu furriadas! 4. cussu síndhigu bi at fatu duas furriadas in s’amministratzione ◊ cust'úrtima furriada fit síndhigu Bodale ◊ sa bida est una furriada de manu ◊ unu bisu durat una furriada de ogus ◊ in una furriada de bista sa cumpanza mia si nch'est andhada pro un'atacu de puntore 5. no ischio a it'ora torraiat, ca a sa furriada no l'apo mai agatadu Terminologia scientifica slg Etimo srd. Traduzioni Francese virage, tournant, rébellion (fig.) Inglese turn, rebellion Spagnolo viraje, curva, rebelión Italiano svòlta, capovolgiménto, inversióne, curva, tornante, ribellióne Tedesco Wende, Kurve, Aufstand.

impúdu , nm: imputu 1 Definizione su s'impudare, su abbarrare dispràxios coment'e candho si dhue torrat a pentzare, a una cosa, e méngius s'iat a bòllere de no dh'àere fata Sinonimi e contrari arrepentimentu, impudonzu, indolimentu, penetimentu, penetu, pílicu / storru Frasi lassa su binu, mih chi ndhe as a tènnere impudu! ◊ bastat chi apas impudu de su male chi as fatu ◊ s'imbrenucabat e torrabat gràssias a Deus chin orassiones de impudu ◊ no ndh'epas impudu de sos agiudos chi nos as dadu! ◊ fatu su dannu, a nudha balet s'imputu Etimo srd. Traduzioni Francese remords, regret, réflexion Inglese regret, reflection Spagnolo remordimiento, reflexión, viraje Italiano rimòrso, rammàrico, rimpianto, ripensaménto Tedesco Gewissensbiß, Bedauern, Besinnung.

stórru , nm: istorru* Definizione su storrai, totugantu su chi podet fàere cambiare idea o no lassare lòmpere a un'iscopu; su cambiare idea Sinonimi e contrari irbortu, storradura, storramentu, strobbu Frasi chi no tenit storru, abarrat noi mesis príngia, sa fémina Traduzioni Francese dissuasion, changer d'avis Inglese dissuasion, reflection Spagnolo disuasión, viraje Italiano dissuasióne, ripensaménto Tedesco Abraten, Sinnesänderung.

«« Cerca di nuovo