avilíre, avilíri , vrb Definitzione pèrdere de ànimu, su si abbasciare tropu in su cunsideru chi unu tenet po issu etotu; su si fàere miseràbbile o fàere cosas de miseràbbiles; pigare o fàere a befa, bogare in bregúngia a unu Sinònimos e contràrios avilèssiri, scorai / abbilgonzare, afachilare, sbregungiri Frases sa sorte mi at corpadu ma no mi so avilida ◊ iscedau, non dhu bis ca est isbregungiu e aviliu?! 2. de sos donos mios si est servidu pro si fagher ribbelle e avilidu ◊ s'ómine si avilit apetighendhe sas lezes de Deus 3. cussus bolint unu guvernu chi siat prus forti po aviliri e apetigai ancora de prus Comunus e Regionis (E.Spiga)◊ si mi torrat a innòi, cussa béstia, dhu bollu aviliri cantu est longu e mannu! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu décourager, mortifier Ingresu to dishearten Ispagnolu abatirse, humillar Italianu avvilire Tedescu erniedrigen, kränken.
disconsolài , vrb Sinònimos e contràrios sconsolai | ctr. aconnoltare, conciolare Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu décourager, abattre Ingresu to dishearten Ispagnolu desconsolar Italianu sconsolare Tedescu betrüben.
grusàre , vrb: gruxare Definitzione incrubare, fàere abbasciare; serrare, nau prus che àteru de is liagas e feridas; iscorare, dispràxere meda coment'e faendho bregúngia / grusare sas pupias, sas pibiristas = serrai is ogus Sinònimos e contràrios dòrchere, imbasciai, incruai*, ingruxare, mugrare, pinnicai / serrai / scorai Frases sa fiara si est pesada a cadharida e già grusada ◊ presentendhe unu fiore si gruxant e saludant cun rispetu ◊ piús no gruxet su tuju a su pesante giuale chi li faghet sa carena a un'ancuju! (G.Oggiana)◊ gruxeit ancora de piús s'ischina suta de su tribàgliu 2. benidindhe che a tandho como puru a grusare sas pibiristas mias cun sa friscione de àteras vias! (G.Ruju)◊ bídere e faedhare ti cheria e grusare cun basos sas feridas! 3. no agato divagos si no cussos, avilidu e grusadu finas oe ◊ ponides sa betzesa in sacrifítziu grusèndhebbos su coro cun sa mente (A.Dettori)◊ at a finire su disterru chi nos grusat sas dies de sa vida! (P.Mossa)◊ mi so grusendhe cun tantos pensamentos Tradutziones Frantzesu baisser, mortifier, attrister Ingresu to lower, to make bitter, to sadden, to dishearten Ispagnolu bajar, cerrarse las heridas, humillar Italianu abbassare, avvilire, amareggiare Tedescu herunterlassen, beschämen, verbittern.
ispoetizàre , vrb Definitzione fàere passare sa gana, sa volontade, s'idea de fàere o de sighire a fàere ccn. cosa chi arrechedet trebballu, sacrifíciu, incuru Sinònimos e contràrios disalentai, scorai | ctr. animai, audire, incorai Frases sa cosa chi bido fata male m'ispoetizat ◊ catziendhe fint ispoetizados ca si ndhe fit bénnidu mesudie e issos chentza assazare arrustu 2. l'ant dae ricu a póveru torradu: sempre avilidu e chin su coro in lutu isse si parat ispoetizadu Tradutziones Frantzesu démoraliser Ingresu to dishearten Ispagnolu desalentar, desanimar Italianu demoralizzare Tedescu entmutigen.