ànca , nf Definizione in sa carena, s’arremu longu chi, de su pei a sa nàdiga (in is animales a bàtoro peis, duas de su pei a sa pala) dh’aguantat e dha faet camminare: est mescamente sa parte de mesu, tra su pei e sa còscia / min. anchita, ancutza, anchighedha Sinonimi e contrari camba Modi di dire csn: sa mela de s'a. = su pische de s'anca, su piscioni, su músculu prus mannu de sa camba, itl. polpàccio; sa cannedha de s'a. = s'ossu prus mannu de sa camba, su chi andat de su pulsu a su genugu; istare in ancas = abarrai istrantaxu; rèzeresi in ancas = aguantai istrantaxu; dòlere s'a. (nadu in suspu) = istai mali, tènniri abbisóngiu (nau fintzas pro su contràriu); parare s'a. a unu = fai s'ancada o s'ancheta pro dhu fai arrúiri; èssere un'a. (nadu de zente, in suspu) = èssiri in medas; fàghere de ancas = mòviri is cambas; betare a. a unu = bíncherelu in carchi cosa; tzacàreche s'a. in… = pònniri manus apitzus de… po ndi aprofitai Frasi su cristianu zughet duas ancas e bi at animales puru gai: àteros ndhe zughent bàtoro ◊ si est sétidu in terra a ancas a rughe ◊ de sa debbilesa no si rezet in ancas 2. no bi cheres tue pro betare anca a issa! ◊ si girant che fógliu ambas a dresta e manca, niunu lis betat anca ca sunt acadhionadas (G.Ruzzone)◊ cussu za ndhe tenet de cosa: no siat chi li dofat s'anca, puru!…◊ su prúghere bi est a mes'anca ◊ zente chi betaiat anca a isse, murghindhe, no bi ndhe aiat! 3. odheu, comente faghet a baliare cussos pisedhos: tantu za sunt un'anca!…◊ cussu che cheret tzacare s'anca in sa Comuna, pro bi mossigare! Cognomi e Proverbi smb: Anca Terminologia scientifica crn Etimo ltn. anca Traduzioni Francese jambe Inglese leg Spagnolo pierna Italiano gamba Tedesco Bein.

càmba , nf: camma Definizione in sa carena, s'arremu longu chi, de su brúciu de su pei a sa nàdiga (in is animales a bàtoro peis, is cambas de ananti de su pei a sa pala), dh'aguantat prantada e dhi permitit de camminare: si narat mescamente de sa parte de mesu, tra su pei e su benugu, ca si dintinghet in còscia de su benugu a sa nàdiga / min. cambedha, cambichedha Sinonimi e contrari anca Modi di dire csn: sa serra de sa c. = s'ala de dainanti totu comente andhat s'ossu (cannedha) de su benugru a su cambutzu; sa prupa de sa camma = su piscioni o pische de sa c.; cambas de fusu, de isticu = ancas de frustigu, fines meda; istai, rèzere in cambas = istare ritzu, abarrai istrantaxu; èssere de cambas lestras = chi caminat meda; èssiri mortu de coru e de c. = mortu e cossumidu, chi no bi la faghet prus; ghetare c. a unu = fàghere, bínchere; pònnere, pònniri c. (nadu de cosas de manigare)= dare sustàssia, fortza, fàghere crèschere; ghetare camba a ccn. = bíncherelu, colarechelu in carchi faina Frasi candu bufu meda no mi arreu in cambas ◊ portat is cambas sciàcula sciàcula ◊ dh'at donau una scofada de pei a sa serra de sa camba ◊ oe so totu sa die in cambas 2. a mimme no mi ghetant camba in sos tusorjos 3. a ti ndhe ponet, de camba, manighendhe cuss'erba: màniga casu, màniga, chi ti daet fortza!◊ dh'apu fatu era a papai ma… ndi dhu ponit de camba!… Cognomi e Proverbi smb: Camba, Cambuzza Terminologia scientifica crn Etimo ltn. camba Traduzioni Francese jambe Inglese leg Spagnolo pierna Italiano gamba Tedesco Bein.

cambèra , nf Definizione camba de pantalone, sa parte de is cambas, donniuna de is perras de is pantalones; is camberas de s'abe: is cambas, is farranchedhas / c. de bértula = camba, fodhe de bértula Frasi duas camberas cosidas paris faghent una paja de pantalones ◊ cartzones bene fatos… una cambera che li falat a carcanzos, s'àtera no li cuguzat sos cambutzos! 2. s'ape est irboitanne frores e portanne chin sas camberas Cognomi e Proverbi smb: Cambera Etimo itl. gambiera Traduzioni Francese jambe du pantalon Inglese a leg of the trousers Spagnolo pernera, pernil (m) Italiano gamba del pantalóne Tedesco Hosenbein.

farrànca , nf: afarranca, farrunca, franca Definizione sa manu (o pei de ananti) de un'animale chi giughet ungas longas acancarronadas e a punta, ma fintzes sa manu de sa gente cunsiderada furunca; aina totu a gàncios acapiada a una fune po ndhe piscare calecuna cosa orruta a s'abba in is putzos, o fintzes de pònnere apicada in barracu po apicare cosa; genia de pane chi si faet a Pasca coment’e pipia (e po is pipias); un’arratza de arangiolu / min. francutza, francutzedha Sinonimi e contrari branca*, manu / aranca, arràncula, farrasca, frascada, scarràfiu / farrancada / frucàrgia Modi di dire csn: betare sa franca = aungrare, furai; betare francas a unu, a una cosa = pònniri is manus, ghetai is manus apitzus, afracai; giogare in francas de… = arrúiri o incapitai in manu de…; pònnere a francas a susu = pònniri o girai a brenti a susu, a branculimbesse Frasi su pisitu fait curri su lómburu cun is farrunchedhas ◊ eite si cuss'animaledhu giogat in francas a s'astore!…◊ ita chi m'intras in farruncas!…◊ si mi giogas in francas no t'iscapo! ◊ su cane at iscovacadu sa cosa cun sas francas 2. cussu fit in ziru chirchendhe carchi valentesa pro betare sa franca ◊ po ti nd'iscadrancai de su letu tocat a ti dhu furriai a farrancas a susu! Cognomi e Proverbi smb: Franca Terminologia scientifica crn Traduzioni Francese patte, griffe Inglese leg, claw Spagnolo pata, garra Italiano zampa, artìglio Tedesco Tatze, Lauf, Klaue, Fang.

ifutíre , vrb: irfutire, sfutiri Definizione pigare a befa, leare in giru Sinonimi e contrari cantonare, irfútere*, strochillai Frasi l'ifutiat nèndheli chi tantu no bi resessiat Traduzioni Francese se payer la tête, se ficher Inglese to pull s.o's leg Spagnolo tomar el pelo Italiano sfóttere Tedesco aufziehen.

«« Cerca di nuovo