àju , nm: asiu, àsiu, axiu 1, àxiu, axu Definitzione tempus chi unu si leat a discantzu, cun trancuillidade, po fàere calecuna cosa prus che àteru de divagu, chentza pentzamentos / a ndh'at de s'àsiu de!… (+ vrb.) = totu est chi abarrit!…(+ vrb. ger.), est in debbadas chi abetit, chi sigat a…; istare de mal'àsiu = male, duritosu Sinònimos e contràrios praxu Frases s'aju sou fit a intèndhere píulos de cionca in note de luna ◊ ischit petzi a irgherrimiare, cussu pitzocu: s'àsiu l'est zirandhe su tinu! ◊ in dommo issoro àsiu no bi ndh'at mai: sa mama fachindhe sas fainas de dommo, sas fizas cusindhe, babbu e fizu fachindhe sa zorronada ◊ de cudha cosa gei nd'eus a chistionai in ora de àsiu ◊ ponedibbei cun aju a tentare in binza! 2. a ndh'at de s'àsiu de aspetare: su chi cheret isse no bi l'ant a dare mai! ◊ ndh'apo aju de istare iseta iseta: giustítzia pro me iseto invanu! ◊ teniat àsiu de itzerriai: cudh'ómini fiat surdu e no dh'intendiat ◊ ndhe aiat de aju de rispòndhere cun peràulas santas e giustas!… 3. no tocat a donai asiu a is delincuentis de sumbullai sa genti ◊ no bi agguanto afaca a unu maláidu: mi leat sa brigonza, isto de mal'ásiu ca no isco it'e nàrrere Ètimu itl.t asio Tradutziones Frantzesu aise Ingresu comfort Ispagnolu holgura Italianu àgio, còmodo Tedescu Bequemlichkeit.
codomidàde , nf: codumidade, comodidade, comodidadi, comoditate Definitzione cosa, fatu o trastu chi arrespràmiat pelea e faet su trebballu discantzosu; logu po istare fatu bene de dhue pòdere istare cun prus facilidade Sinònimos e contràrios codumàntzia, comodesa, cumbénia, cumbeniéntzia Frases sa samunadora, su frigoríferu, su gassu sunt totu bellas codomidades ◊ in domo bi tenet totu sas comodidades ◊ sa terratza est una codomidade, candho faghet a l'àere Tradutziones Frantzesu confort Ingresu comfort Ispagnolu comodidad Italianu comodità Tedescu Bequemlichkeit.
codumàntzia , nf Definitzione cosa, fatu o trastu chi arrespràmiat pelea e faet su trebballu discantzosu Sinònimos e contràrios codomidade, cumbénia Frases sas codumàntzias mannas de oe incurtzant e illébiant sas peleas Tradutziones Frantzesu confort Ingresu comfort Ispagnolu comodidad Italianu comodità Tedescu Bequemlichkeit.
cumbénia , nf, nm: cumbéniu Definitzione trastu o àteru chi serbit a fàere calecuna cosa prus a cómudu, cun prus facilidade, a discantzu Sinònimos e contràrios codomidade, cumbeniéntzia | ctr. discumbénia Maneras de nàrrere csn: bènnere a cumbéniu (nadu de una cosa) = bènnere a betu, andai bèni a dha fai; cojuviu de cumbéniu = fatu pro carchi torracontu, no pro istima de sas pessones; èssere, andhare a cumbéniu meu, tou, sou, e gai = comente andhat bene a mie, a tie, a isse, e gai Frases cumbénios coment'e frigoríferu, samunadora, e gai no bi ndh'iat a sos tempos ◊ ite cumbéniu logras candho fiudu isposas a connada? ◊ at comporatu su partò a s'isconcata solu pro sa cumbénia de su preju baratu 2. a cumbéniu siat o a discumbéniu, sa cosa tocat a la fàghere Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu confort, commodité Ingresu comfort Ispagnolu comodidad Italianu comodità Tedescu Bequemlichkeit.
cumbeniàre , vrb: acumbeniare* Definitzione pònnere is cumbénias, is comodidades, mescamente in sa domo Sinònimos e contràrios acumbenentziare Tradutziones Frantzesu doter un appartement de tous les conforts Ingresu to provide with comforts Ispagnolu poner comodidades en la casa Italianu provvedére del conveniènte, di comodità Tedescu für die Bequemlichkeit sorgen.