addorogiàre , vrb: addorojare,
atorojare Definitzione
prànghere a tzérrios, a toroju
Sinònimos e contràrios
abboghinare,
cerriai,
orulare
Frases
gai comente atitanne pranghes a sucutu, sa boghe tua diat àere sa fortza de addorojare su teu de sa malesaura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sangloter
Ingresu
to cry
Ispagnolu
llorar a gritos
Italianu
piàngere a urla
Tedescu
klagen.
ciunchiàre , vrb: ciunciare,
tunchiare*,
tzunchiai Definitzione
istare a tzúnchios, unu pagu coment'e pranghendho, ma si narat fintzes de canes e àteros animales
Sinònimos e contràrios
assungurtai,
assupedhare,
tzuinai
Frases
su pitzinnu est ciúncia ciúncia, cun sas làgrimas a sucutu ◊ sas corròncias pasteras peri sas camineras ciúnciant che in mortorzu
Tradutziones
Frantzesu
pleurnicher
Ingresu
to whine
Ispagnolu
gemir,
lloriquear
Italianu
piàngere flebilménte
Tedescu
wimmern.
piànghere , vrb: plàngere,
plàngiri,
pràgnere,
pràngere,
prànghede,
prànghere,
prànghiri,
prangi,
pràngiri Definitzione
lambrigare a meda po dispraxere o dannu mannu, dolore forte, fintzes su si dispràxere, su si chesciare de ccn. cosa; dhu narant fintzes de sa bide pudada chi bogat abba, giai in tira
Sinònimos e contràrios
ciànghere,
lacrimare
| ctr.
arríere
Maneras de nàrrere
csn:
pònneresi, imbucare, iscapare, istucare a prànghere = cummentzai a pràngiri, nau de chini no aguantat disprexeri o bollit a dhu lastimai; prànghere a curriolu, pràngiri a corrinus, pràgnere a torou = a boghes, a órrios; pràngiri a paracu obertu, che funtana, comenti e unu vitelledhu = prànghere a meda; prànghere a pilu isortu (nau de féminas)= a pilus calaus, iscapiaus, atitendi; pràngiri a disimàniu = meda de si che abbadherigare, de si che ammustèrchere; su bistiri dhi prangit apitzus = li falat male, no li deghet; pràngheresi de ccn. cosa = pràngiri po ccn. cosa; est a bi prànghere = su dannu, su mali in cussu logu est aici meda chi fait a pràngiri
Frases
si mi faghes cussu la pranghes! ◊ tanno pragno che pòberu ispíritu ci circat in su monte su perdonu ◊ una frusua… dànghiri, e m'iscapat a prànghiri! ◊ si dhu bient pragnenno, nemos faet s'atrivida de dhi dare atentzione, a su mischinu! ◊ non prangazas! ◊ it'est un'ómine chi pranghet? unu corru est!
2.
custu logu cheret prantu de comente est male contzu! ◊ faghes su male e apustis ti ndhe pranghes: pessabbei innantis! ◊ candho at ischidu sa chistione si ndh'est totu prantu
3.
sa bíngia no tocat a dha pudai a trigadiu, ca prangit tropu e dhi fait mali
Ètimu
ltn.
plangere
Tradutziones
Frantzesu
pleurer,
plaindre
Ingresu
to weep
Ispagnolu
llorar
Italianu
piàngere,
compiàngere
Tedescu
weinen,
beweinen.