aciufài 1 , vrb: atzofare, atzufare Definition aggarrare, aferrare a pilos, brigandho e iscudendhosi apare Synonyms e antonyms acanciofai, atzuntzudhare, incabigliare, tipiliare, tipilire Sentences l'atzufat e li lompet airadu ei sas piús pumas bellas li at tiradu (D.Ena)◊ li atzufat torra e l'agganguglitat chi cudhu ndhe bogaiat donzi oju che pirastru! ◊ a mie sa prepoténtzia cumbenit ca mi atzufo sa prima chi mi benit! Etymon itl. Translations French attraper English to seize Spanish agarrar, coger por el pelo Italian acciuffare German beim Schopf fassen.

aggrinzàre , vrb Definition fàere sa bia de conca, petenandho is pilos Translations French faire la raie English to part (hair) Spanish hacer la raya del pelo Italian fare la scriminatura German scheiteln.

arrullàu , pps, agt Definition de arrullai; chi portat is pilos anedhaos, a lorighedhas Synonyms e antonyms abbuculau, frisau, pilianedhadu 2. essiast a curri cun cuadhu arrullau ◊ cussa picioca portat is pius niedhus arrullaus ◊ fiat unu pipiu totu arrullau, a fronti artu ◊ portat is pius arrullaus coment'e un'angioni 3. su meri bolliat màniga arrullada, de s'iscaraderi e de su serbidori, messendi Translations French bouclé English curly Spanish de pelo ensortijado Italian riccioluto German lockig.

brundixédhu , agt Definition de colore unu pagu brundhu Scientific Terminology clr Translations French blondasse English blondish Spanish pelo pajizo Italian biondìccio German fast blond.

ifutiméntu , nm: irfutimentu, isfutimentu, sfutimentu Definition su pigare a befa, giare bàntidos a befa Synonyms e antonyms achírriu, irfutidura, isfutonzu Translations French raillerie (pop.) English leg-pulling Spanish tomadura de pelo Italian sfottiménto German Hänselei.

ifutíre , vrb: irfutire, sfutiri Definition pigare a befa, leare in giru Synonyms e antonyms cantonare, irfútere*, strochillai Sentences l'ifutiat nèndheli chi tantu no bi resessiat Translations French se payer la tête, se ficher English to pull s.o's leg Spanish tomar el pelo Italian sfóttere German aufziehen.

irpilíre , vrb Definition pònnere sa tzudha, fàere inteterare su pilu in sa pedhe, intrare su fritu de s'assíchidu, de sa timoria Synonyms e antonyms aciuciudhae, altudhire, arpilare, assunciudhai, aturtudhire, atzultzudhare, impriutzai Translations French donner la chair de poule English to give s.o. the creeps Spanish erizarse el pelo Italian far venire la pèlle d'òca German eine Gänsehaut bekommen.

ispilucíre , vrb: ispilusire Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms ispilultiare, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai Sentences su bentu a sos cadhos currindhe lis ispilucit sa giua Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to tousle Spanish pelar, caerse el pelo, desgreñar Italian scarmigliare German zerzausen.

ispilultiàre , vrb: ispilustriare, ispilutziare Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms iltzufiare, ispilucire, ispilurtire, ispilusare, scrabionai, spilliortzai 2. ti est falada sa matenna de cogas ispilustriadas (T.Rubattu) Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to tousle Spanish caerse el pelo Italian scarmigliare, scapigliare German zerzausen.

ispilurtíre , vrb: ispilurtzire, spilursiri Definition ispilire, tirare is pilos, betare apare is pilos Synonyms e antonyms ispilire, ispilucire, ispilultiare, ispilusare, scrabionai, spilliortzai Etymon srd. Translations French décoiffer, ébouriffer English to ruffle Spanish caerse el pelo, desgreñar Italian scarmigliare, scapigliare German zerzausen.

