atzuntzudhàre , vrb: atzutzudhare Definitzione betare o pònnere is manos apitzu s'unu a s'àteru, brigandho e atripandhosi Sinònimos e contràrios acanciofai, aciufai 1, crazugai, incabigliare, tipiliare, tipilire, trifiare Frases si sont atzuntzudhaos e intas sàmbene s'ant bocau! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu en venir aux mains Ingresu to quarrel Ispagnolu pelear Italianu azzuffarsi Tedescu sich raufen.

batacollàre , vrb: baticogliai, baticollai, baticollare, baticullare, batigogliai, batigollai Definitzione istare o pigare coment'e a gherra, a matana cun ccn. o calecuna cosa, nau fintzes in su sensu chi no si arrennescet a dominare, baliare, bínchere Sinònimos e contràrios acacigai, acracangiai, addongare, apatigai, cumbatare, infestare 2. bufas e ti fúrrias a conca chi no faet a ti baticollare! ◊ sunt resurtados a baticullare sos furones Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu agacer, appresser Ingresu to molest, to oppress Ispagnolu batallar, pelear Italianu molestare, opprìmere Tedescu belästigen, bedrücken.

briàre , vrb: brigai, brigare Definitzione giare unu certu, una briga, nàrrere cosa a unu, pigare a ccn. a tzérrios o cun arrennegu; nàrrere foedhos malos s'unu a s'àteru, tènnere murrúngiu mannu, a boghes e a gherra puru Sinònimos e contràrios abbetiae, aciociai, brigociae, certai, ghirtare, irvapiare, iscancamurrare, pabarotare, trilliare Frases fiant brighendi prima de cummentzai sa riunioni ◊ a briare chin tecus no bi at gustu ◊ cun sos cumpanzos tuos no ti brighes! ◊ sa mama l'at brigadu, a su pitzinnu, ca fit ora meda in ziru ◊ ci babbu e mama mi brigant tegno passiéncia ◊ aiat brigau s'amigu ca dh'aiat lassau solu ◊ murrunzade ma no bos brighedas!◊ brigadas apare si seis cun sa bighina, chi no dha bio prus in domo tua? 2. dae candho ant brigadu no sunt prus, cussas famíllias, e mancu si faedhant ◊ abbàssiami sas boghes, chi parimus brighendhe! Sambenados e Provèrbios prb: si unu no cheret duos no brigant Ètimu itl. brigare Tradutziones Frantzesu réprimander, tancer, rabrouer, se disputer, se quereller Ingresu to dispute Ispagnolu reprochar, echar la bronca, pelear Italianu redarguire, rimbrottare, bisticciare, diverbiare, litigare Tedescu ausschelten, streiten.

certài , vrb: cheltare, chertare, chestare Definitzione pigare foedhos s'unu cun s'àteru, foedhare a boghes s'unu contr'a s'àteru; nàrrere foedhos de briga e fintzes de ammeletzu a unu / certai a unu = dare una briga a unu; certai de pari a pari = brigare s'unu cun s'àteru Sinònimos e contràrios abbetiae, briare, brigociae, cuntierrare, ghirtare, irvapiare, pabarotare, pletare, trilliare Frases mairu e mulleri funt sempri certendi: ma poita s'ant a èssi cojaus, si no si podenta biri?! ◊ sas dies mias, duncas, passare las devo chertendhe? ◊ ant certau e arropaus puru si funt 2. dh'iat tzerriau su maistu e dh'iat certau ◊ dèu dha certai sempri, a sorri mia Sambenados e Provèrbios prb: candu unu non bolit, duus non certant Ètimu ltn. certare Tradutziones Frantzesu se quereller avec qqn., gronder Ingresu to quarrel, to scold Ispagnolu pelear, reñir Italianu diverbiare, bisticciare, sgridare, redarguire Tedescu streiten, schelten.

pletàre , vrb: pretai, pretare 1, pretari Definitzione èssere in pretu, andhare a cricare sa giustítzia; istare a briga, a murrúngiu pretendhendho calecuna cosa / pretare su dortu = pretèndiri de tènniri arrexoni chentza ndi tènniri Sinònimos e contràrios certai, curiai, liticare Frases chie pretat, unu restat in camixa, s'àteru nudu ◊ cussus funt pretendi po is bènis de su babbu 2. su maridu fit pretendhe cun sa muzere ◊ semus sididos in sas funtanas pretendhe s'abba parimus ranas (P.Mereu)◊ cussu est pretendhe a li pagare su muru innanti de bi atacare muru sos de costazu ◊ custa cosa si la sunt pretendhe in medas: totu la cherent! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se disputer, plaider Ingresu to quarrel Ispagnolu litigar, pelear Italianu èssere in lite, litigare, contèndere Tedescu mit jdm. in Streit geraten, streiten.

tipilíre , vrb Definitzione atripare s'unu cun s'àteru, brigandho Sinònimos e contràrios acanciofai, aciufai 1, atzuntzudhare, incabigliare, tipiliare, trifiare Frases si ponzant de acordu o chi si torrent a tipilire o a s'atzutzudhare che pudhas ◊ como no ant botza, sa partia est frimma: si sunt tipilindhe ca nemos cheret andhare a nche batire sa botza Tradutziones Frantzesu en venir aux mains Ingresu to come to blows Ispagnolu pelear, venir a las manos Italianu azzuffarsi Tedescu sich raufen.

«« Torra a chircare