afungurài , vrb Definitzione fàere prus fundhudu Sinònimos e contràrios aprofundai, devucare, indevucare, istuvucare, tuvucare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu approfondir Ingresu to make deeper Ispagnolu profundizar, rehundir Italianu rèndere più profóndo Tedescu tiefer machen, austiefen.

burgútu , agt Definitzione chi faet a fossu / pratu b. = cofudu, devucu Sinònimos e contràrios fundhucu, fundhudu, fungudu, preputu, trevucu | ctr. praneri, pranu Frases su poju fit largu, pacu burgutu e tunnu própiu comente a unu lapiolu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profond Ingresu deep Ispagnolu profundo Italianu profóndo Tedescu tief.

cafúdu , agt: cofudu, cufudu Definitzione chi est a tuvu, imbuidau, istuvonau, nau mescamente de truncos mannos de matas / àlbure cafudu, mata cafuda; terudha cofuda = terudha tupada Sinònimos e contràrios acogalzadu, burgutu, caudu, copudu, fungudu, putudu, tufudu | ctr. prenu Frases custu est unu pratu cofudu de ferru martau ◊ ant fatu unu tofu cufudu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu creux, profond Ingresu sunken Ispagnolu hueco Italianu incavato, profóndo Tedescu hohl, tief.

devúcu , agt Definitzione chi calat a fundu, cofudu, nau pruschetotu de cosa o istrégiu buidu: est unu foedhu chi no càmbiat de su singulare a su pl. e ne de mascu a fémina Sinònimos e contràrios fucudu, fungarutzu, fungudu, trevucu | ctr. ladu Frases pro cosa de brou cheret postu piatos devucu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profond Ingresu deep Ispagnolu profundo, hondo Italianu profóndo, fóndo Tedescu tief.

fundhúcu , agt: fundu 1, funducu Definitzione chi giughet su fundhu in bàsciu meda, chi portat costàgios artos (nau meda de istrégiu) Sinònimos e contràrios burgutu, fundhudu, fungudu, tofuncu, trevucu Frases in sos pògios fundhucos e pischinas, si no ischis nadare, no ti abburres! Sambenados e Provèrbios prb: mari fundu pisci pagu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profond Ingresu deep Ispagnolu profundo, hondo Italianu profóndo Tedescu tief.

fundhúdu , agt: fundudu, funnudu Definitzione chi ch'est in fundhu o chi calat a fundhu meda Sinònimos e contràrios burgutu, fundhucu, fungudu, trevucu Frases custa mata portat arréxinis fundudas e friscas in terra cosa sua ◊ fiat unu fossu ladu e fundudu ◊ si ch'est betadu a modhe in su poju prus fundhudu: a iscatos de bi restare! ◊ ororu de sa Sardínnia su mari est prus fundudu aundi is màrginis funt artus, de arrocas (B.Erdas) 2. ricamu pensamentus fundudus chei su mari… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profond Ingresu deep Ispagnolu profundo, hondo Italianu profóndo Tedescu tief.

fungúdu , agt: funguru, fungutu Definitzione chi giughet su fundhu in bàsciu meda; chi calat a fundhu o, nau de unu pentzu, de un’idea, chi bolet nàrrere cosa meda, de importu / terra funguda = terra russa, chi falat a fundhu chentza agatare pizu de pedra Sinònimos e contràrios burgutu, copudu, fosciudu, fucudu, fundhucu, fundhudu, putudu, trevucu, tufudu | ctr. subranu Frases su putu fit mannu e fungutu ◊ custa perca est funguda: betèndheche una preda no s'intendhet candho ferit ◊ in cue sa terra est totu paris e funguda ◊ su nie fit fungutu, a pizu russu ◊ cust'istampu tocat a dhu fai prus funguru 2. s'arriscu giughet a fungudos isetos de pena ◊ in sas abbas fungutas de s'ingannu su tempus che afungat sos ómines toltos ◊ tue ses disizu fungudu de sos beranos (C.Puddu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profond Ingresu deep Ispagnolu profundo, hondo Italianu profóndo Tedescu tief.

mudigòre , nm: mudijore, mudiore, mudore, mudori, mudricore Definitzione mudesa, su no s'intèndhere perunu sonu e ne boghe, su no foedhare e ne fàere perunu sonu, su èssere totu citiu Sinònimos e contràrios mudímine, mudine, mútria, mutricore, mutrione / assébiu Frases su mudiore achirrat de repente: no s'intendhent prus chidérios de pessones, de animales (L.Loi)◊ in custas badhes su mudiore ammentat cosas nadas e ismentigadas ◊ ti tocat de faedhare a sos àteros: no tenent piaghere de su mudore tou! ◊ su mudricore de sos mortos ◊ est faladu su mudore e no s'intendhet un'ae Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profond silence Ingresu dead silence Ispagnolu silencio profundo Italianu profóndo silènzio Tedescu Grabesstille.

mutricòre , nm Definitzione su èssere totu mudu, su no s'intèndhere nudha, peruna cosa Sinònimos e contràrios mudigore, mudímine, mudine, mútria Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profond silence Ingresu dead silence Ispagnolu silencio absoluto Italianu silènzio profóndo, assoluto Tedescu Totenstille.

suspréxu , nm Definitzione genia de súlidu longu po dispraxere o disígiu / ghetai unu susprexu Sinònimos e contràrios pioncu Frases mannu at a èssi su donu chi s'ànima su susprexu abetat (U.Cara)◊ lampat, tronat, e a is trumbutus arretronant is susprexus de unu coru segau ◊ cali prexu candu calincunu de bidha mi cumparit e cali susprexu candu si ndi andat! ◊ tremint is corus prenus de susprexu pensendu a is fillus malassortaus (D.Erriu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu profond soupir Ingresu deep sigh Ispagnolu suspiro profundo Italianu sospiro profóndo Tedescu tiefer Seufzer.

trevúcu , agt: truvucu, tuvucu Definitzione chi calat a fundhu, nau mescamente de su buidu de un'istrégiu, de pratu, de putzos e àteru Sinònimos e contràrios devucu, fosciudu, fungudu, preputu, tofuncu, truvudu Maneras de nàrrere csn: putu tuvucu, raighinas tuvucas = fungudu, fungudas, chi falant a fundhu meda; drommire a tuvucu = a sonnu surtu; terra t. = a pizu russu Frases su putu est truvucu ◊ su putu est tuvucu deghe metros ◊ custa est una córvula tuvuca ◊ as fatu surcos tropu truvucos 2. su sou est unu dolore trevucu 3. no li servit frensada e ne brenusu e dormit a tuvucu, a bentre in susu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu creux, profond Ingresu deep Ispagnolu hondo Italianu fóndo, profóndo Tedescu tief.

«« Torra a chircare