agúglia , nf Definizione su pische chi narant agu de mari, genia de pische longu e fine, a murru puntudu meda Terminologia scientifica psc, belone belone Traduzioni Francese aiguille de mer Inglese needlefish Spagnolo aguja Italiano agùglia Tedesco Hornhecht.

arrannàssa , nf Definizione aragna o lupu de mari, genia de pische chi podet fàere fintzes de unu metro, bonu meda Sinonimi e contrari ispirrita, lobina, tràcina Terminologia scientifica psc, dicentrarchus labrax Etimo itl. arranassa Traduzioni Francese loup de mer Inglese bass (sea) Spagnolo róbalo Italiano spìgola Tedesco Wolfsbarsch.

arresciòni , nm: arriscioni, arrintzone, arritzone, arritzoni, arruscioni, arrutzoni, erriscioni*, ritzone Definizione arritzoni de mata, de terra, de sicu, genia de animaledhu chi si faet sa tana in terra o in buidos de mata, essit solu a denote, portat sa pedhe totu ispinas (foras de sa bentre) e candho dhu tocant si faet a bòcia totu ispinosa a dónnia bandha; genia de animaledhu de mare, tundhu, piticu de sete o oto centímetros, a ispinas longas a dónnia bandha (arritzoni de mari o de tríscia); su primu corgiolu de sa castàngia, totu a ispinas longas; nau in cobertantza, su sutabbídhiu de sa fémina / is partis de un'a. de mari: scroxu, ispina, buca, títulas (oos, solu de s'a. fémina), sidhus (genia de bentosas) Sinonimi e contrari eritu*, ischissone / tzinnea, tzintzinu Modi di dire csn: intrada de leoni e bessida de arritzoni = fatura de chie si paret de chèrrere o de poder fàghere meda e agabbat a birgonza o no faghet nudha; is arritzonis (de mari) iscolant = perdent sos oos, che lis essint irfatos a brou Frasi dhoi at lèpuris, conillus e arruscionis ◊ portat is pilus círdinus coment'e un'arruscioni Terminologia scientifica anra, erinaceus aeuropeus italicus; anb, arbacia pustulosa, paracentrotus lividus, echinus acutus, e. melo, sphaerechinus granularis; rbr Traduzioni Francese hérisson, hérisson de mer Inglese hedgehog Spagnolo erizo Italiano rìccio, rìccio di mare Tedesco Igel, Seeigel.

burrída , nf: burrira Definizione genia de pische e genia de papare, manera de coghinare e cundhire (bagna e aghedu) segundhu su pische (mussola, scrita) Sinonimi e contrari bastinu Frasi lebit ca tengu porcedhu ammurtau e burrida cun àterus mandiaris! ◊ chi andas a innias ti ndi depis iscaresci de sa patata a ischiscionera e de sa burrira! 2. cantendi de mengianu chitzi est iscimingendimí, mi est faendi sa conca a burrira! Terminologia scientifica mng, psc, scyliorhinus canicula Etimo itl.l buridda Traduzioni Francese roussette, chat de mer Inglese sea cat (fish) Spagnolo pintarroja Italiano gattùccio di mare Tedesco Katzenhai.

caixedhabbiànca , nf Definizione orrúndhine o runduledha marina Terminologia scientifica pzn, sterna albifrons Traduzioni Francese hirondelle de mer, Sterne Inglese shear-water Spagnolo tindío Italiano fraticèllo Tedesco Zwergseeschwalbe.

cigàla , nf Definizione animaledhu de mare a corgiolu tostau che a su càvuru Sinonimi e contrari cigaledha, papagóciula, sugàgia Terminologia scientifica crx, scyllarus arctus, scyllarides latus Etimo ctl. cigala Traduzioni Francese squille, cigale de mer Inglese squill Spagnolo cigala Italiano scìllaro Tedesco Bärenkrebs.

costèra , nf: custera Definizione logu longu meda totu in costa, totu comente andhant is montes o fintzes ororu de mare Sinonimi e contrari colta, cugutada, palinzu, trempera | ctr. paris Frasi bandho che pastore in sas costeras in mesu a badhes umbrosas ◊ fuendi, si est firmau in d-una costeredha fàcias a soli ◊ resto annicadu pensendhe a su fogu chi nos brúsiat badhes e costeras ◊ sos moros, in atacos a sas costeras de mare, ant fatu a iscraos medas sardos Terminologia scientifica slg Etimo spn. costera Traduzioni Francese bord de la mer Inglese ridge, coast Spagnolo costera Italiano costóne, rivièra Tedesco Küstenstrich.

