Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cannàda , nf Definition genia de istrégiu (de làuna, de linna) a múrghere, a fàere su casu, e àteru; una murghiola de làuna fata sonare che una chitarra Synonyms e antonyms aiscu, lamone, murghiola Sentences ti agiudo a múlghere e a dare forma a su casu in sa cannada ◊ sas ràdios nostras privadas sonant solu matracas e cannadas (L.Ilieschi)◊ in beranu sas bamas bogant late a cannadas pienas Scientific Terminology stz Etymon crsn. cannata Translations French récipient English container Spanish recipiente Italian recipiènte German Gefäß.

cóncu , nm: cuncu Definition genia de istrégiu, mescamente de linna a pònnere a papare a su porcu, a catzigare su furesu, s'àghina, ammurgiare su casu; concale de porcu / bufare totu a unu c. = totu a unu tirone, chentza torrare àlidu Synonyms e antonyms lacu, pica Sentences pica cussa baca e múrghela a cussu concu de preda ◊ sos bervegarzos zughiant murtorzos, zodharzos e concos pro ammurzare su casu 2. in sa funtana at bíbiu abba chin sas manos a concu 3. pigat unu tzicherone de late e si che dhu bufat totu a unu cuncu ◊ bidindhe cudha isprammada bi faet bufare unu cuncu de abba Surnames and Proverbs smb: Concu Scientific Terminology stz Etymon srd. Translations French auge en bois English big wooden basin Spanish recipiente de madera Italian gròssa cónca di légno German großes Holzgefäß.

granàle , nm Definition sa domu de su trigu, logu inue si chistit su trigu, su laore, ma fintzes genia de istrégiu inue si ponet su trigu Synonyms e antonyms sobàriu / órriu 1 Sentences a su tempus de su domíniu romanu sa Sardigna fit su granale de Roma, a dolu mannu ◊ sos granales como sunt totu chelos de ranzolu, ma chentza mancu ranu de trigu Scientific Terminology dmo Etymon srd. Translations French grenier, gros panier à provisions English barn, tall belly vase Spanish granero, recipiente para trigo Italian granàio, bùgnola German Getreidespeicher, Strohkorb.

isciaculài, isciaculàre , vrb: iscioculare, isciuculare, issuculare, sciaculai Definition mòvere a iscutuladura, nau mescamente de abba aintru de istrégiu po giare una samunada; passare cosa in s'abba a forte de un'ala a s'àtera po dhi giare una samunada; pigare a iscutuladura / giúghere a ccn. isciúcula isciúcula = aguantai a unu sentz'e siguresa, de una cosa a s'àtera Synonyms e antonyms assucare, igiucare, iscioriare, isciucare, sciampuinai / sachedhare Sentences s'abba issúculat ◊ sa pobidha dhu tzérriat, dhu fúrriat brente a susu, dh'issúculat cricandho de dh'ischidare ◊ seo issuculanno is tassones 2. isciàculat su carru de su viagiadore ◊ che barigheit sa vida isciaculendhe in pojos de ludu Etymon srd. Translations French clapoter English to paddle Spanish mover agua en un recipiente para limpiarlo Italian guazzare German planschen.

istégliu , nm: istelzu, istérgiu, isterju, isterzu, istrégiu, istrezu, istrexu, stérgiu Definition upm.: istrègios, donniunu e totu is trastos chi podent serbire a pònnere o pigare cosa aintru Synonyms e antonyms bagàgliu / cdh. stégliu, ttrs. istégliu Idioms csn: istrexu de manígiu = su chi s'impreat die cun die, donzi die; can’e isterzu = (nadu a menisprésiu de unu) arga de muntonarzu, isterzari, farabbutu; fàghere s’isterzu = isciacuai s'istrexu imbrutau papendi o fendi a papai o in àtera faina; nudha est s'istrégiu chi portat!…= (nau de fémina), titimanna meda Sentences a sa gatu li prenaio s'istégliu a mannicare ◊ sos pastores unu tempus teniant istèrgios de furticu pro múrghere ◊ sos fizos si ant cumpartidu s'isterzu de sa mama ◊ at prenu de abba sa broca e àteros istrègios ◊ ocannu fato binu meda ma no tenzo isterzu! 2. su maridu nch'est essidu a su tribàgliu e sa pobidha si est posta a fàghere s'isterzu (N.Fadda)◊ candho unu torrat male pro bene est unu cane de isterzu ◊ a ti nàrrere "calledhu de istrégiu" mi paret finas a ti dare onore! ◊ can'e istérgiu su paru de su sardu!… Etymon ltn. sesterium Translations French récipient, vaisselle English container, kitchenware Spanish recipiente, vajilla Italian recipiènte, contenitóre, stovìglie German Gefäß, Geschirr.

