Definizione Definizione
Sinonimi e contrari Sinonimi e contrari
Modi di dire Modi di dire
Frasi Frasi
Cognomi e Proverbi Cognomi e Proverbi
Terminologia scientifica Terminologia scientifica
Etimo Etimo
Traduzioni Traduzioni
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
aconcàtu, aconcàu , pps, agt Definizione
de aconcare; chi est cun sa conca incrubada, chi est conca a…; chi est a conca bàscia po pentzamentu, po annicu / èssiri, èssere aconcau a… = cun sa conca imbarada, imbassiada, arrumbada subra de… (pro sonnu, dólima e gai), o fintzas a ogros a terra (pro birgonza, dispiaghere, pessamentu), o bene frimmos in carchi idea, abbaidendhe a carchi cosa
Sinonimi e contrari
aconcalatu
/
aconcaditu,
aconcadore,
arriscadu,
atriviu,
conchedha,
sconcau
/
orioladu,
pispinnidu
/
decídiu,
resinnadu,
resolutu
2.
aditzu aditzu ndi apu acudiu una frochitada de cussus macarronis: dh'apu agatau aconcau a is forredhus ingurtendi! (A.Garau)◊ fillu bonu, no abarris aconcau a is libbrus, ca ti fait mabi a s'istògumu! ◊ gei no at a bolli chi abarreus totu sa dí aconcaus a sa barraca?!◊ cussos sunt aconcaos a sa televisione!
3.
oi mamma est aconcada, timendi ca dha depint operai ◊ babbu s'est aconcau a sa mesa e si at fatu unu surtidedhu ◊ no seu abarrau aconcau in bidha, ma ingiriendi po agatai sorti
4.
bos chèglio aconcatos a custu ostinu: nudha bos devet irvortare! ◊ cusse est aconcatu a cambiare pulítica
Traduzioni
Francese
hasardé,
irréfléchi
Inglese
rash
Spagnolo
atolondrado
Italiano
avventato
Tedesco
unbesonnen
acrabinàdu , pps, agt Definizione
de acrabinare; chi si movet o faet che un'irbariadu, chentza giare atentzione nudha (coment’e abbaidandho a crabas)
Sinonimi e contrari
abbundhoradu,
assurviladu,
foraldómine,
incóglidu,
indemoniadu,
indiaulau,
spiridau
2.
tia chèrrere imperriare tentorzas acrabinadas…
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
hasardé,
inconsidéré,
irréfléchi
Inglese
reckless
Spagnolo
atolondrado
Italiano
avventato,
spiritato
Tedesco
unbesonnen,
besessen.
arriscàdu , pps, agt: arriscatu,
arriscau Definizione
de arriscare; chi costumat a arriscare, chi andhat a logu de perígulu, a fàere cosa perigulosa, de pòdere tènnere dannu
Sinonimi e contrari
aconcaditu,
aconcadore,
aconcudu,
arriscanti,
atreviu,
conchedha,
sconcau,
tastilau
/
cdh. scapicudhatu
| ctr.
timarosu,
timigiolu
2.
si ndi pesat unu, prus arriscau de is àterus, e partit ◊ fit zente corazosa e arriscada ◊ in mari cussa pipia est tropu arriscada: bandat a s'àcua arta!
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
hasardé,
risqué
Inglese
risky
Spagnolo
arriscado
Italiano
azzardato,
azzardóso,
spericolato
Tedesco
gewagt,
wagenmütig,
wagehalsig.