bídre , agt, nm: birde,
bilde,
bildi,
birdi,
virde Definitzione
genia de colore, su de s'erba, de is fògias friscas de is matas, de su frutuàriu cruo: si narat fintzes de linna segada de pagu, chentza sicada
Sinònimos e contràrios
friscu 1
| ctr.
sicadu,
sicu
Maneras de nàrrere
csn:
birde meru, birde porrale/forrale, birdi che narba; picàresi sos birdes = istare in ziru, leàresi su logu; cadhos birdes = cadhos fatos a pessamentu (chi no si ndhe agatat in logu); no bastare ne birde e ne sicu = no bastai nudha, consumai totu, tropu; èssere birde (nadu de zente) = giòvunu
Frases
in beranu su logu est birde: in istiu inoghe est totu sicu ◊ su trigu no ndhe cheret messadu birde ◊ ti fàciu furriai birdi che sa modhici! ◊ sa linna birde est mala a tènnere
2.
est birdi che feli ◊ a s'istrubberi no li bastat ne birde e ne sicu
3.
pitzoca remonia, no est de cussas chi si picant sos birdes: in ziru no l'addóbias mai ◊ si picabat sos birdes pro andhare a cucuja ◊ babbu candho fiat birde fiat líeru che canna
Sambenados e Provèrbios
smb:
Birde, (b)Irde
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
ltn.
vir(i)de
Tradutziones
Frantzesu
vert
Ingresu
green
Ispagnolu
verde
Italianu
vérde
Tedescu
grün,
Grün.
pibisíu , nm, nf: pibissia,
pibissiu,
pibitzia,
pibitziu Definitzione
genia de bobboi de tantas calidades (ma mescamente cussa birde), longhitu, a bortas mannu cantu unu pódhighe, cun duas cambas longas longas e cun is alas: si movet a brínchidos e a bolu puru, ponet sa cria in terra, est tímiu ca segundhu s'annada ndhe naschit meda, in beranu intrandho s'istade, e si che papat s'erba, is laores
Sinònimos e contràrios
ateribilche,
mammagràida,
pibiciri,
telaporca,
tilibilche,
tziabróssima,
tzilibrínchidi,
tzimpilighe
Terminologia iscientìfica
crp, Tettigonia viridissima
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sauterelle verte
Ingresu
locust
Ispagnolu
grillo de matorral
Italianu
cavallétta vérde
Tedescu
Laubheuschrecke.
sabadíglia , nf: sebadíglia,
sebidíglia,
sebidíllia,
sibidíglia,
sibidíllia Definitzione
genia de erba velenosa e púdia, faet s'arraighina grussa e no sicat mai deunudotu (solu sa fògia); in calecunu logu dhu narant a s'oleandru
Sinònimos e contràrios
teredha
/
lannaxi,
neulache
Frases
ant bufadu pianghendhe su velenu de sa lua e fele de sabadíglia
Terminologia iscientìfica
rba, Helleborus lividus, mt, Nerium oleander
Ètimu
itl.
sabadiglia
Tradutziones
Frantzesu
ellébore vert
Ingresu
hellebore
Ispagnolu
heléboro,
adelfa
Italianu
ellèboro vérde
Tedescu
grüne Nieswurz.