abbréschida , nf: albéschida, alvéschita, arbéschia, arbéschida, arbéscia, arvéschida, avéschida, avréschida Definizione sa fata de sa die, candho cumènciat a fàere lughe su mengianu, abbreschendho / ctr. a s'iscurigada Sinonimi e contrari abbreschidorza, abburiadroxu, albore, arborinu, chentales, ispanigada, nea, obbréscida, postarva, scampiadórgiu, spanigadroxu | ctr. ingalu, interinada, intríchinu, iscurigantina, murriadrosu Frasi tandho sa vida fit un'avréschida: ma como sa die est finida! ◊ a s'avréschida sa lughe nos dat una die noa Terminologia scientifica sdi Etimo srd. Traduzioni Francese aube Inglese dawn Spagnolo alba, amanecer Italiano alba Tedesco Tagesanbruch, Morgengrauen.

abbreschidórgiu, abbreschidòrza, abbreschidórzu , nm, nf: abbressidorzu, albeschidolza, albeschidolzu, albeschidorza, albeschidorzu, albescidólgiu, albescidórgiu, arbeschidorju, arbeschidorza, arbeschidorzu, arbissidórgiu, arveschidorza, arvescidórgiu, avreschidorju Definizione s'ora chi cumènciat a fàere die, su mengianu chitzo / a s'arvescidórgiu = ante paxi e luxi, abbreschindhe, faghindhe die Sinonimi e contrari abbréschida, albore, alboriadórgiu, chentales, nea, obrescidórgiu, scampiadórgiu, spanigadroxu | ctr. ingalu, interinada, intríchinu, murriadrosu Frasi sa cosa de papae dha preparant a s'abbreschidorza prima de tzucae a campu ◊ fit a s'ora de albeschidorza ◊ ibbabbu s'est isérghiu in su caminu longu de s'avreschidorju ◊ sa gara cun Tucone e Piras agabbaiat a s'arveschidorza (P.Pillonca)◊ seo andhau s'incràs a mengianu a s'abbreschidórgiu Terminologia scientifica sdi Etimo srd. Traduzioni Francese aube Inglese dawn Spagnolo alba, amanecer Italiano alba Tedesco Tagesanbruch, Morgengrauen.

albòre, albòri , nm: alvore, arbore, arbori, avrore Definizione s'ora chi est cumenciandho a fàere die, chi si cumènciat a bíere, a fàere lughe su mengianu Sinonimi e contrari abbréschida, abbreschidorza, alboriadórgiu, chentales, impodhile, ispanigada, nea, scampiadórgiu, spanigadroxu | ctr. ingalu, intríchinu, iscurigantina Modi di dire csn: ghetai arbori = abbrèschere, comintzare a fàghere die; missa de arbore = missa de chito Frasi a chitzu a su primu albore est candho si pesat su bachedhu ◊ fendi e no fendi arboris portu su chetzi a moli (P.Siddi)◊ su massaju s'impunnat po arai candu ghetat arbori ◊ est arribbau chitzi chitzi, cumentzendi a fai arboris ◊ in su serenu alvore si coronat su chelu de lizos e de rosas… (M.Bussalay) Terminologia scientifica sdi Etimo ltn. albore(m) Traduzioni Francese aube Inglese dawn Spagnolo alba, amanecer Italiano alba Tedesco Morgendämmerung.

càjamu , nm: càjumu, càmisu, càmixu, càmuju, camúsiu, càmuxu Definizione genia de bestimentu de su preide po nàrrere sa Missa; fintzes bestimentu fine, longu, de pònnere in pitzu chie trebballat in logu de ispidale, labboratórios, e àteru Sinonimi e contrari alba 2. fint allevadores ricos e mentovados chi traballaiant in camúsiu biancu che a sos dotores Terminologia scientifica bst, prdc Etimo itl. càmi(s)cio Traduzioni Francese aube (vêtement ecclésiastique) Inglese surplice Spagnolo alba Italiano càmice, alba Tedesco Kittel, Meßhemd.

chentàles , nm pl: chinciales, chintales, chintari 1, chintzales, sintzalis Definizione s'ora chi cumènciat a pònnere riga faendho die, abbreschendho; su colore sèmpere prus craru chi si biet in s'orizonte candho est acanta a fàere die e fintzes una genia de errigas de diferente colore chi si podent bíere in s'aera faendho die o iscurigandho Sinonimi e contrari abbréschida, abbreschidorza, abburiadroxu, albore, arborinu, chinta 2, nea, scampiadórgiu, spanigadroxu Modi di dire csn: a chentales, ponindhe chintales de die, betanno chinciales = orbescendi; sos chintales de su sero = sas umbras comente che abbàssiat e intrat su sole, iscurighendhe; su bentu de sos chentales = bentixedhu de ammengianu a chitzi Frasi fit un'iscéntzia pretzisa chei su lugore de sos chentales ◊ cras manzanu, apena a sos chentales, sa nave ti aprontamus pro tucare ◊ no bi at note chi no at chintzales ◊ chintzale ruju a sole… intra linna, pastore! 2. dae sos chintales tuos ses andhadu in terighinos de ispinas Terminologia scientifica sdi Etimo srd. Traduzioni Francese aube, crépuscule Inglese dawn, twilight Spagnolo crepúsculo (matutino, vespertino) Italiano alba, crepùscolo, striature all'orizzónte Tedesco Morgendämmerung, Zwielicht.

obrescidórgiu, obrescidróxu , nm: arbescidórgiu, orbescidórgiu, orbescidroxu Definizione s'ora chi est cumenciandho a fàere die Sinonimi e contrari abbréschida, albore, chentales, ispanigada, nea, scampiadórgiu, spanigadroxu | ctr. iscuricada, murriadrosu Terminologia scientifica sdi Etimo srd. Traduzioni Francese aube Inglese dawn Spagnolo alba, amanecer Italiano alba Tedesco Morgendämme- rung, Tagesanbruch.

«« Cerca di nuovo