míla , agt, nm, prn: milla, mille, milli, miza 1, mizi 1 Definitzione su tanti de deghe bortas chentu; nadu pl. (e solu mila e miza), tantas bortas milli (cun is números su foedhu si ponet sèmpere sing. e apustis de su númeru; in números àrabbos 1000, in números romanos M) Sinònimos e contràrios migliaja Frases fit una lepa patadesa chi aia comporadu pro tres francos, ma tandho ndhe baliat prus de mizi ◊ custa pinna dh'apu pagada mila francus ◊ custas cosighedhas costant a milli francos s'una ◊ cussos pendhulios de oro pesaiant mille e setichentos siclos 2. degheoto mila francos apo ispesu ◊ dhoi at mortus a contu de millas ◊ a millas e a centus ◊ custa cosa costat bínnighi mila éuros ◊ màscios e boes de intinnu lughente as a bídere a mizas ◊ in miniera dhoi adiat tremila operajus ◊ zuto vinti miza francos ◊ a fàghere cussa faina fint in milli ◊ su Milli fit un'annu aisetadu cun timoria manna ◊ sos chentu miza francos ch'essint che nudha! ◊ su milli in deghe miza b'istat deghe bortas Ètimu ltn. milia Tradutziones Frantzesu mille, mil (nelle date), milliers Ingresu thousand (a) Ispagnolu mil, millar Italianu mille, migliàia Tedescu tausend (Adj.), Tausend (Subst.), an tausend, tausenderlei.

pichetài, pichetàri , vrb Definitzione fàere sa pichetada, prus che àteru papare a meda, genia de festa, in cumpangia Sinònimos e contràrios arrebbotare, sbirrendai, sciaballabatai Frases tristu chi no podit pichetai, càstiat su pratu e lingit sa frochita ◊ andai a pichetai cun is amigus fut sinnu de libbertadi po is giòvunus Ètimu spn. picotear Tradutziones Frantzesu banqueter Ingresu to banquet Ispagnolu banquetear Italianu banchettare Tedescu an einem Bankett teilnehmen, schmausen.

serènte , avb, prep, agt: serentis Definitzione a ràsigu, ràsiga ràsiga, ororu acurtzu a…, acurtzu, a costau: coment'e prep. si podet pònnere fintzes cuncordau che un'agt., e faet de agt. puru Sinònimos e contràrios rasente / arrisigarrisígu, secherre / acanta, acurtzu | ctr. adhae, atesu Maneras de nàrrere csn: s. meu, tou, sou, e gai = acanta mia, tua, sua; bestimenta s. = afissa, istrinta, minore; èssere a serentis (nadu de cosa) = èssiri a mindigu, a pagu, a retentu; serente muru, s. riu = muru muru, riu riu Frases su procalzu est betzu e mancari sas àrulas siant serente no intendhet tzocu ◊ serente serente in sas banchinas bi naschet unu trainu ◊ sas crabolas a masone mi passant serente ◊ cherzo sa vista chi potza bíere atesu o serente ◊ so atesu ma ti so serente in cust'ora 2. sunt colados serente a su balconitu pro lu faedhare ◊ ch'est serente a sas làcanas ◊ dae su muru serente a sa pinneta bidesit un'upa ◊ bos incontresi in carrela serente domo mia ◊ una loba de tidos sunt passados serente nostru ◊ badhes e pranos, Ósilo, sunt a tie serentes ◊ sos canes fint serente meu e non mi lassaiant un'iscuta 3. custu partò tuo ti est tropu serentis ◊ sos pastores piús serentes ant comintzau a acudire dae chitile ◊ cussos istedhos sunt serentes s’unu cun s’àteru 4. tocat de mannicare e de víere a serentis, no bi at de s’illascare! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu tout près de, en rasant Ingresu very near Ispagnolu adyacente, cercano Italianu adiacènte, rasènte, vicino Tedescu hart an, nah.

ticàre , vrb Definitzione tastare, bufare unu tzicu, a tzicos (ma fintzes papare a orrughedhos); mòlere, betare trigu a su majolu e fintzes pagare su molíngiu Sinònimos e contràrios assagiai, atastare, gustai, inciuciare / bicai / mòlere Frases chie est innanti ticat innanti 2. tica, tica, pudhighina: a ti betare su ranu sa teraca de su prebanu est a dulore de ischina! 3. su trigu in sa mola est tichendhe Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu boire à petits coups, picorer Ingresu to sip, to nibble Ispagnolu paladear Italianu sorseggiare, spilluzzicare Tedescu in kleinen Schlucken trinken, picken an.

trigàle , agt Definitzione (nau de terramíngiu) chi faet o bundhat trigu meda / massaju t. = chi betat trigu Frases est pro pagos iscudos in afitu cudha terra trigale abbandhonada ca sos massajos fatu ant retirada (S.Bosu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fertile en blé Ingresu graniferous Ispagnolu triguero Italianu granìfero Tedescu reich an Getreide.

«« Torra a chircare