cassatziòne , nf Definitzione tribbunale supremu, úrtimu gradu de unu dibbatimentu a ue unu si podet furriare contr'a sa senténtzia de sa corte de apellu Tradutziones Frantzesu cassation Ingresu supreme court Ispagnolu tribunal de casación Italianu cassazióne Tedescu Kassationshof.
còlte , nf: corte, corti Definitzione logu serrau, in fora, apresu a sa domo in bidha o in su sartu ue si faet fúrriu, fatu adatu a pònnere animales, o fintzes po àtera cumbénia; tretu minore prus che àteru tundhu a inghíriu de su truncu de una mata (o fintzes solu síngia tundha a cricu, in terra, giogu de piciochedhos); organísimu de giustítzia, collégiu de giuighes chi faent is dibbatimentos de gradu superiore / min. cortita; corte/i de múrghere, de mulli = mandra Sinònimos e contràrios bachile, cerina, coltíglia, màndara, passiale / zirella / cortile Maneras de nàrrere csn: sa corte de sa Luna = zenia de cortina, bàlliu tundhu prus craru chi a notes si paret totu a inghíriu de sa Luna, a bortas astrintu e a bortas largu meda; fàghere sa corte a s'abba = mòere s'abba cun sa manu, inue est apojada, a frànghere s'arga a manera de no ndhe la umprire cun s'abba; colte reale = polatu, logu ue b'istat unu re; fai corti chena crabas = fàghere innantis su chi cheret fatu apustis, manera irballada de fàghere sas cosas Frases sas cortes sunt prenas de pudhas e gai sa zente tenet sos obos ◊ candho torrant sos pastores a sa serra, in màgiu, faghent torra sas cortes a múlghere 2. sa luna istanote zughet sa corte ◊ fàgheli sa corte, a s'abba, e umpri! 3. a sa pitzinna che l'at giuta a colte reale ◊ sunt pagos sos chi tenent santu in corte pro si pòdere catzare dogni gustu Sambenados e Provèrbios smb: Corte, Cortes, Corti, Cortis, (Decortes, Degortes) / prb: benint is de monti e ci bogant is de corti Terminologia iscientìfica srr Ètimu ltn. cohorte(m) Tradutziones Frantzesu enceinte Ingresu corral Ispagnolu corral, tribunal Italianu recinto per animali, córte, alóne Tedescu Viehpferch, Gericht, Hof.
coròna , nf Definitzione cosas, orrocas artas, personas postas (o tentas impare) totu a inghíriu tundhu; antigamente, in sa Sardigna indipendhente, sa c. fut una genia de cossígiu (Corona de Logu) chi decidiat is chistiones de s'istadu (Logu) impare cun su soberanu (Giuighe), o fintzes sa corte de is giuighes chi faiant unu dibbatimentu Sinònimos e contràrios arrosàriu, coronedhu, filleri / cdh. curona / caróngiu Maneras de nàrrere csn: ómines de corona = bonos ómines; corona de azu, de fiores, de corrus; sa c. de s'unga = su tretu de sa raighina chi essit a fora prus craru; in c. de unu = totu a inghíriu (es. de su mortu); c. de monti = rocas artas a inghíriu de carchi punta, comente a fàghere un'ata; sa c. (in sas rocas) = pèlcia; erba de coronas = badàngiu (lonicera implexa) Frases est sèmpere a corona in manu rasendhe su rosàriu ◊ teniant in cuerru pira de zerru, coronas de figu sicada, nughe e nintzola ◊ ses sempre bivinno in pecau mortale cena ti nàrrere mai sa corona 2. so andhadu a su mortu: in corona bi sunt sos fizos, sa muzere, sos àteros parentes custrintos 3. sa losa fit una corona cun d-unu crastu mannu a serrare 4. sos ómines de corona, sos menzus de bidha, nos ant partzidu s'interessu chin grandhe cumpeténtzia e onestade (M.A.Mula) Sambenados e Provèrbios smb: Corona, Coronas Ètimu ltn. corona Tradutziones Frantzesu couronne, chapelet, Cour Ingresu crown, panel of judges, rosary Ispagnolu corona, rosario, tribunal Italianu coróna, rosàrio, collègio giudicante Tedescu Krone, Rosenkranz, Richterkollegium.
tribbunàle, tribbunàli , nm Definitzione logu, fràigu inue dhue funt totu is ufícios de sa giustítzia e si faent is dibbatimentos; is giúdices chi faent unu dibbatimentu de primu o de segundhu gradu Sambenados e Provèrbios prb: s'onori pérdiu no si circat tribbunali Tradutziones Frantzesu tribunal Ingresu law court Ispagnolu tribunal Italianu tribunale Tedescu Gericht.