amméntu , nm Definition su ammentare, su arregodare, sa capacidade de arregodare; sa cosa chi si arregodat; sa missa de su mese po sa bonànima de s’ispaciau / èssere de bonu a., de malu a. = de bona, de mala memória, arregordai meda, pagu Synonyms e antonyms arragodu / arretentiva Sentences compidade sos nuraghes, umbe s'ammentu est imprejonadu ◊ ammentos bellos de sa pitzinnia mi torrades a sa mente (G.Manca)◊ subra s'ala de s'ammentu lassa chi bolet s'ànima (A.Casula)◊ no mi ndhe ant lassadu mancu pro un'ammentu ◊ che fiama est s'ammentu de babbu e mama (A.Loy)◊ si de me no as ammentu, de te no mi apo a ammentare! Etymon srd. Translations French souvenir English remembrance Spanish recuerdo Italian ricòrdo German Erinnerung.
arragodài , vrb: arregodae, arregodai, arregodare, arregoldare, arregorai, arregordai, arregordare, arrigordai, arrogodai, recordare Definition portare presente in sa mente o batire a sa mente unu fatu o cosa passada de tempus (meda o pagu) Synonyms e antonyms ammentai, subènnere | ctr. ilmentigare, scaresci Sentences m'est arregordau ca…◊ dèu dhi pongu s'allomíngiu po mi arragodai mellus ◊ arragodaisindi ca no depeus portai traitzioni a nemus! ◊ po cantu apu a bivi m'at a arregordai ◊ s'apu nau custu poita arregodeis chi si nd'apu giai fuedhau ◊ no dh'arregoru, no! ◊ ti ant arregordai is fuedhus mius! Translations French se rappeler, se souvenir English to remember Spanish acordar, recordar Italian ricordare German sich erinnern.
arragódu , nm: arregodu, arregordu, arregoru, arrigordu, regodu Definition su ammentare; sa cosa passada chi si arregodat, chi abbarrat in sa mente; cosa chi si giaet po donu; fintzes pentzamentu, arreolu, idea de fàere calecuna cosa / no tènniri arregodu = andhare a su cumandhu e istentare a tropu, fintzas irmentigare sa promissa fata e pro cussu èssere de paga fide Synonyms e antonyms ammentu, arregordàntzia, subenimentu / apinnicu, pedine, pensamentu | ctr. ilméntigu, scarescimentu Idioms csn: V.Pisanu Sentences pítziat s'arregordu de is cumpàngius iscutulaus a terra de custu carru chi eus tirau de sempri (V.Pisanu)◊ a arregordu miu fiat diaici ◊ candu partis sordau teni arregordu de mei! ◊ gei tenis arregoru ca su dotori ti at nau de bufai su binu acuau!… 2. seu arrenneghendi cun Giuanni ca nci essit e no tenit arrigordu de ndi torrai Etymon srd. Translations French souvenir English remembrance Spanish recuerdo Italian ricòrdo German Erinnerung.
avrinzàda , nf Definition genia de idea, de cosa chi si arregodat cun dificurtade, pagu / bènnere s'a. = fai un'acucada, bènnere carchi idea macota Synonyms e antonyms bijione Sentences no mi l'ammento bene: ndhe apo coment'e un'avrinzada 2. li est bénnida s'avrinzada Translations French souvenir fugace English fleeting memory Spanish recuerdo lejano Italian pàllida idèa, ricòrdo sfuggévole German blasse Ahnung, flüchtige Erinnerung.
ricordínu , nm Definition immaginedha chi si faet e giaet, donu po arregodu prus che àteru de unu mortu a sa missa de su mese o de s'annale Synonyms e antonyms cdh. rigóldia Translations French petit souvenir English souvenir Spanish regalo, obsequio, detalle Italian ricordino German Aufmerksamkeit.
sobènnere , vrb: sovènnere, subènnere, subenni, suvènnere Definition àere o fàere presente a sa mente una cosa passada (o fintzes chi depet bènnere, ma coment'e cosa chi s'ischiat)/ pps. subésiu, subénniu / mi, ti, dhi subenit a mimme, a tui, a issu = benit a mente a…, mi ammento, ti ammentas e gai; subenne a unu = ammentàreli; suvènnere a sos bisonzos de… = agiudai a… Synonyms e antonyms ammentai, arragodai, suvenire | ctr. ilmentigare, scarèsciri Sentences a su babbu dhi sobeniat ca giustu a cuss'ora Gesús dh'iat nau: Fillu tuu est biu ◊ dhi sobeniat su pòberu babbu ◊ ti suvenzat assora chi deo su chi fia so ancora (B.Mureddu)◊ mi subèngiu ca tenia unus otu annus candu fiat sussédiu cussu ◊ no mi subèngiu su nòmini de cussu ◊ no mi suvenit ite si narat ◊ cussu ciai mi dhu subèngiu!◊ dèu, chi mi subenit su chi mi est sussédiu, nau ca no est cosa bona!◊ mannedhu si subenet de candho fut piciochedhu issu ◊ mi sovenit su tempus antigu ◊ mammai, subénnia s'est de chini est custa cosa? Translations French se souvenir, se rappeler English to remember Spanish recordar, acordarse Italian rimembrare, ricordare German erinnern, sich erinnern.