cunnemàri , nm Definizione cunnu de mari, genia de animale, a bisura de tzintzigorru, mannu fintzes prus de unu púngiu, chentza corgiolu: naschit mascu ma cun su tempus mudat a fémina Sinonimi e contrari orticata 1, làtiga Terminologia scientifica crp, aplysia rosea, a. depilans, a. fasciata Etimo srd. Traduzioni Francese aplysie, lièvre de mer Inglese sea hare Spagnolo aplisia, liebre de mar Italiano aplìsia Tedesco Seehasen.

gragàllu , nm Definizione indàtili o resorza de mare, genia de animaledhu de diferentes calidades, longu, a corgiolu tostau a duas perras, chi candho si serrat assimbígiat a una lepedha serrada / una creze de g.: mànigus de arresoja; g. de sànguni = gragallu de colore unu pagu biaitu (ensis siliqua) Sinonimi e contrari arrasoa, gragalloni Frasi anguidha cun lissa, cóciula cun gragallus Terminologia scientifica crx, pharus legumen, solen vagina, ensis ensis Etimo ltn. cochlearium Traduzioni Francese datte de mer Inglese razor-clam Spagnolo navaja Italiano cannolìcchio Tedesco eine Messerscheidesorte, eine Scheidenmuschelsorte.

grògu 1 , nm Definizione genia de tzintzigorredhu de mare, minudu meda, in colore de chinisu, lisu a pintirighinos, est bonu a papare; dhue at logu ue is grogos funt tzintzigorros de terra, mannos Sinonimi e contrari caragolu 2. su pitzinnu giughet unu grogu de cussos mannos, zogandhe Terminologia scientifica its, monodonta turbinata? Traduzioni Francese escargot de mer Inglese sea snail Spagnolo caracol de mar Italiano lumachina di mare Tedesco Meerschnecke.

imbàtidu , nm: imbàtiru Definizione bentu friscu de mare chi movet is undhas e infriscat s’abba, pruschetotu de su Sud Sinonimi e contrari australe, imbatu* Frasi su piscadori portat sa pedhi niedha, arrecota de su soli e de s'ària salia de s'imbàtiru chi ndi benit de mari Terminologia scientifica tpm Traduzioni Francese brise de mer Inglese sea breeze Spagnolo viento marero Italiano imbatto, brézza di mare Tedesco Meeresbrise.

màre , nm: mari Definizione mare biu, is abbas de sa Terra, in colore asulu cotu e biaitu, arregortas impare in is fundhales prus bàscios, cosa chi ndhe pigat tres batorunos de totu sa Terra: si distinghet in ocèanu, su prus mannu chi imprassat fintzes is continentes, e mare si intremesu de terras, parte de is abbas chi arresurtant inghiriadas de terras o in calecuna manera distintas de dhas pòdere cunsiderare a bandha de un'ocèanu (es. Mare de Sardigna, m. Tirrenu, m. Adriàticu, m. Mediterràniu); nau a ispantu in su sensu de meda, cantidade manna de gente e de cosa, símbulu de bundhàntzia / a./c.: de su paris de su mare si misurant is artàrias fache a s'aera e is profundhidades fache a su centru de sa Terra Sinonimi e contrari meda Modi di dire csn: camba, bratzu de m. = parte de unu mare chi che intrat in mesu de sa terra; mari biu = mare abbertu, abba russa; mari mortu = istagnu; s'abba a su m., aciúngiri abba a mari = dare a ue o a chie no ndh'at bisonzu; andhare a mare plenu = risposta de as arguidores chi che leant sos trastes a domo de sa cojada noa; no agatai abba in m. = no bídere su cadhu presu; mare malu = mari avolotau, candho s'abba est móida pro sos bentos (m. bonu candho est sériu); èssere che betadu a mare (nadu de cosa chi serbit) = èssere in debbadas, no lassare arrastu (nadu de cosa pérdida o furada); sicare su mare (nadu de unu pro su faedhare chi faghet)= faedhare a mal'istropiadura de lassare trassidos; (fàghere una cosa) canno sicat s'abba in m. = mai; camminare pígiu m. = subra de s'abba; cunnu de m. = burba marina o budha de cuadhu (o de molenti), zenia de cocoi de mare sentza de zoga, chi a un'ala e àtera zughet coment'e duas pínnigas; fàghere mares e mundhos = cosas de ispantu, mannas, aira; mare territoriale = tretu de mare largu unos 25 chilómitros totu ororu de sa terra, ue un’istadu essit a mare, cussideradu parte de su territóriu sou etotu (dae cuss'oru su mare est cussideradu internatzionale) Frasi oe che sunt in mare a si ammodhigare ◊ est biaitu e pàsidu su mare ◊ su mare si altzat, si falat e torrat a s'incànsciu sou ◊ sa balca piscagiola piscat in altu mare ◊ tue ses limba mala chi pones fogu a su mare! ◊ cun su vaporinu bandu a piscai in mari biu 2. in cussa domo bi fit su mare: contaiat una fémina de su vichinatu chi, solu dae s'atzimatura de sa càule, bi campaiat una famíglia intrea ◊ chi Deus ti cuntzedat unu mare de gràscias! ◊ bi aiat unu mare de zente ifatu sou ◊ su sole betat mares de lughe ◊ – Anue andais? – A mare plenu! 3. ant àpidu mare malu e lis at fatu male sa nave ◊ cussu dinari est che betadu a mare Terminologia scientifica slg Etimo ltn. mare Traduzioni Francese mer Inglese sea Spagnolo mar Italiano mare Tedesco Meer, See.

