Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
malmuntòne , nm: malmutone,
mammuntone,
mammutzoni,
mamuntomo,
mamussone,
mamussoni,
mamutone,
mamutzone,
mamutzoni,
marmutone,
mulmutone,
mummutone,
mummutzoni,
mumuntzoni,
mumutone,
mumutzone,
mumutzoni Definitzione
genia de ómine de istràcios o fenu bestiu chi si ponet apicau in is matas po fàere a tímere is pigiones: in su carrasegare de Mamujada su mamutone est una màscara, ómine bestiu in mastruca cun apicones mannos de sonàgias apicadas in is palas chi dónnia tanti faet sonare cun d-una iscutulada, sa cara mascarada cun sa bisera, e is insocadores aifatu po dhu cassare a latzu (a irfogu); fintzes ominedhu de nudha, de pagu contu
Sinònimos e contràrios
aupa,
furriadolza,
ispantamata,
malapuba,
mustagione,
pinnatzu 1,
puba
Frases
candho tentat sa binza no b'intrat unu puzone: la leant pro mammutone e no li màndhigant ua! ◊ cumparis veramente su chi ses… unu mummutone pro sos puzones ◊ candu pensu a certus mamussonis mi allupat su coru ◊ e deo inie morzendhe ficadu che unu malmutone! ◊ no bollu a nemus bestiu a mumuntzoni!◊ apu cuncodrau cussu mummutzoni po is pillonis
2.
no apu a nai ca tèngiu unu mumutzoni, gei est de ispreni pobidhu miu! ◊ cussu est unu mamutone, no at abbilidade e ne impita
Terminologia iscientìfica
sntz
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
épouvantail
Ingresu
scarecrow
Ispagnolu
espantajo
Italianu
spauràcchio
Tedescu
Vogelscheuche,
sardisches Kostüm.
màscara , nf: màschera Definitzione
persona carotada a carrasegare, mascarandho; sa faciola chi si ponent in divertera; genia de amparu de pònnere a nasu e buca po no lassare passare gasos toscosos (m. antiggàs) o àteru chi noghet, o fintzes po badrare is ogos sardandho / genias de màscara: brutas o butudos (totu iscorriadas, cun corros, intzintziedhadas, bestias cun pedhes de animale e a bisura de animales); límpias (carotadas ma chentza pàrrere cosa mala); màscara de cadhu (nau de unu) = isfaciu; mascaredha = fintzes marioleta, buratinu
Sinònimos e contràrios
trusu
/
bisera,
caratza,
carota
Frases
los at pretzetaos a ballare chin àteras màscheras, no a solos ◊ si bestit de màscara cun is bestiris de sa mulleri ◊ at bénnidu màscaras a domo, ma no si sunt iscaratzadas a las connòschere ◊ is màscaras bestias de mamutzones, cun casidhos corrudos, càrrigas de sonàgias, faiant fuire su fedighedhu
2.
eandhe màscara de cadhu, cussu!
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
masque
Ingresu
mask,
maschera
Ispagnolu
máscara,
disfraz
Italianu
persóna mascherata,
màschera
Tedescu
Maske,
Verkleidung,
Kostüm,
Larve,
Maske,
Larve.