abbudhàdu , pps, agt Definitzione de abbudhare; chi at papau meda; chi dh'ant puntu; chi est pirmau (mau de s'aera, annuada) Sinònimos e contràrios mascadu, satzau / puntu 2 / cdh. riadhatu / abbudhonadu Frases ndh'at avassadu puru, mih, candho s'est bene abbudhadu! 2. arratza de zente abbudhada, chi no cheret prus minestrone! ◊ sos batos no ant chérfidu macarrones: abbudhados sunt! 3. su sole si ch'est frantu a crista bàscia: in s'aera abbudhada e tempestosa si respirat s'alenu de sa dilgràscia Tradutziones Frantzesu rassasié Ingresu satiated Ispagnolu lleno, harto Italianu satóllo Tedescu satt.

afastiài , vrb: afastiare Definitzione passare su fàmene papandho, tzatzare de no ndhe tènnere prus gana; asseliare o passare fintzes un'àtera gana o bisóngiu de s'intèndhere coment'e tzatzaos, orróschios Sinònimos e contràrios apastamare, apastare, arrosci, cascaviare, sassai / abbolotai, aconare, agrungiai, ascamare, colloviare, ilvilire, isbolotiare, iserare, istomacare, tolocare Maneras de nàrrere csn: no si ndi pòdiri afastiai de… = sighire a…, chentza si pòdere catzare su disizu, sa gana de…; fuedhai a boxi afastiada = coment'e chentza pòdere faedhare, comente faedhat s'imbriagu Frases cussus drucis ti afàstiant de su tzúcuru chi portant! ◊ seu fintzas afastiau de sa tropu cosa chi apu papau ◊ nci nd'at duas sempri bufendi impari: pustis afastiadas si tirant s'istrexu! 2. dha miru sempri: no mi potzu afastiai! ◊ fiat afastiau de su chi fadiat e de comenti dhu fadiat ◊ no si afastiaus mai de biri cussa bellesa de logu! Tradutziones Frantzesu dégoûter Ingresu to bore, to feel queasy Ispagnolu cansarse de una comida Italianu stufare, provare nàusea Tedescu satt sein, Übelkeit empfinden.

atatamacàre , vrb Definitzione papare manna, de si tzatzare bene Sinònimos e contràrios abbentrare, abbidhiai, abbiscarzare, abbrentosicare, abbudagare, abbuzare, afraschedhare, , imbrentai, sgagliubbai tèrghere Frases cussos sunt cumandhandhe e atatamacàndhesi, manicandhe a bàtoro barras, a brente prena e a concale bódiu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se rassasier Ingresu to satisfy one's appetite Ispagnolu saciarse Italianu saziarsi Tedescu sich satt essen.

atatàre , vrb: atzatzare, sassai, tatare* Definitzione papare, bufare, fintzes a èssere prenos, fintzes a si ndhe bogare su fàmene, su sidi, su disígiu Sinònimos e contràrios abbentrare, assevare, atzibbare, colloviare, ingomare, isciusciare 1, mascare, tèrghere, tesciare Frases unu matzone in chirca de si atatare fit mirendhe unu bérgulu de ua ◊ isolve sos presorzos, no ti atates de promissas anzenas! ◊ "Deo su mere meu no l’ofenno", narat su cane, "ca si mi mancat issu no mi atato" Tradutziones Frantzesu rassasier Ingresu to satiate Ispagnolu saciar, hartar Italianu saziare Tedescu sich satt essen.

atàtu , agt, nm, pps: satzu, tatu Definitzione de atatare; chi est tzatzau, chi tzatzat, chie est tzatzau / dare a. a ccn. = donai soddisfatzioni (po cosa chi no si depit) Sinònimos e contràrios afiancu, mascadu, pienu, satzau, zibbu / mànigu Frases s'ama est torrada atata a su pasciale 2. totu sos poveritos sunt mandrones, pro sos atatos, ca no ant connotu fàmene, afannos e aflissiones (P.Mereu)◊ sa bindita no daet atatu, ma dolores ebbia 3. totus ant mandhigadu e si sunt atatos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rassasié, rassasiement Ingresu replete, satiety Ispagnolu harto, lleno, hartazgo Italianu sàzio, satollaménto Tedescu satt, Sättigung.

ciaciàtu , agt: satzau, tzatzatu Definitzione tzatzau, chi at papau bene Sinònimos e contràrios afiancu, atatu, mascadu, pienu, zibbu | ctr. famidu Tradutziones Frantzesu rassasié Ingresu replete Ispagnolu harto, lleno Italianu sàzio Tedescu satt.

mascàdu , pps, agt: mascau Definitzione de mascare; chi at papau de s'intèndhere prenu, tzatzau; chi no est in su bisóngiu, chi istat bene coment'e rédditu / fàghere ccn. cosa a ora mascada = a disora, candu s'istrobbat o andat mali Sinònimos e contràrios afiancu, atatu, introtzu, pienu, satzau, zibbu / abbumbadu, assansiadu | ctr. famidu / bisonzile Frases mi so mascadu de abba e no apo gana de manigare ◊ sos poledhos isfainados si sunt mascados de fenu sicu 2. s'animale mascadu si connoschet a fiancos ◊ tenet sos boes sèmpere bene mascados 3. sa zente mascada no ndhe conchistat de cosa: la perdimentat, frundhit fintzas sa cosa bona! 4. beni a domo, ma prusaprestu no benzas in ora mascada! Tradutziones Frantzesu rassasié, repu Ingresu sated, sate Ispagnolu harto, satisfecho Italianu saziato, sàzio, satóllo, sàturo Tedescu gesättigt, satt.

satzàu , pps, agt: assassadu, ciaciatu, tzatzatu Definitzione de satzai; chi at papau, chi s'est prenu papandho Sinònimos e contràrios afiancu, atatu, introtzu, mascadu, pienu, zibbu | ctr. famidu, sciamigau 2. satzadedhu cussu gatu…, portat sa brenti parit unfrau! Tradutziones Frantzesu rassasié Ingresu satiated Ispagnolu harto, lleno Italianu sàzio, satóllo Tedescu satt.

«« Torra a chircare