achilièra , nf Definizione àbbila de mare, genia de pigione mannu, papadore de petza, chi abbitat in is orrocas a oru a mare Terminologia scientifica pzn, haliaëtus albicilla Etimo srd. Traduzioni Francese balbuzard, aigle pêcheur Inglese sea eagle Spagnolo pigargo europeo Italiano àquila di mare Tedesco Seeadler.

berbèsa , nf Sinonimi e contrari erbagràbina 1, bascumarinu Traduzioni Francese giroflée, matthiole à fruit à trois cornes Inglese sea viola Spagnolo alhelí salvaje Italiano vïòla marina Tedesco Dreihörnige Levkoje.

bròma , nf: bruma Definizione greme berrinadore, genia de bobboi (animaledhu croxudu) chi si papat su linnàmene de mare Sinonimi e contrari tàralu, zannarolu Terminologia scientifica crp, teredo navalis Etimo spn., itl. broma, bruma Traduzioni Francese taret Inglese sea woodworm Spagnolo taraza Italiano terèdine Tedesco Schiffsbohrwurm, Schiffswurm, Pfahlwurm.

burrída , nf: burrira Definizione genia de pische e genia de papare, manera de coghinare e cundhire (bagna e aghedu) segundhu su pische (mussola, scrita) Sinonimi e contrari bastinu Frasi lebit ca tengu porcedhu ammurtau e burrida cun àterus mandiaris! ◊ chi andas a innias ti ndi depis iscaresci de sa patata a ischiscionera e de sa burrira! 2. cantendi de mengianu chitzi est iscimingendimí, mi est faendi sa conca a burrira! Terminologia scientifica mng, psc, scyliorhinus canicula Etimo itl.l buridda Traduzioni Francese roussette, chat de mer Inglese sea cat (fish) Spagnolo pintarroja Italiano gattùccio di mare Tedesco Katzenhai.

caulàtzu , nm Definizione una genia de erba chi faet in mare (àliga a fògia larga); a logos, chima modhe de erbas Sinonimi e contrari latiamarini, luponi Terminologia scientifica rba, Ulva lactuca Etimo srd. Traduzioni Francese algue marine qui ressemble à la laitue Inglese sea lettuce Spagnolo lechuga de mar Italiano lattuga marina Tedesco Meerlettich.

cirròni 1 , nm Definizione una genia de pische de mare apertu, de mare biu Cognomi e Proverbi smb: Cirroni, Cirronis Terminologia scientifica psc, synodus griseus Etimo itl.s cirru Traduzioni Francese poisson-lézard rayé Inglese sea lizard, atlantic lizardfish Spagnolo lagarto, logarto Italiano lucèrtola di mare Tedesco Meereidechse.

cunnemàri , nm Definizione cunnu de mari, genia de animale, a bisura de tzintzigorru, mannu fintzes prus de unu púngiu, chentza corgiolu: naschit mascu ma cun su tempus mudat a fémina Sinonimi e contrari orticata 1, làtiga Terminologia scientifica crp, aplysia rosea, a. depilans, a. fasciata Etimo srd. Traduzioni Francese aplysie, lièvre de mer Inglese sea hare Spagnolo aplisia, liebre de mar Italiano aplìsia Tedesco Seehasen.

gavína , nf Definizione un’arratza de cau marinu / portai cambas de gavina = zúghere ancas fines Terminologia scientifica pzn, larus canus Traduzioni Francese goéland Inglese sea mew Spagnolo gaviota cana Italiano gavina Tedesco Sturmmöwe.

grògu 1 , nm Definizione genia de tzintzigorredhu de mare, minudu meda, in colore de chinisu, lisu a pintirighinos, est bonu a papare; dhue at logu ue is grogos funt tzintzigorros de terra, mannos Sinonimi e contrari caragolu 2. su pitzinnu giughet unu grogu de cussos mannos, zogandhe Terminologia scientifica its, monodonta turbinata? Traduzioni Francese escargot de mer Inglese sea snail Spagnolo caracol de mar Italiano lumachina di mare Tedesco Meerschnecke.

imbàtidu , nm: imbàtiru Definizione bentu friscu de mare chi movet is undhas e infriscat s’abba, pruschetotu de su Sud Sinonimi e contrari australe, imbatu* Frasi su piscadori portat sa pedhi niedha, arrecota de su soli e de s'ària salia de s'imbàtiru chi ndi benit de mari Terminologia scientifica tpm Traduzioni Francese brise de mer Inglese sea breeze Spagnolo viento marero Italiano imbatto, brézza di mare Tedesco Meeresbrise.

lútzu 1 , nm: allutzu Definizione genia de pische mannu de mare (faet fintzes de metro, a murru longu e a dentes mannas) Frasi est passadu unu lutzu mannu e si che l'at mandhigadu in d-unu bucone Cognomi e Proverbi smb: Lutzu, Luzzu Terminologia scientifica psc, sphyraena sphyraena Etimo itl.s luzzu Traduzioni Francese brochet Inglese sea pike Spagnolo espetón, barracuda Italiano lùccio di mare Tedesco Pfeilhecht.

