Abbreviations Legenda | Symbols Legend

allacanàe, allacanài , vrb: allacanare, allecanai Definition si narat foedhandho de gente, animales e matas chi funt cédios, lecos, chentza fortza po mancamentu de abba, po immarritzone, o àteru, de erbas e matas chi si che fúrriant o incrubant candho faet bentu forte; trebballare cun afannu, a cantu si dha podet fàere, tribbulare meda, fintzes torrare àlidu a pelea e a sa lestra, assupandho Synonyms e antonyms acalamai, addormicare, allebigiare, allechiai, ammustiai, caugai, ifrachire, inflachèssiri, irdebbilitare / fritire, muciare / acaogare, afandhare, afauciae, assupai, sufratare Sentences su sicori allàcanat erbas e floris ◊ seu totu allacanau de sa basca 2. aia iscavadu sa domo allacanendhe e mi so mortu de manu mia ◊ t'ismermu e ti allàcanu! ◊ ànima e corpus mi at allacanadu lassèndhemi tristu e isconsoladu (S.Baldino) 3. a brincos che la ponzeit in bidha, a limba fora allacanendhe che cane de catza (G.Addis)◊ sos canes fint isterrujados in s'umbra, allacanendhe a limba a fora Translations French languir, affaiblir English to languish, to weaken Spanish debilitarse Italian languire, infiacchire German schmachten, ermatten.

arrebbentàre , vrb rfl: arrebentai, arrebentare, rebbentai Definition pigare arrebbentu, carda, pelea meda, ma fintzes pigare arrennegu Synonyms e antonyms apedatzare, iltasire, stragai / arranegai | ctr. pasai Sentences a bortas s'ómine si arrebbentat chircandhe su chi no podet acatare 2. candho sa mama l'at dischiu si est arrebbentada e li at fintzas chistionau male (G.F.Sedda) Etymon ctl., spn. rebentar, reventar Translations French éreinter English to fatigue Spanish reventarse Italian straccare German ermatten.

assubentài , vrb: assubentare, assubrentare, assuentai, assuentare Definition èssere o fàere a assúpidu, torrare àlidu coment'e chi unu apat curtu; pigare su subentu o fúria bentosa Synonyms e antonyms acaugare, addemare, atanare, irfodhiare, isalidare, scannai / assubrimare Sentences su pipiu fiat assubentendu, cun cudhu sarragu mannu pariat donendu s'úrtimu respiru ◊ est arribbau a su monti assubentendu ◊ fiant assubentendu forti me is pesadas ◊ ses assuentendi ca fiast currendi ◊ si fiat assubrentau e isciopau puru ◊ seu giai assubentendi isceti a su pensamentu! Etymon srd. Translations French devenir poussif English to become broken-winded Spanish jadear, enfermar de huélfago Italian ansimare, imbolsire German keuchen, ermatten.

calamài , vrb: acalamai, calamiai, calemai, callamai, caramai Definition calàresi de su sicore, po mancamentu de abba, de fortzas Synonyms e antonyms acalabiare, allartzanai, allebigiare, allizare, irdebbilitare / ammaculiare, apirchizonare Idioms csn: unu frori caramau, calamiau, follas callamadas = tzédidu, tzédidas de su sicore; c. s'atza = dòrchere, pèrdere s'ata (in suspu, sa capatzidade de s'impònnere, de faedhare) Sentences s'est calemada sa mata 2. gopai Giuanni, bosu gei seis de bon'arratza e no si calamat s'atza che gortedhu arruinau! ◊ seu caramada: no tengu balia de nudha, cun cussu pentzamentu! Etymon srd. Translations French se flétrir, affaiblir, se faner English to dry up, to wither, to weaken Spanish marchitarse Italian appassire, infiacchire German ermatten, welken.

camulàre , vrb Synonyms e antonyms acaogare, afandhare, afauciae, allacanae, assupai, sufratare Translations French languir, haleter English to languish Spanish languidecer, jadear Italian languire, ansimare German ermatten.

isteniài, isteniàre , vrb Definition irdebbilitare, fàere a isténiu, a debbilesa, chentza fortzas, cun prus pagu fortza Synonyms e antonyms ilghelenire, iltasire, irdebbilitai, istenorare Sentences s'abe est reduida a vida isteniada dai sos fogos e dai sas carestias ◊ mancai isteniau de su fàmini, ispítzulat su pani abbellu abbellu 2. est una boghe de fémina a tretos sica e sigura e a bortas isteniada e lena Etymon itl. Translations French épuiser English to exhaust Spanish extenuar Italian estenüare German ermatten.

«« Search again