maretàda , nf Definizione aundhada forte de su mare Frasi sas maretadas de su mare in bulluzu fachent chimentu mannu Traduzioni Francese tempête de mer Inglese sea storm Spagnolo marejada Italiano mareggiata Tedesco Sturmflut.

marína , nf Definizione su mare pruschetotu ororu de sa terra, su prus acanta; genia de corpus militare chi manígiat is naves e andhat peri is mares Frasi Deus a nosu at cuncédiu unu mannu capitali de sa marina a Fonni ◊ deris unu canàriu falat a sa marina, faghe e no faghe die… 2. Sesetu est tenenti de Marina ◊ a Tamasu ndi dh’iant pigau sordau in sa Marina e dh’iant imbarcau cumenti a cannoneri Etimo itl. Traduzioni Francese bord de la mer, marine Inglese coast (line), navy Spagnolo marina Italiano marina Tedesco Meeresküste, Marine.

pilàrgiu , nm Definizione genias de càvuru cun su corgiolu totu a puntas, a sa parte de pitzu: de duas calidades, una (m. verrucosa) no si papat Terminologia scientifica crx, maia squinado Traduzioni Francese araignée de mer Inglese spider-crab Spagnolo centolla Italiano grancèvola Tedesco Meerspinne.

scàru , nm Definizione in bidhas de mare, orruga o istrada a oru a mare Frasi in Portescusi ant fatu sa festa de su scaru Traduzioni Francese promenade du bord de la mer Inglese seafront Spagnolo paseo marítimo Italiano lungomare Tedesco Strandpromenade.

selèbra , nf Definizione genia de linna chi faet a tupa e creschet in logos de arena, de mare Sinonimi e contrari àlimu, èlamu Terminologia scientifica mt, Atriplex halimus Etimo ctl. salobre Traduzioni Francese arroche halime, pourpier de mer Inglese sea orach Spagnolo orzaga Italiano àlimo Tedesco Keilmelde.

sperrítu , nm, nf: isparritu*, spirritu Definizione aragna o lupu de mari, genia de pische chi podet fàere fintzes de unu metro, bonu meda; dhu narant fintzes de piciochedhu Sinonimi e contrari arangioa, arrannassa, lupatzu, tràcina Frasi is piscadoris torrant cun is cius càrrigus de palària, de macioni, de spirritu…◊ castit sa bellesa de custu spirritu: movit sa coa che calledhu in festa! 2. est unu sperritu, cussu pipiu! Terminologia scientifica psc, dicentrarchus labrax Traduzioni Francese loup de mer Inglese seabass Spagnolo róbalo Italiano spìgola Tedesco Seebarsch.

sugàgia , nf Definizione animaledhu de mare a corgiolu tostau Sinonimi e contrari cigala, papagóciula Terminologia scientifica crx Traduzioni Francese petite cigale de mer Inglese no nippers crab Spagnolo cigala Italiano scìllaro Tedesco Bärenkrebs.

«« Cerca di nuovo