Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

àndara , nf: àndhala, àndhela, ànnala, ànnela Definition logu inue si passat, camminedhu po passare; su singiale o peada chi abbarrat in terra de comente at passau gente o pegus Synonyms e antonyms andhamenta, andhaledha, andhera, andiredhu, caminera / guturinu, mòri, sémida Sentences est un'ànnala perdosa ◊ cantu fit bella s'àndhala bianca de su caminu!…◊ su fogu andhat solu in sas àndhalas pienas de foza sica 2. manzaniles de ghidhighia as a aggrucare in àndhalas de fide Etymon srd. Translations French sentier English path Spanish vereda, rastro, huellas Italian vïòttolo di campagna German Feldweg.

andhalèdha , nf: andharedha, andheledha, anneledha Definition logu istrintu po passare Synonyms e antonyms àndara, andhamenta, andhata 1, andhera, andiredhu, caminera Translations French sentier English path Spanish callejuela Italian vïòttolo German Feldweg.

astrintógliu , nm: astrintorju, astrintorzu Definition passadórgiu istrintu, logu po passare bistu in su tretu prus pagu largu Synonyms e antonyms istrintógliu, strintura Sentences chene nos ischervicare nche colaimus in gurutinos e astrintòglios Etymon srd. Translations French chaussée rétrécie English bottleneck, path Spanish estrechamiento Italian strettóia, vïòttolo German Engpass.

botorínu , nm: boturinu, butorinu, buturinu, itirinu, otoniu, turinu Definition orruga o camminu istrintos meda, a bortas chentza essia Synonyms e antonyms izola, piteraca, strintu, terighinu, urgu / caminu Sentences in sos buturinos bi colat male fintzas s'àinu, si zughet bàrriu, de cantu sunt astrintos ◊ preparade su caminu de su Segnore, adderetade sos buturinos suos! ◊ intendho passos in s'impredadu de sos botorinos Scientific Terminology bdh Etymon srd. Translations French sentier English path Spanish callejuela, sendero Italian vïòttolo, chiassuòlo German kleine Gasse.

gurútu , nm, nf: gútura, gúturu Definition su tretu de sa carena, a parte de fora e a parte de aintru, tra sa buca e su tzugu; carrela, orruga o camminu istrintedhu, badhigru istrintu; sa trumba de sa geminera / min. gurutinu = boturinu Synonyms e antonyms bilguzu, bula, búturu / caminu, carrela, àidu Idioms csn: mela de su gúturu = su nodu, o figu, nughe de sa bula, annou de su tzugu o nú de su gúturu; sa canna de su gúturu = garguena; gúturu de monti = tretu astrintu a zisa de badhigru, coladorzu in mesu de duas puntas de monte; gúturu istrintu = nau de ccn., chi manighendhe ndhe sèberat carchi cosighedha prus a físsiu chi no pro bisonzu (es. su sèmene de sa ua) Sentences chi bolit papai e bufai apalas mias dh'at a arresci in su gúturu! ◊ no mi est arribbau mancu a su gúturu, de cantu fut pagu! ◊ pro ingurti custa cosa tocat a portai su gúturu che mainga de capotu!… 2. sos gurutos in bidha fint bódios: no si bidiat ànima ◊ in sa cora aundi finiat su gúturu, Assunta fiat isciacuendu is pannus, in frúmini ◊ sos gurutos fint fatos a impredau ◊ nos poniamus a cúrrere a cantu potiamus in sos gurutinos de su vichinatu Scientific Terminology crn, bdh, slg Etymon ltn. guttur Translations French gorge, sentier, détroit English throat, path Spanish garganta, callejuela Italian góla, vïòttolo strètto German Kehle, enger Weg

mòri , nm Definition logu po passare, po andhare a pei, longu, prus che àteru in campu, in su sartu; logu po andhare bastat chi siat Synonyms e antonyms àndara, caminu, guturinu, sémida Idioms csn: andai mòri mòri = andhare caminu caminu (dif. de andhare mori mori = fai andendi e morendi, acabbendi, menguendi); fai mòris fadhitus, fallitus = andhare s'unu a cara a s'àteru faghindhe forchidhos, chentza si abbojare, colendhe in caminu o carrela diferente, fàchere caminu irvàriu; stramancai su mòri = pèrdere, fadhire su caminu Sentences gi andu ma no passu in su mòri! ◊ si andas in su mòri as a podi fai tesoru de gràtzia e de virtudi ◊ in ciú mòri deretu camminai! 2. dèu seu andada a iscola e cussu fut torrendi, ma no si seus bius: si bit ca eus fatu moris fadhitus! Surnames and Proverbs smb: Mori Translations French sentier English path Spanish senda, vereda, camino Italian sentièro, vïòttolo di campagna German Feldweg, Fußpfad, Fußsteig, Pfad.

piteràca , nf: pitiraca, pitiriaca Definition mòri, ma fintzes camminu istrintu e prenu de malesa in logu de monte, pruschetotu cun muros o oros artos a parte e àtera Synonyms e antonyms caminu / botorinu, izola, strintu, terighinu Idioms csn: fàghere sa p. = scirrai una cresuri, ispatare unu caminu ischimendhe sa cresura a manera de pòdere passare bene; pitiracas betzas, làgrimas noas Sentences fit andhadu a giraolta coment'e piteracas chi falant dae montes ◊ in d-una pitiraca incarrarzada bi est babbu cun sa càvana ◊ unu tempus sa campagna fut tota zente e finas sas pitiracas fint pulidas Translations French sentier encaissé English enclosed path Spanish vereda Italian viòttolo incassato German eingeengter Feldweg.

terighínu , nm: tirighinu, utirighinu Definition genia de camminedhu istrintu Synonyms e antonyms aterighinu*, botorinu, izola, strintu Sentences nos la lemis fatu sos terighinos coment'e andhendhe a pirastrare ◊ peri su tirighinu iscarenidu tra pedra e lazu, fossu e cresura, tra multas altas e rú imbuschidu cantat cantones de sa gioventura (S.Casu)◊ sas rodas de sa moto tichirriaiant che lamentu in sa pedrighina de sos tirighinos Translations French sentier English path Spanish callejuela, vereda Italian vïòttolo German Feldweg.