bigumàrras, bigumàrru , nm Definition bigu o boe marinu; genia de lampu chentza tronu Synonyms e antonyms culumarru, igumarras Scientific Terminology anar, monachus monachus Translations French phoque moine de la Méditerranée, éclair English monk seal, lightning Spanish foca monje, relámpago sin trueno Italian foca mònaca, lampo sécco German Mönchsrobbe, Wetterleuchten.

càrica 1 , nf: càriga 1 Definition figu frungia, sicada, carigada; nau in cobertantza, fàula manna; genia de làdhara o ladamíngiu de is molentes / min. carighedha, carighita; èssere a una càriga (nadu de unu)= imbriagu pérdiu Synonyms e antonyms fàula Sentences sa figu cota meda la sighint a sicare a càriga ◊ apo mandhigadu totaganta die cun ses dinaris de càriga cana ◊ sa càriga, si est bene costoida, si tucorat, si faghet bianca nida ◊ sa ficu niedha est belle che totu càrica Surnames and Proverbs smb: Cariga Etymon ltn. carica Translations French figue sèche English dried fig Spanish higo seco Italian fico sécco, appassito German getrocknete Feige.

igumàrras , nm: irgumarras Definition bicru o boe marinu; genia de lampada chentza tronu chi si biet atesu su note Synonyms e antonyms bigumarru*, circumarra, giogumarras, gulumarru, vigumarras 2. bidia su Vesúviu a igumarras e a coloriduras sèmpere divèscias (E.Giordano) Scientific Terminology anar, monachus monachus Translations French phoque moine de la Méditerranée, éclair English monk seal, lightning Spanish foca monje Italian foca mònaca, lampo sécco German Mittelmeer Mönchsrobbe, Blitz.

muràche , nm Definition muru de pedra assentada chentza impastu; a logos fintzes nuraghe Synonyms e antonyms muragadha, murubbullu / nurache* Sentences at tancau sas cussorjas a muraches ◊ si est pasau in d-unu murache Translations French mur de pierres sèches English dry wall Spanish muro en seco, tapia Italian muro a sécco German Trockenmauer.

sícu , agt, pps, nm: sigu Definition chi no portat prus abba; nau de erba o matedu, chi at pérdiu totu s'abba e po cussu est mortu; nau de un'arremu de sa carena, chi no portat prus fortza, chi est acancarronau, igragalau, chi no ndhe serbit prus, ma nau de totu sa carena, chi est làngia, marria meda, chentza fortzas, o nau de su chi unu provat, chi est totu ispantau, dispràxiu meda Synonyms e antonyms adustu, àrridu, asciutu, sicau / aggrauncidu, rentesu / trassidu | ctr. birde, friscu 1, ifustu Idioms csn: rana, píbera de sicu = chi crescit foras de s'àcua; pumatas de sicu = sentza de acuai prus, una borta chi anti pigau; sicu che linna (nadu de zente) = chi est làngiu meda, marriu; fàghere in sicu (nadu de cosa prantada) = chi crescit sentza de dh'acuai; berbeghes sicas, titas sicas = chi no sunt boghendhe prus late; èssere in sicu = abarrai in su sicu, sentza de àcua, no tènniri àcua; tempus de sicu = tempus de sicore, tempus meda chentza pròere; no bastare ne birde e ne sicu = nudha, consumai totu, tropu; unu corpu sicu = unu ebbia (ma chi at fatu totu s'efetu chi si depiat fàghere); avb. a sicu = candu (ccn. cosa) est sicada Sentences abba s'ortu ca est totu sicu! ◊ sa linna sica tenet prus de sa frisca ◊ sa figu candho est bene sica si costoit 2. sos bratzos nostros si sunt sicos candho azis fatu a trumas sa tucada ◊ s'iscanzant tancadas laras fritas in risos chi s'ierru aiat sicu ◊ sa rosa si est sica in su ratu ◊ sa funtana si ch'est sica ◊ si aiat próidu, su riu no si fit sicu 3. un'ominedhu portat sa manu sica ◊ so abbarradu sicu candho apo ischidu chi fit mortu s'amigu meu ◊ sa manu sica giutat, prima de fàghere cussu dannu! ◊ zughet unu lados de sa carena sicu ◊ ndh'est rutu a malàidu e no bi est sanadu prus: pro cussu est sicu che linna ◊ sa limba sica, innantis de nàrrere male de s'àteru! ◊ bae e tribàglia, mandronatzu, no ses sicu! 4. dae tríulas semus in sicu, sentza bi tènnere unu ticu de abba ◊ cussa cosa est totu in sicu: cheret abbada ◊ in custa domo no che abbastat ne birde e ne sicu mancari che intret riu bogadu! ◊ si su basolu noche lu manigamus a friscu no ndhe tenimus a sicu, ca est pagu Surnames and Proverbs smb: Siccu Etymon ltn. siccus Translations French sec, desséché English dried (up) Spanish seco Italian sécco, disseccato, inaridito German trocken, ausgedörrt, dürr, ausgetrocknet.

trajàdu , agt Definition chi est sicau àrridu Synonyms e antonyms bídrinu, chídrinu Sentences semus in tríulas e sa pastura est totu sica trajada Translations French très sec et aride English very barren Spanish muy árido Italian estremaménte àrido e sécco German sehr trocken.

«« Search again