intígnere , vrb: intínghede, intínghere, intíngiri Definition pigare o pònnere tinta, fàere de àteru colore; pònnere in lutu, bestire a dolu / pps. intintu Synonyms e antonyms illatare, imbarjare, tígnere / inlutai Sentences sos burdones sunt intinghendhe ◊ cussa fémina no acudit mancu a s'intínghere sos murros ◊ intinghendhe linna fipo balente cantu a su mastru ◊ dèu intíngiu sa lana cun su croxu de s'arenara ◊ ita ti at acucau, oi, ca intingis cussa genna? 2. mucadoredhu cotu chi mi ant arregalau… dèu m'intíngiu totu si ti ndi andas sordau! ◊ mortu est maridu meu: como za mi l'intingo su zipone! ◊ si est intintu ca li est morta sa pobidha Etymon srd. Translations French teindre English to dye Spanish teñir Italian tìngere German färben.
iscartaràre 1 , vrb: iscarterare, iscuartarai, iscuartarare, iscuarterare, iscuarturare, scuartarai Definition fàere a cantos, irdoare, crepare coment'e a isciopadura, mescamente po tzacu, arrennegu (e nau cun tzacu), fintzes in su sensu de fàere de su corpus; iscúdere a terra de fàere sa cosa a orrugos Synonyms e antonyms cherpai / secare Sentences su coro si li fit iscartarandhe a s'intèndhere sa boche de Maria ◊ su binu nou iscuàrterat sas cubas betzas ◊ che depes essire mancari t'iscuàrtures e ti crepes! 2. sa carrada, comenti at unfrau cun s'àcua, at iscurtarau unu circu 3. crachi bituleri si est iscarterau in su liminarzu de sa domo de s'arretore: mancu arrespetu po su preide! 4. su risu de sa melagranada, ruta a terra e iscuartarada! ◊ dh'ant agatau iscuartarau, impicau ◊ e abbàssiami sas boghes… iscuarterada chi ti agatent! ◊ soe cun sa conca iscartarada dae su dolore de dentes 5. si ei pótziu dh'iap'èssi giai iscuartarau a terra! Etymon ctl. esquarterar Translations French crever English to dye Spanish destrozar, agrietar Italian crepare German bersten.
tígnere , vrb: tínghere, tingi, tíngiri Definition pònnere o frigare tinta, fàere de àteru colore; nau de unos cantu frutuàrios, cumenciare a cambiare colore, coendho / pps. tintu Synonyms e antonyms imbarjare, intínghere | ctr. iscolorire Sentences sa robba cheret tinta torra ca s'est irbiarida ◊ de lughe si est tinghendhe sa costera e un'istella chi paret de rúere che coa de fogu traessat s'aera ◊ cant'est niedha sa mura: tinghet finas su pannu! 2. in austu sa ua est comintzendhe a tínghere ◊ est comintzendhe a bi tínghere carchi figu Etymon ltn. tingere Translations French teindre, teinter English to paint, to dye Spanish teñir Italian tìngere, colorare German färben.
tínta , nf Definition su tínghere Synonyms e antonyms intingidura, tinghinzu, tintura Etymon srd. Translations French teinture English dye Spanish tintura, tinte Italian tintura German Färben, Färbemittel.
tínta 1 , nf Definition cosa chi si ponet a tínghere, a giare àteru colore o fintzes po iscríere: in su matzàmene de sa sépia, genia de busciuca de cosa niedha píghida chi cundhit meda comente si aperit / ammollai sa t. (nau in cobertantza) = lassare andhare písina púdida Sentences cussas tintas chi si ponet in cara li andhant chei sa fada! ◊ sa rúbbia tinzosa est un'erba chi serbit pro fàghere tinta ruja a tínghere robba 2. is bancos de iscola furint a duos postos, po duos pipios, e in pitzu dhue fut su tinteri cun sa tinta po iscríere ◊ tzia mia non si abbasciàt a isposai a unu chi si guadangiàt sa vida cun sa tinta e cun is timbrus! ◊ sa pinna si no zughet tinta no iscriet ◊ Cappai iscriendi ponit tropu tinta e su ch’iscrít parit giaponesu! (Saba) Etymon ctl., spn. Translations French teinture, encre English dye, ink Spanish tinte, tinta Italian tinta, inchiòstro German Farbe, Tinte.