cabidiàna , nf: cabudiana, capidiana, caburiana Definizione de duas pudas de sa bide, sa prus in artu, sa primu pértiga de su sermentu, sa chi portat s'ogu de frutu e chi si lassat prus longa (e fintzes sa pértiga noa chi faet) Sinonimi e contrari barriadorza, carriadòrgia | ctr. codiana Frasi su bentu mi ndi at isciusciau totu sa caburiana, in bíngia Terminologia scientifica bng Traduzioni Francese sarment fructifère Inglese vine-shoot Spagnolo sarmiento fructífero Italiano tràlcio di vite fruttìfero Tedesco Rebling.

caudiàna , nf Definizione canna de bide Sinonimi e contrari cabidiana* Terminologia scientifica rbr Traduzioni Francese sarment Inglese vine-shoot Spagnolo sarmiento Italiano tràlcio Tedesco Rebling.

pértia , nf: pértiga Definizione nae o cambu de linna noàdile, deretu, longu; canna de bide; su cambighedhu fine de pònnere a iferta, innestandho; bacheta / min. pertiedha, pertighita Sinonimi e contrari béltiga, fuste, scrichiola, tràica Modi di dire csn: pértia príngia = chi bogat frutu, de frutu, sa prus in punta de sas duas de una puda; pértia furada, pértia ciurpa = casidhada, a latzu de cani, canna de bide interrada a betare raighinas chentza ndhe la segare dae su fundhu, prantada a fundhu betadu; pértia imbrabia = chi at bogadu brabas, raighinas subra subra; pértia de istrúmbulu = su bàculu de su foete; pértia ispinada = puntorzu; pàrriri pilloni in punt'e pértia = che puzone in nae, che sétidu in punta de ispidu, sempre apunta a tucare, nadu fintzas de pessone chi no tenet frimmesa, sempre prontu a cambiare idea; andai che pudha in pértia = a trevessu, a ziru; pigai a ccn. a pertiedha = a frunza in culu, a trubbu, de malu betu, cumandhèndhelu sempre; andai in pértias de fogu = andai in corrias de fogu; iscudi de pértia = a frunza, a fuste Frasi bella madixedha cun sa coa alleputzia, ti poniast in is pértias de sermentu e de suncuna ti fuiast 2. dus chi bendiant furconis e pértias de istrúmbulu fiant andendi de Serrenti a Muristeni 3. s'innestu de su sarmentu bogat frutu, si est fatu a pértia príngia ◊ in bíngia dhoi ammancat calincunu fundu: tocat a dhu torrai a ponni a pértia furada ◊ sa pértia sarda si circat s'àcua e calat a fundu 4. fut una maista inchietosa e is corpus de pértia no beniant disigiaus 5. cussa piciochedha est che pilloni in pértia, no parat in nisciunu logu ◊ su pilloni in punt'e pértia in su Partiu no serbit! ◊ mascus e féminas seus ogualis: isperaus chi assumancus is fillas no si fàciant pigai a pertiedha! ◊ chi dhu cassu dh'istampu is nàdias a pértia ispinada! Terminologia scientifica rbr Etimo ltn. pertica Traduzioni Francese perche, sarment Inglese perch, vine-shoot Spagnolo vara, pértiga, sarmiento Italiano pèrtica, tràlcio Tedesco Stange, Rebling.

salméntu , nm, nf: sammentu, sarmenta, sarmentu, sermenta, sermentu, silmentu, sirmentu Definizione sa bide chi bogat s’àghina de papare e po binu, nau siat de su fundhu e siat de is cambos o pértigas chi bogat dónni’annu in is pudones (saetàmine, cannas o pértigas): si narat fintzes de terrenu prantau a bíngia; sonajolu o pitariolu fatu cun d-unu orrugu de canna de bide sicada isperrau de longu: is duas perras si acàpiant a cada parte ponendhodhoe in mesu una tirighedha de corgiola de bide etotu / in su sarmentu si distinghet: sa cotzina, su truncu, sa pértia, su pudoni o puda o cabudiana e in custa is ogos; sa pértiga bogat sa fògia, su gurdone, is sintzillus o filongiana Sinonimi e contrari bide, gialmentu, isammentu, rubbanu Modi di dire csn: sa sula de sa sarmenta = canna de bide, pértia o camba de sarmentu; giuali de s. = órdine; su sermentu iscapat = isparat, bogat sa bide noa Frasi in bíngia tenit mila fundus de sarmentu ◊ su sirmentu si allumat luego ◊ is perdixis benint a si apatai asuta de is fundus de sermentu ◊ s'abba de su silmentu l'assaboro prima a píndulas e pustis che… Noè (A.Dettori)◊ in maju su sammentu nou cheret ipuzonadu ◊ prima chi su sermentu iscapit bollu arai sa bíngia ◊ dona cura a meigai sa bíngia ca peronòspera e pesta niedha funt atracandu sa sarmenta! 2. ajaja tenit un'arroghedhu de sarmentu e po sa binnenna boit a dh'agiurai Cognomi e Proverbi prb: àcua e bentu, annada de sarmentu Terminologia scientifica frt, Vitis vinifera ssp. vinifera Etimo ltn. sarmentum Traduzioni Francese vigne, sarment Inglese vine-shoot Spagnolo vid, sarmiento Italiano vite, sarménto Tedesco Weinrebe, Rebschößling.

«« Cerca di nuovo