àcia , nf: atza 2 Definition
capacidade de èssere chentza bregúngia, su bogare face foedhandho, cricandho, fintzes fortza de fàere ccn. cosa; est sa punta acancarronada e segante de sa pruàcia puru / àcias de casu = casu (modhe, nou, friscu) segau a fitas fines e fríssiu in s'ógiu
Synonyms e antonyms
alidantza,
atrevimentu,
atzile,
bica 1,
chighirra,
discocu,
pronti
| ctr.
bergugna
Idioms
csn:
parare, tènnere, zúghere a. = pònneresi botu; segai s'a. a unu = irbrunchiàrelu; pigai a. po a. = agatare it'e pistare, fàghere pagu frasca, fàghere in bóidu
Sentences
pentzai a s'atza chi tenint custus piciochedhus: no arrispetant a nisciunus! ◊ cussa picioca mi parit ca portat atza… e tou! ◊ cussa est fémina chi zughet atza, botu, si imponet ◊ as atza de los giamare "poesia" totu sos tzotzos chi tue impiastas! ◊ benemindi ómini de atza!…◊ unu petorriruju faghiat andhendhe e parendhe semper piús atza
2.
solu a fortza de picu, palu e matza potei fagher logu de semenare: però mi ch'est fuida tota s'atza!
3.
immoi iscapas a prangi puru, ma cun mei pigas atza po atza: tenis axiu tzerriendi!… (E.Olla)◊ cun megus is ladronis pigant atza po atza e chi mi segant sa matza mi dhus tocu de fogu!
Surnames and Proverbs
prb:
chie at atza at parte
Translations
French
audace
English
impudence,
boldness
Spanish
audacia
Italian
audàcia,
sfrontatézza
German
Mut,
Frechheit.
atribída , nf: atrivia,
atrivida Definition
su si atrivire; fata de gente atrivia / fàghere s'a. = arriscai a fai cosa chi no si depit
Synonyms e antonyms
atrevimentu,
atribidura,
atriviscione,
tramesada
Sentences
fizu meu, ista sèmpere onestu: mai a nisciunus fetas atrivida!
2.
no ndhe fato de cussas atrividas! (Mura)
Etymon
srd.
Translations
French
hardiesse
English
brave deed
Spanish
atrevimiento
Italian
atto di audàcia,
di sfrontatézza
German
Kühnheit.
atribidúra , nf Definition
su coràgiu, sa capacidade de si atrivire a fàere calecuna cosa
Synonyms e antonyms
àcia,
alidantza,
atrevimentu,
pronti
Etymon
srd.
Translations
French
hardiesse
English
audacity
Spanish
atrevimiento
Italian
audàcia
German
Mut.
prónti , nm: prontu 1 Definition
atza, prontesa, manera de fàere e de foedhare chentza bregúngia e lestra chi unu tenet o cricat de àere, a bortas fintzes a tropu
Synonyms e antonyms
àcia,
alidantza,
atrevimentu,
coragi,
discocu
Idioms
csn:
segai su p. a unu = irbrunchiare; parare p. a…= abarrai, aturai in faci a ccn.
Sentences
mi boliast istochigiai e as tentu su pronti de torrai a innòi! ◊ mi as provocau e tenis su pronti de mi denunciai! ◊ Antoni no at agatau su prontu de dha fuedhai ◊ fit gente de prontu leoninu ◊ totus iscínt chi mi as fastigiau e tenis prontu a dhu negai! ◊ unu políticu depit tènniri prontu cun totus!
Surnames and Proverbs
prb:
chie tenet prontu binchet
Etymon
spn.
pronto
Translations
French
audace,
impudence
English
audacity
Spanish
osadía,
descaro
Italian
audàcia,
sfacciatàggine
German
Mut,
Unerschrokenheit,
Frechheit.