lebbréri , nm, nf: lebbrera, libbreri Definition istrégiu de terra martau po impastare e fàere su pane / min. lebbreritu Synonyms e antonyms scifedha, tavania Sentences mamma mi coghet turedhos, de lebbreris de giodhu mi atato ◊ sa betzita lesit unu lebbreri e bi betesit innanti s'abba frita, debustis s'abba calda ◊ aforradu su lebbreri cun su telu e prenadu de farina, s'isolviat su fremmentarzu ◊ cust'ómine acontziat libbreris e gofàinas de terra Scientific Terminology stz Etymon ctl. llibrell Translations French bassin, cuvette English basin Spanish recipiente de barro para amasar Italian bacile, bacinèlla German Backschüssel.

mógiu , nm, nf: moja, moju, moi, mou, moxu Definition istrégiu de ortigu a fundhu tundhu e costaos artos po pònnere abba, sale, po múrghere; mannu meda, a pònnere abe; mesura de istrégiu: 45 litros, de terrenos, 0,40 de étaru; tumborru de ortigu, serrau a una parte cun pedhe de cane cun duas trícias de pilu de giua de cuadhu postas a grughe, una aintru de s'àtera a sa parte de fora, cun d-un'agu punta a istúturu in mesu de dónnia trícia / min. moighedhu (a/c.: nr. "mói", ma su pl. "mòis", sa var. mou faet su pl. moos), mogiolu (istugighedhu a pònnere sale) Synonyms e antonyms abialzu, bugnu, caidhu, casa, moissu, moitedhu, tulu / murghijola Idioms csn: moju apunt'a ghetare = acanta a iscussurai (nau de ccn., èssere che m. apunt'a ghetare = chíbberu, chi si creit meda); pròere o betare abba a mojos = a dellúbbiu; papai dexi mois de sali = campare meda; nci essit in coranta mois = narat cosas ispropositadas, ch'essit costa costa, pala pala, ch'essit in costas de pinnetu; fàghere sa conca che moju a unu = dàreli ifadu a fortza de faedhare meda, de li chircare chistiones e contos Sentences cussu tenet mojos e faghet mele meda 2. sete mojas de farina, sete mojas de pabassa ◊ s'olia de macinai dha mesurant a mou 3. est proghendhe, ghetandhe s'abba a mojos ◊ gei dhu scis ca seu cosa de pagu fidai: chi mi benint is cincu minutus nci essu in coranta mois! ◊ no nci at a papai dexi mois de sali! ◊ càlladi mudu, chi mi che ses faghindhe sa conca che moju! ◊ immó no nci dha tireis in centu mois, lassai is chistionis! Surnames and Proverbs smb: Moi, Mou, Moy Scientific Terminology stz, mds, sjl Etymon ltn. modius Translations French boisseau, ruche English modius, apiary Spanish moyo, recipiente para las medidas de capacidad, un tercio de una hectárea Italian mòggio, alveare German Scheffel, Bienenstock.

opía , nf Definition istrégiu piticu de ortigu po umprire abba a bufare in is funtanas, fintzes ortigu mannu cofudu po pònnere cosa a papare po medas, in su sartu Synonyms e antonyms conchedha 1, gupu, obria, trobia, upada, umpridorzu, upu / bagione 2. sa petza arrustia, tirada de su schidoni, dha poniant in is opias de ortigu po is tundidoris Scientific Terminology stz Etymon srd. Translations French puisette English pail Spanish recipiente para beber en las fuentes Italian attingitóio German Schöpfgefäß.

stérgiu , nm: istégliu*, strégiu (stré-giu) strexu Definition upm.: istrègios, donniunu e fintzes totu is trastos chi serbint a pònnere cosa aintru Synonyms e antonyms bagàgliu / cdh stégliu Idioms csn: strexu de terra, de fenu, de coxina; pònniri unu s. a buca a terra = covecadu; fai su strexu = isciacuai, samunare s'isterzu imbrutadu manighendhe, faghindhe a manigare o fintzas faghindhe àtera faina; calledhu ’e stérgiu = farabbutu, arga de muntonarzu, furuncu Sentences poita no ses abarrada innòi a fai su strexu o a mundai? ◊ certus bandant a circai strexu antigu e muneda chi bendint a martinica ◊ is sordaus portant totu su strexu a pala 2. mélgius is manus cancaradas chi no calledhu de stérgiu! Translations French récipient English container Spanish recipiente Italian recipiènte German Gefäß.

umpridórzu , nm Definition istrégiu po umprire Synonyms e antonyms conchedha 1, gupu, opia, trobia, upu Scientific Terminology stz Etymon srd. Translations French puisette English pail Spanish acetre, recipiente para sacar agua Italian attingitóio German Schöpfgefäß.