Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
immelmàre , vrb: immermare,
irmermare,
irmermiare,
ismermiai,
smarmai Definitzione
bogare de pare sa carena, segare is arremos o mermos; bogare, segare su burdàmene de una mata, is cambos chi no balent o istrobbant sa créschia
Sinònimos e contràrios
irmermedhare,
iscempiai,
iscroniai,
iseniare,
istropiai,
isvrembare,
sciguriai,
sciorbedhai
/
immalmare,
irgemmellai
Frases
si ti ponzo manu, oe t'irmermo!
2.
e tenio àsiu, deo, a ischirrare, a ilmutzare, a bogare in loba, a pudare, a immelmare, a isalmentare: nudha, una binza betza prena de malesa! (A.Cossu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
démembrer,
défigurer,
ébourgeonner
Ingresu
to prune,
to disfigure,
to split up
Ispagnolu
desmembrar,
deschuponar
Italianu
smembrare,
sfigurare,
scacchiare
Tedescu
zergliedern,
ausgeizen.
scuncodrài , vrb: isconcordare*,
scuncordai,
scuncordare Definitzione
segare s'acórdiu, essire in malas, bogare de pare o isconciare una cosa o unu logu bene allichidiu, fintzes cambiare su tempus de bonu a malu / s. sa coja = essire fora de pare maridu e muzere
Sinònimos e contràrios
disconcordiare,
isconciare,
isordulare
| ctr.
cuncodrai
Frases
Peparosa nd'est cuntenta chi tui àpasta scuncodrau cun su vicàriu ◊ cun issu fustis sempri impari, ma eus scuncordau e no si fait a biri prus
2.
cumentza a ndi scuncodrai s'ingirialetu! ◊ no nc'est prus nisciunus a comporai: cumbenit a scuncordai totu e a si spesai!
3.
e no mi scuncòdristi su sànguni! ◊ oi est dí bella ma su tempus nanca torrat a scuncordai
Tradutziones
Frantzesu
rompre un accord,
décomposer,
mettre en désordre
Ingresu
to break an agreement,
to disarrange
Ispagnolu
romperquebrar un acuerdo,
desarmar,
desarreglar
Italianu
romper l'accòrdo,
scompórre,
méttere in disórdine
Tedescu
die Vereinbarung brechen,
zergliedern,
durcheinanderbringen.
spadatzài 1 , vrb: ispagatzai,
spagatzai,
spedatzai Definitzione
fàere a orrugos sa carena, segare orrobba a orrugos, a pedatzos, fintzes perdimentare o ispèrdere sa cosa, ispèndhere male, in cosighedhas de pagu contu
Sinònimos e contràrios
atzimare chimentare,
immelmare,
iscualtare,
ispetatzare,
loriai,
steressai
/
isbaire,
ispeldisciare,
ispèldere,
istravuciare,
sparafiai
Frases
inchi dha spagatzit su buginu, dha spagatzit! ◊ apu a biri sa vengàntzia de si spagatzai a totus ◊ no eis a crei ca divideus sa propriedadi po si dha spagatzai bosàteras, no?!◊ bolit andai isceti a si spagatzai su dinai me is ristorantis!
Tradutziones
Frantzesu
dévorer,
mettre en pièces,
démembrer
Ingresu
to dismember,
to tear in pieces
Ispagnolu
devorar,
despedazar
Italianu
sbranare,
smembrare
Tedescu
zerfleischen,
zergliedern.