carràle, carràli , agt, nm Definitzione
chi est de is matessi carres o coment'e chi siat de is matessi carres (de sa matessi mama); nau a solu, su c. po ómine, frade, sa c. po fémina, sorre / sorre, frade, connadu, babbu carrale = sa sorre, su frade, su connadu, su babbu de unu; fradili carrali = fradile de primu gradu
Sinònimos e contràrios
coriale
/
fadre,
sorre
Frases
frades carrales no si dant innóriu ◊ a bortas po sucurri unu fradi ispirituali tocat a lassai su carrali ◊ su carrale a s'interru de mamma no bi fit ca est emigrau atesu
2.
afido sas isperàntzias meas a su sensu carrale de sos Sardos pro sarbare custa terra ◊ semus istados amigos carrales dai sa piús frisca pitzinnia
Terminologia iscientìfica
ptl
Ètimu
ltn.
carnalis
Tradutziones
Frantzesu
fraternel,
frère,
sœur
Ingresu
fraternal
Ispagnolu
consanguíneo
Italianu
carnale,
fratèrno,
fratèllo,
sorèlla
Tedescu
leiblich,
brüderlich,
Bruder,
Schwester.
fàdre , nm: farde,
fardi,
frade,
fradi,
frai,
frari,
frate Definitzione
chie est fígiu de sa matessi mama e/o de su matessi babbu de un'àteru (o àtera), de sa matessi carre (e deosi si narat fintzes chentza agt. possessivu candho si foedhat in 1ˆ pers., comente si faet naendho babbu, mamma); chie s'istimat forte / min. fradaredhu, fradichedhu, fradigedhu; a logos narant fadre
Sinònimos e contràrios
carrale
Maneras de nàrrere
csn:
frades de perra, frades de una bentre = cróbinos, fizos de sa matessi mama nàschidos paris; f. concóinu = conchivinu, frade de unu letu, de unu lados, nàschidu de sa matessi mama e diferente babbu o de su matessi babbu e diferente mama; f. de tita = chi at sutu de sa matessi mama de un'àteru chentza li èssere fizu; frades de capa = cunfrades de una cunfraria; èssere che frades = istimaisí, èssiri amigus meda; Frades Lenos (Longos, Masedos)= su sonnu, Mariànghela, Peilébiu; Is Seti Fradis = sas sete puntas prus artas de sos montes de sa Sardinna sud-orientale, (faedhendhe de istedhos) sa Mandra Cràbina, itl. Gran carro o Òrsa maggiore (su primu istedhu, su de punta, si narat "truvadore")
Frases
is istimentos de is frades o sorres prus mannos dhos lassant a is prus pitios ◊ in domo bi fint Zuanne frade, Bantine frade tou, Bachis Ruju e Boredhu su frade ◊ cussos duos si assemizant ca sunt frades ◊ frai tuu fiat giai iscatulau, a fai totu custus testamentus! (A.Garau)◊ su frade de Maria fut intrau e furint alleghetandho ◊ cussu est fradi miu mannu ◊ candu fradi at incumentzau a isparai, in cassa, su callelledhu miu s'est fuiu!
2.
frade ti est su niedhu, su ruju, su biancu, su grogu ◊ ti est frade su faedhu serenu caru e francu subr'a dogni colore e dogni zente (I.Virdis)◊ ainnanti essint is frades de capa faendho sa crufessone
3.
su pitzinnu si lu sunt inghiriendhe Frades Lenos…
Terminologia iscientìfica
ptl
Ètimu
ltn.
frate(m)
Tradutziones
Frantzesu
frère
Ingresu
brother
Ispagnolu
hermano
Italianu
fratèllo
Tedescu
Bruder,
Genosse.