pílu , nm: piu 1 (su piu = nr. subíu) Definition genia de elementu (upm) de sustàntzia che cussa de is ungas chi bogat sa pedhe de is animales a tzudha fine fine a bisura de filu curtzu, cracu cracu in is animales (in is lanosos est longu puru, in su porcu est lascu e prus grussu, a tzudha, unu pagu téteru), lascu meda in su cristianu (foras de sa conca inue creschet longu e cracu, o fintzes in is subrecos, in s'oru de sa natura); nau in cobertantza, pilu balet po fémina in cantu interessat su sessu / min. pilichedhu, pilighedhu / partes de unu pilu: raighina o búscia o fundhu ’e pilu, tudhu, punta; su pl. is pilus, sos pilos = semper su pilu de conca de su cristianu Synonyms e antonyms lana / intinnu, pilidura Idioms csn: catzare pilu = cambiare pilu, nadu de animales; zúghere pilu in su coro = no tènniri piedadi nudha nudha, fai mali, bociri sa genti de mala manera; a pilu abba = subra subra, a pizu; andhare che a su pilu de su puzone = fàghere sa tucada de su fumu; no acatare mancu punta de pilu = nudha; no resèssere a nàrrere mancu punta de p. = nudha, mancu fuedhu; giúghere abba in pilos (nadu de s'erba, de sas nues, de sa terra) = zúghere abba meda subra subra; intzoraisí piu piu, èssere sudorau, sudorare pilu pilu = a una murca de suore; fàghere sos pilos = segai e cuncordai is pilus de conca; iscontzare sos pilos = ghetai apai is pilus petonaus; tènneresi a pilos = (nau de chini nci aciuvat in s'àcua) aguantaisí aundi… est in debbadas; tènnere su pilu in s'aera = fàghere disizos macos, de cosa chi no faghet a tènnere; no dhi sàntziat piu = si la leat tropu addàsiu; ispiegare una cosa pilu pilu, a pilu piticu = bene a minudu, in donzi piessignu, a puntinu; passàreche che pilu in tres fóltighes = passai in mesu de tantis dificultadis (arriscai, àiri arriscau meda); pilu ’e tita = piaritu, male a sos cundhutos de su late (si ufrat e martzit sa tita); piu frassu = maladia chi benit a pes de segus a sos boes; pilu ’e craba = sa lana de sa craba (chi no si tundhet si no de fiadu mortu), forte, bona pro traste chi depet agguantare meda (es. bértulas); pilu ’e nàcara = zenia de sustàntzia chi bogant sas nàcaras e chi si faghet a filu in s'abba: l'impreant pro tessinzu; pilu atzutzudhau = artudhadu, ritzu de su fritu o de sa timória; pilus arritzaus, arrufaus = anedhados; èssere a pilos cala cala = a pilos longos lassados isortos pendhindhe; prànghere a pilu isortu (nau de féminas)= a pilus calaus, iscapiaus, atitendi; èssere chei su pilu, che pilu in pedhe, pilu pilu = a meda, carcu carcu; sèdere un'animale a pilu = a sa nua, sentza de sedha; bèndhere a pilu (nadu de bestiàmine)= unu tantu a fiadu, ma chentza una misura pertzisa comente podet èssere su pesu; bideresiche a unu in pilos = arteriadu azummai prontu a iscúdere Sentences pro no che rúere mi li so apitzigadu a su pilu, a s'àinu ◊ bi at barbieris chi faghent sos pilos a ómines e féminas ◊ si sa peta zughet pilu tenebbichelu! ◊ a cuss'animali dhi luxit su pilu ◊ is pilus s'ispartzint po fai sa crincera ◊ portas sos pilos calandhe in cara ◊ seu a pilus longus pàrgiu una mascaredha ◊ a sas pedhes che li catzant totu su pilu ◊ bai fintzas chi as a contai folla a cantu fúrriat bentu e piu cantu portat marxani! 2. no est su pilu chi contat in s'ómine: su pilu si abbàitat a unu cadhu ◊ su bestiàmine, pili frujadu e allangoridu, est morzendhe de su fàdigu ◊ dàdemi unu maridu, za no bos chirco ne sinnu e ne pilu! 3. pares cane de cassa chi at pigau àviu: ite no as a èssere cricandhe pilu, no?! 4. bi fit sa zente chei su pilu ◊ soi sudau pilu pilu: pitica sa cursa!…◊ chirco un'aggarru de sicuràntzia chi mi mantenzat a pilu abba in su mare (M.Piga)◊ s'àrbure est barriada che pilu in pedhe ◊ est una mata carriada pilu pilu ◊ sas nues giughiant s'abba in pilos, posca est essidu su sole ◊ sa terra zughet s'abba in pilos, ca fit proindhe totu sa die ◊ torro a sèdere a pilu sa calabrina ◊ a pilos si tenet, unu, si no ischit a nadare?!◊ candho li apo nadu chi su fizu fit faghindhe a malu mi che l'apo bida in pilos, sa mama, chi nachi su fizu est educadu! Surnames and Proverbs smb: Pilu, Piu Scientific Terminology crn Etymon ltn. pilu(m) Translations French poil, cheveu English hair Spanish pelo Italian pélo, capéllo German Haar.

«« Search again