Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

agénu , agt, nm, prn: aglienu, agnenu, algenu, allenu, angenu, anzenu, axenu Definition chi est de àtere, de is àteros; chi no est de domo, no est de sa matessi famíglia, de sa matessi bidha o logu; totu su chi est de àtere; is àteros, is chi no funt de sa matessi famíglia / s’anzenu = sa cosa allena Synonyms e antonyms | ctr. meu, nostru, tou / parente Sentences in domo anzena unu no s'agatat che in domo sua ◊ tristu chi aspetat pràngiu de domu allena! ◊ bolit prus bèni a sa genti allena chi no a is parentis ◊ sa cosa allena parit prus bella ◊ a ti ndhe andhare gasi faes pena cricandho s'alimentu in domo angena (A.Barra) 2. s'anzenu no si depet tocare! ◊ mellus s'istrintu miu chi no su largu allenu ◊ chini perdit s'algenu no perdit nudha…◊ sa cosa tua faghedila tue, no ispetes sos anzenos! ◊ chini no portat bèni su suu apustis disígiat s'allenu! ◊ de is bènis mius non ndi apas agiu: innanti a un'allenu dhus apu a lassai! Surnames and Proverbs smb: Allena / prb: chie drommit in letu anzenu no drommit cantu cheret ◊ chini isperdit su suu, trabballat s'allenu ◊ bit prus unu tzurpu in domu sua chi no unu sanu in domu allena Etymon ltn. alienus Translations French étranger English someone else's, strange Spanish ajeno Italian altrui, estràneo German fremd, Fremde.

ésteru , nm, agt Definition àteru istadu, su logu de un'àteru istadu, su logu fora de is làcanas de un'istadu; chi est de un'àteru istadu Synonyms e antonyms forasteri Translations French étranger English abroad, overseas, foreign countries Spanish extranjero Italian èstero German Ausland, ausländisch.

forànu , agt, avb Definition chi est de fora, chi est de o istat in is bandhas o oros de fora, a parte de fora de unu logu; chi est de atesu Synonyms e antonyms forasteri, foràstiu, foresu, istragnu / atesu | ctr. intranàbbile Sentences ndhe ant fatu de curreras a cadhu, de catziadas e rebbotas de tusorzos e festas foranas!…◊ in unore de Patronas e Patronos, intro sas bidhas e chéjias foranas, at giradu sas terras isolanas pro dare isfogu de sa mente a sos donos (Sozu) 2. custas dies de festa sa bidha acoglit sa zente forana 3. cussa famíllia che istat foranu, a sa essida de sa bidha 4. a inoghe che benit zente de zona de curtzu e forana Etymon itl. foraneo Translations French périphérique, étranger English suburban, foreign Spanish externo, forastero Italian perifèrico, estèrno, forestièro German Rand..., extern, fremd.

forastéri , agt, nm: furisteri Definition chi o chie est de fora, de logu angenu: nau de terrenos, chi che funt fora, atesu meda de sa bidha Synonyms e antonyms foranu, foràstiu, istragnu, strangeri Idioms csn: a sa furistera = a moda istranza, de sos de fora; su mali furisteri = su male frantzesu Sentences s'ant apicigau su mali furisteri ◊ unu forasteri s'est aposentadu in mesus vostru! 2. ndh'imbentat, su furisteri!… 3. totu a sa furistera si cheriat ca d'esser sardu a birgonza teniat (F.Dore) Surnames and Proverbs prb: donzi runtzinu furisteri paret unu cadhu curridore! Etymon itl. forestieri Translations French étranger English foreign (er) Spanish forastero Italian forestièro German fremd, Fremde.

forésu , agt, nm Definition chi o chie est de fora, de àtera bidha (fintzes de àtera famíglia) Synonyms e antonyms foranu, forasteri, istragnu Sentences chini est cussa dhedha: at a èssi picioca foresa? ◊ labai su foresu: e de innui at a èssi? ◊ nd'at aproviau de genti foresa po sa festa!… Translations French étranger English foreign, stranger Spanish forastero Italian forestièro German fremd, Fremde.

istràgnu , agt, nm: istràngiu, istranzu, stràngiu Definition chi o chie est de fora, de àtera bidha, de àteros logos, mescamente candho si agatat in logu angenu, cun gente angena; chi o chie est de fora ma arreciu in domo de amigos, cun amigos, cun gente connota Synonyms e antonyms afertu, aproviau, foranu, forasteri Idioms csn: zente bon'a istranzu = chi collit, chi acasazat s'istranzu; a istranzinu = che istranzos, coment'e istranzu Sentences sa zente sarda est sugeta, pro lusinga o pro mineta, a istranza segnoria (S.Casu)◊ afusau che póveru pidore, s'istranzu mi at tochedhau sa zanna ◊ o Sardigna, sempri manus istràngias a tirai is filus! ◊ est pitziosu e grai su bíviri in logu allenu de istràngiu ◊ sardos, si mustrant istranzos che a su matzone cambiendhe intinu! ◊ iscampainosí de sa bregúngia de negai pani e binu a s'istràngiu e a su bixinu! ◊ no ti apo mai biu: ite ses, istragnu? 2. oe in domo bi tenzo istranzos e no poto atèndhere a nudha àteru ◊ ndi erriceis istràngius? Surnames and Proverbs prb: inube bi at istranzu, mancari malu, bi est Deus Etymon ltn. extraneus Translations French étranger, hôte English stranger, host Spanish extraño Italian estràneo, òspite German fremd, Gast.

strangéri , agt, nm Definition chi o chie est de fora Synonyms e antonyms forasteri Sentences eus trurmentau e bíviu de strangeris su tempus bellu de su trabballu Etymon ctl. estranyer Translations French étranger English abroad, stranger Spanish extranjero Italian èstero, stranièro German ausländisch, fremd, Ausland, Ausländer.