ilfodhonàre , vrb: irfodhionare,
irfodhonare,
isfodhionare,
isfodhonare,
isfudhionare Definition
nau prus che àteru de bestimentu, illargare meda, coment’e fàere a fodhe po difetu o genia de s’orrobba; nau de is prumones, torrare àlidu a pelea e a moida, assupandho
Synonyms e antonyms
afodhare,
ifodhonare,
illabbargiae,
illagratzare,
illarghiotare,
illariodhare,
infodhonare,
irbrofodhare,
istiriolare,
sciabudhai,
sciadhonai,
sciodhai
/
irfodhiare
| ctr.
afíere,
torrae
Sentences
no lu fortzes, su gorfo, ca l'irfodhionas! ◊ sos trastes s'irfodhionant in benugros, in cuidos, in brussos ◊ sa busica de s'antzianu si podet irfodhionare ◊ custas mudandhas portant s'elàsticu isfudhionau
Etymon
srd.
Translations
French
élargir
English
to fray
Spanish
estirar
Italian
slargare,
estroflèttere
German
erweitern.
ilmagnàre , vrb: immagnare,
immannare,
immanniare,
irmagnare,
irmanniare,
ismanniare Definition
fàere a mannu, fàere mannu, prus mannu, fintzes errichire; nau de persona, fàere crèschere de carena e de conca, de giudítziu
Synonyms e antonyms
acrèschere,
ammanniae,
ammannire,
immagnire,
immannitare
| ctr.
ilminorigare,
impiticai
Sentences
immagnendhe, su sèmene creschet dedioi ◊ mi at penadu tribbulendhe sa vida pro m'immannare in pannos de decoro (G.Branca)◊ deo apo immannadu a fizos mios ◊ cherfendhe totu a corpu ismanniare de manu tua bufas su velenu! (P.Sulis)◊ sos fizos candho irmànniant si cojubant ◊ sa famíllia est creschendhe e chin issa est irmanniandhe su bisonzu ◊ sa morte de su babbu lu fateit irmagnare prima de su tempus ◊ su tempus at imbetzadu a mamma ilmagnendhe a mie
Etymon
srd.
Translations
French
grandir,
mûrir
English
to grow
Spanish
crecer,
madurar
Italian
créscere,
ingrandire,
espàndere,
maturare
German
wachsen,
vergrößern,
erweitern,
reifen.
istèrrere , vrb: istèrriri,
sterri Definition
pònnere sa cosa a manera de pigare logu meda, atesu de pare, in paris (fintzes in su sensu de carragiare cun cosa istérria, de pònnere cosa modhe isprata po pònnere àteru in pitzu), fintzes pònnere crocau; cumenciare unu chistionu, presentare un'argumentu; nàrrere a bàntidu cosa meda prus de su chi est; allonghiare una chistionada, un'allega, a manera de nàrrere cosa meda, fintzes creschendho sa cosa / pps. istérridu, istretu
Synonyms e antonyms
atendiai,
ilboligare,
ispabarare,
ispàlghere,
isparcinare,
istèndhere,
istenniare,
istirare,
stendiai,
tèndhere
| ctr.
ammuntonae,
atuturae
Sentences
s'isterrent sos trastes ifustos in su sole ◊ isterro su pamentu a pabilos pro no imbrutare illatendhe ◊ suta de sas olias como isterrent telos pro coitare collindhe ◊ tocat a istèrrere zara in s'istrada ◊ sas tzitades si sunt isterrindhe, ma medas bidhas si che sunt derruindhe ◊ sa canna prantada s'isterret, si leat su logu ◊ su fogu fuidu s'est istérridu meda ◊ istèrredi cue e drómmidi ◊ no t'isterras tropu!
2.
sunt a bínchida isterrendhe versos ◊ como cussu isterret carchi àtera fàula! ◊ toca, isterri sa chistioni, ca intendeus!
3.
e za no isterret, mih, candho chistionat de su fizu: paret menzus de Deus!
4.
s'ora ch'est tarda e no mi apo a istèrrere meda cun sa chistionada mia ◊ si li naro carchi fàula no l'abbàido mancu in oxos, ca sinono si mi leget in cara deretu chi so isterrendhe
Etymon
ltn.
sternere
Translations
French
étendre,
répandre
English
to spread out
Spanish
extender
Italian
spàrgere,
stèndere,
estèndere
German
verstreuen,
ausstrecken,
erweitern.
slargài , vrb: illalgare* Definition
fàere o essire prus largu
Synonyms e antonyms
| ctr.
astrínghere,
acurtziare
Translations
French
élargir
English
to widen
Spanish
dilatar,
ensanchar
Italian
slargare,
dilatare
German
erweitern,
sich erweitern.