màre , nm: mari Definizione mare biu, is abbas de sa Terra, in colore asulu cotu e biaitu, arregortas impare in is fundhales prus bàscios, cosa chi ndhe pigat tres batorunos de totu sa Terra: si distinghet in ocèanu, su prus mannu chi imprassat fintzes is continentes, e mare si intremesu de terras, parte de is abbas chi arresurtant inghiriadas de terras o in calecuna manera distintas de dhas pòdere cunsiderare a bandha de un'ocèanu (es. Mare de Sardigna, m. Tirrenu, m. Adriàticu, m. Mediterràniu); nau a ispantu in su sensu de meda, cantidade manna de gente e de cosa, símbulu de bundhàntzia / a./c.: de su paris de su mare si misurant is artàrias fache a s'aera e is profundhidades fache a su centru de sa Terra Sinonimi e contrari meda Modi di dire csn: camba, bratzu de m. = parte de unu mare chi che intrat in mesu de sa terra; mari biu = mare abbertu, abba russa; mari mortu = istagnu; s'abba a su m., aciúngiri abba a mari = dare a ue o a chie no ndh'at bisonzu; andhare a mare plenu = risposta de as arguidores chi che leant sos trastes a domo de sa cojada noa; no agatai abba in m. = no bídere su cadhu presu; mare malu = mari avolotau, candho s'abba est móida pro sos bentos (m. bonu candho est sériu); èssere che betadu a mare (nadu de cosa chi serbit) = èssere in debbadas, no lassare arrastu (nadu de cosa pérdida o furada); sicare su mare (nadu de unu pro su faedhare chi faghet)= faedhare a mal'istropiadura de lassare trassidos; (fàghere una cosa) canno sicat s'abba in m. = mai; camminare pígiu m. = subra de s'abba; cunnu de m. = burba marina o budha de cuadhu (o de molenti), zenia de cocoi de mare sentza de zoga, chi a un'ala e àtera zughet coment'e duas pínnigas; fàghere mares e mundhos = cosas de ispantu, mannas, aira; mare territoriale = tretu de mare largu unos 25 chilómitros totu ororu de sa terra, ue un’istadu essit a mare, cussideradu parte de su territóriu sou etotu (dae cuss'oru su mare est cussideradu internatzionale) Frasi oe che sunt in mare a si ammodhigare ◊ est biaitu e pàsidu su mare ◊ su mare si altzat, si falat e torrat a s'incànsciu sou ◊ sa balca piscagiola piscat in altu mare ◊ tue ses limba mala chi pones fogu a su mare! ◊ cun su vaporinu bandu a piscai in mari biu 2. in cussa domo bi fit su mare: contaiat una fémina de su vichinatu chi, solu dae s'atzimatura de sa càule, bi campaiat una famíglia intrea ◊ chi Deus ti cuntzedat unu mare de gràscias! ◊ bi aiat unu mare de zente ifatu sou ◊ su sole betat mares de lughe ◊ – Anue andais? – A mare plenu! 3. ant àpidu mare malu e lis at fatu male sa nave ◊ cussu dinari est che betadu a mare Terminologia scientifica slg Etimo ltn. mare Traduzioni Francese mer Inglese sea Spagnolo mar Italiano mare Tedesco Meer, See.

maretàda , nf Definizione aundhada forte de su mare Frasi sas maretadas de su mare in bulluzu fachent chimentu mannu Traduzioni Francese tempête de mer Inglese sea storm Spagnolo marejada Italiano mareggiata Tedesco Sturmflut.

mummulòni , nm: mumuglione Definizione genia de pische de mare de sabore bonu meda, a ispertiadas largas de colore iscuriosu e a istúturu in is fiancos Sinonimi e contrari múlmura, mumungioni* Terminologia scientifica psc, lithoniathus mormyrus Traduzioni Francese marbré Inglese sea bream Spagnolo herrera Italiano mórmora Tedesco Marmorbrasse.

mumungiòni , nm: murmungioni, murmunzone, murmuzone Definizione genia de pische de mare de sabore bonu meda Sinonimi e contrari múlmura, mummuloni, murruda Frasi ammisturu òrgunus, caponis, mumungionis, lissa… una bella cassola! ◊ su mumungioni est unu pisci biancu chi portat sa conca apuntida Terminologia scientifica psc, lithoniathus mormyrus Etimo ltn. *mormyrione(m) Traduzioni Francese marbré Inglese sea bream Spagnolo herrera Italiano mórmora Tedesco Marmorbrasse.

pagéllu , nm: pazellu Definizione genia de pische de mare: pagellu ’eru Sinonimi e contrari basocu Frasi ammisturu prupu, sépia cun pagellu, gallinetas cun sorellu, vacas, òrgunus… una bella cassola! Terminologia scientifica psc, pagellus erythrinus Traduzioni Francese pagel Inglese sea bream Spagnolo breca Italiano pagèllo fragolino Tedesco Rotbrasse.

selèbra , nf Definizione genia de linna chi faet a tupa e creschet in logos de arena, de mare Sinonimi e contrari àlimu, èlamu Terminologia scientifica mt, Atriplex halimus Etimo ctl. salobre Traduzioni Francese arroche halime, pourpier de mer Inglese sea orach Spagnolo orzaga Italiano àlimo Tedesco Keilmelde.

tzintzínu , nm Definizione arritzone de mare, genia de animaledhu tundhu, a ispinas longas a dónnia parte: de sa calidade fémina si papant is oos, chi si agatant aintru a bisura de silibbas de aràngiu (fintzes de matessi colore) ma meda prus piticas mancu su tanti de unu cocerinu / is partis de unu tz.: scroxu, ispina, buca, títulas (ous), sidhus (genia de bentosas) Sinonimi e contrari tzinnea Terminologia scientifica anb, arbacia pustulosa, paracentrotus lividus, echinus acutus, e. melo, sphaerechinus granularis Etimo itl.l. zinzino Traduzioni Francese oursin Inglese sea urchin Spagnolo erizo de mar Italiano rìccio di mare Tedesco Seeigel.

«« Cerca di nuovo