Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

anédhu , nm Definition prendha a lóriga chi si ponet in su pódhighe, a bortas de totunu andhare, a bortas totu trebballada o fintzes cun calecuna prendha de pedra; genia de cricu de ferru o de lutone chi si ponet in sa màniga a lepedhas e àteras ferramentas po dhis giare fortilesa; agt. puru o irballu? / min. anedhutzu Synonyms e antonyms fasceta, fede, manafidi Idioms csn: a. de randhita = anedhu de oro cun filigrana e pedras; a. de puntas = anedhu de oro cun chimbe o oto pínnigas; didu de s'a. = su de bàtoro pódhighes de sa manu; ogu de s'a. = ue est incrastada sa pedra (su chi ndhe zughet); ligai perda in anedhu = incrastarebbei ranu de prendha; a. de sarmenta = bentzígliu 1, úrtzula 1 Sentences isposendhe, s'ómine ponet s'anedhu a sa fémina e issa a s'ómine ◊ cussu che infilat una fritza in dóighi anedhos arreu! ◊ piga s'anedhu e ponidhu a su didu de sa fémina! ◊ s'anedhu m'intrat a inzotu, so ingrassada 2. sos ómines devent dare puru: sa fémina n'est istufa, no los agguantat prus e fachenne gai los lassat che malune anedhos (Prémiu Posada) Scientific Terminology prd Etymon ltn. anellus Translations French bague English ring Spanish anillo Italian anèllo German Ring.

anedhúciu, anedhútzu , nm Definition min. de anedhu, anedhu piticu Synonyms e antonyms anedhixedhu Translations French petite bague English small ring Spanish anillo pequeño Italian anellino German Ringlein.

àrra , nf Definition lallanu de oro o de àteru metallu bellu fatu po pònnere in dossu, mescamente in pódhighes, ma fintzes in su brúciu, in su tzugu, in origas: genia de caparru o singiale chi s'isposu donat a s'isposa; si narat fintzes a sa lóriga de filuverru chi si ponet in su murru de su mannale po no forrogare Synonyms e antonyms lallanu, prenda / anedhu, aricina, arracada, nàcara, pendhulica / àrria Sentences abarras noti e dí cun s'isprigu ananti cumponendurudí is arras Surnames and Proverbs smb: Arra, Arras Scientific Terminology prd Etymon ltn. arra(e) Translations French bague English ring Spanish anillo, alianza Italian anèllo German Ring.

gangalíta , nf: gangulita, gangullita, grangullita Definition in su gúturu, su tretu totu a inghíriu de s'ingurtidórgiu; afidura, istrinta a su gúturu fata cun is manos; genia de corpu chi si faet in su gúturu / ponni is gangalitas a unu = pònnere sas ganghedhas, sa puligada Synonyms e antonyms atzavoga, ganghedha, puligada, tzoga 1 / cianculita, ciucullita Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French anneau pharyngien English pharyngeal ring Spanish anillo faríngeo Italian anèllo faringèo German Rachenmündung.

lórica , nf: lóriga Definition css. cosa tundha a bisura de anedhu, cun istampu in mesu, fintzes donniunu de is ossos de s'ischina (nodos); genia de prendha de apicare in origas; is nàcaras de is pudhas; furriotu de foedhos, iscusas, arreghèscias / genias de prendha a lóriga de apicare: a càliche, a lantione, a pendhulitzones, a prudone, a rodedhas, de coradhu, de oro Synonyms e antonyms anedha, anedhu / arracada, loritzina Idioms csn: lorighedha, lorighita = zenia de pumata longhita; sa lórica de su trucu = sa mola de su tzugu; lórica de isposa, de sa fide = anedhu de isposare; sa lóriga de sa zanna = zenia de anedhu russu pro tochedhare; lórigas, lorighitas = pilos allorighitados; lorighitas de bide = filongiana, itl. vitìccio; lorighitas de brou = istídhius de ollu in su brodu; annare a lórigas = a biraorba, faghindhe inghírios; agatare a ccn. presu a sa lóriga = a corpu seguru, che animale presu (si narat sempre in sensu negativu) Sentences in su muru de sa loza bi sunt sas lórigas pro prèndhere sos animales ◊ si at truncau sa lórica de su trucu sa die chi est rutu 4. cussu cadhajoni de síndigu iat cumenciau a lórigas, a lórigas, una borta una cosa, una borta un'atra…◊ malgiane est annanno a lórigas ◊ sa zente no l'agatas presa a sa lóriga, no: donzunu est pessendhe a sas fainas suas e cheret chircadu cun tempus! Surnames and Proverbs smb: Loriga Etymon srd. Translations French anneau, bague, vertèbre English ring, vertebra Spanish anillo, sortija, vértebra Italian anèllo, vèrtebra German Ring, Wirbel.

pisciótu , nm Definition in sa natura de s'ómine, su pedhutu chi ammontat sa conchedha Scientific Terminology crn, ssl Translations French prepuce English prepuce ring Spanish anillo del prepucio Italian anèllo del prepùzio German Vorhautbändchen.