abbandhàre , vrb: abbandhiare Definition pònnere o lassare abbandha, a una parte (fintzes po chistire) Synonyms e antonyms apaltare, assolae, chirrare | ctr. abbamare, amedhare, aunire Sentences pro èssere segura cussa cosa cheret abbandhada ◊ daghi sas fozas de su fiore si abbandhant, in tzertas àrbures, abbarrat su frutu ◊ oriolos mannos ant ghiadu sa zente marranera e pro cussu, pesso, sunt tucados abbandhendhe sa preítia chena pore de arguais ◊ abbandhatiche! Etymon srd. Translations French mettre de coté, s'écarter English to withdraw to put aside Spanish apartar, poner aparte Italian métter da una parte, appartarsi, estraniarsi German zur Seite legen, sich zurückziehen.

aoràre , vrb: aurae Definition pònnere a un'oru, a una parte, passare ororu Synonyms e antonyms alindare, allacanai 1, atremenai Sentences sos traitores cherent aorados Etymon srd. Translations French abandonner, isoler English to emarginate Spanish apartar Italian emarginare German ausstoßen.

apaltàre , vrb: apartai, apartare, partare Definition pònnere a una parte; su si giare o pònnere a una parte, su si cuare po sa giustítzia o àteru / a. unu pensamentu = bogaresiche un'idea dae conca Synonyms e antonyms abbandhare, coigiare / abbuare, aclisare, acuae, ammagare, apatai, frànghere, impertusare, intanae, intupai, intuvedhare, istichire, istugiai Sentences medas si sunt apartados e ti ant negadu provinas unu lughinzu! ◊ ahi cantu atesu mi seu apartau de bosu, Sennori! ◊ propongu de apartai dónnia perígulu de pecai ◊ no istes annuzada pro mi èssere pagu tempus apartadu ◊ ipèrradi una canna e tzoca, si sos iltrunellos si podent apaltare! ◊ cun signalis de tristesa sa Crésia apartat is fielis de is allirghias de su mundu 2. si est apartadu ca lu sunt chirchendhe sos carabbineris ◊ s'amante a ue si est apartada? Etymon ctl., spn. Translations French mettre de côté, se réfugier English to put aside, to shelter Spanish apartar, refugiarse Italian méttere da parte, accantonare, rifugiarsi German beiseitelegen, sich flüchten.

frànghere , vrb Definition pònnere a una parte po costoire, chistire; trantzire, trocheresindhe de mesu de ue passat o dhue at ccn. cosa perigulosa, po no pigare atumbada, po no si lassare fèrrere; cuare, andharesindhe a logu chi no si biet o no s'ischit; cricare de s’iscabbúllere de ccn. dannu / pps. frantu Synonyms e antonyms acampaniare, acoglire, arremonire, fràndhere, straviai, tòlchere, trancire / acuae, acucai, ammagare, apatai, atrabentare, intuzare, istichire, istugiai, istumponai / abbigare 1, aggrundhare, apaltare, apigai, arrundhare Sentences sa robba neta cheret franta ca sinono l'imbrutamus torra ◊ frànghela a frigoríferu, custa cosa, pro no si guastare ◊ su paracu, daghi proet, ti franghet s'abba ◊ cuss'àrbure franghet sa tramuntana a su cuile 2. frànghedi sos pilos dae cara! ◊ franghedila cussa cosa chi zughes imbia, ca rues! ◊ iscudindhe za mi fit, ma sos corpos mi los apo totu frantos ◊ candho colat màchina frànghedi! 3. ti che cherent frànghere dae nois, ca meda t'istimamus ◊ Fulanu est frantu ca lu sunt chirchendhe sos carabbineris ◊ a babbu che l'at frantu su tempus e at betadu in lutu totu sa domo 4. nois amus s'istinu sinnau e dae cuche no nos franghimus ◊ de dogni cosa frangher nos podimus, no de sa morte (A.Fiori)◊ no mi ndhe poto frànghere: devo andhare! ◊ biadu a chie si ndh'est frantu de intrare a logu gai malu! Etymon ltn. frangere Translations French esquiver, éloigner, écarter English to shift Spanish apartar Italian scansare, scostare German wegrücken, vermeiden.

iscamedhàre , vrb: iscammedhare, isgamedhare Definition istesiare unu pegus de su tàgiu, andharesindhe de sa cumpangia; fintzes iscapiare su giuale a is boes giuntos Synonyms e antonyms irmedhae, iscambare, iscambuliare, iscamedhire, iscedhai, iscrobare, istagiai, istropedhare | ctr. amedhare Sentences unu pisedhu s'isgamedheit de sos cumpagnos chi fint zoghendhe ◊ apo àpidu sas berbeghes chi mi mancaiant: las depiat àere iscamedhadas carchi cane ◊ pares iscammedhadu che angione sorteri 2. sos pitzinnos s'aunint a zocare che anzones iscamedhaos Etymon srd. Translations French éloigner du groupe English to send out (of a group) Spanish alejar, apartar Italian allontanare dal gruppo German von der Gruppe entfernen.

iscritzíre , vrb Definition istesiare de calecuna cosa o logu / i. sos corpos = iscabbúllere de is cropos trantzindhosi po no dhos ingòllere Synonyms e antonyms iscrostiare, issuzire, istirire, istregire*, tòlchere, transiri 1 Translations French s'éloigner, s'écarter English to stand aside (move), to avoid Spanish alejar, apartar, eludir Italian scostarsi, scansare German sich entfernen, wegrücken.

issuzíre , vrb Definition istesiare, trantzire unu paghedhedhu, fàere logu Synonyms e antonyms astesiai, illalgare, istegiare, istirire, istregire, tòlchere, transiri 1 | ctr. acoltziare, acostai Sentences issuzi de s'oru no che ruas in su fossu! ◊ si bos issuzides unu pagu, inoghe che cabimus totu ◊ cussa cosa mi che l'as issuzida e como no bi lompo Translations French éloigner, écarter English to shift Spanish alejar, apartar Italian scostare German wegrücken.

istransíre, istrantzíre , vrb: strantziri Definition lassare o pònnere a una parte, ispostare, lassare a pèrdere, lassare agoa, su si tròchere o passare a una parte, istesiandho Synonyms e antonyms frànghere, ibbortare, ispostare / crastinare Sentences fizu meu, no bi andhes a denote a cussu logu: istransichelu s'astru malu! (G.Ruju)◊ s'ómine sàbiu istransit s'astru malu ◊ custas no sunt oras de andhare: istrànsilas! ◊ sa realtade est su chi est, no si podet istrassire Surnames and Proverbs prb: iscritu misteru istrassire no podet ◊ istrassit ora istrassit puntu Translations French esquiver, fuir English to move asise, to avoid Spanish apartar, evitar Italian scansare, evitare, distògliere German vermeiden.

istregíre , vrb: istretzire, istrexire, istritzire, istrizire Definition istesiare, trantzire unu paghedhedhu, fàere logu, mòvere unu tretu pagu Synonyms e antonyms astesiai, illalgare, iscritzire, issuzire, istegiare, istesare, istirire, istreziare, istrinzire, schilliari, tòlchere, trancire | ctr. acoltziare, acostai Sentences su trau si che fit istregidu dae s'àlvure ◊ nche l'aiat ischitata istritzinnencheli su bratzu ◊ bi aiat tres muscas chi no si che cheriant istretzire dae sa brochita ◊ nointamas de si che istrizire si m'acúrtziat de piús Translations French éloigner, déplacer English to move away Spanish alejar, apartar Italian scostare, spostare German wegrücken.

«« Search again