Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
arrúndibi, arrundili, arrúndili , nf, nm: arrúndini,
arrúndula,
arrúnduli,
arrúndola,
arrúndora,
orrúndhine,
rúndili Definitzione
genia de pigione connotu meda, no tanti mannu, a coa frochidhada, chi abbitat in logu de bidha: faet su niu asuta de is rundhas de is domos e in Sardigna nidat e che faet beranu e istade / pisci arrúndili = arrúndili de mari, pisci boladori, zenia de pische chi resessit a bolare bassu bassu fora de s'abba
Sinònimos e contràrios
attanduledha,
grúndhine,
mongixedha,
rúnchile,
rúndhina*
Frases
is arrúndilis si funt acoliadas in su filu ◊ s'arrúndibi a su niu torrat in beranu ◊ is arrúndilis sunt bolendi bàscius ◊ is arrúndilis bolant lébius che pensamentus
Terminologia iscientìfica
pzn, hirundo rustica
Tradutziones
Frantzesu
hirondelle
Ingresu
swallow
Ispagnolu
golondrina
Italianu
róndine
Tedescu
Schwalbe.
ingúllere, ingúlli , vrb Definitzione
fàere calare a s’istògomo su chi si papat o si bufat, fintzes suspire comente faet sa terra (e no solu a suspidura, ma deosi si narat de su terrenu) o àteru materiale chi podet suspire s’abba o àteru deasi; nau in cobertantza, iscumpàrrere, crèdere cun facilidade fàulas puru / pps. ingúrtiu, ingultu
Sinònimos e contràrios
ingollire 1,
ingurti
/
crèdere
Frases
su sàmbene de su mortu si che l'at ingultu sa banchina, in s'istrada ◊ mancari giutas búturu de oca, bae chi de cust'ossu no ndhe ingulles!
Ètimu
ctl., spn.
engolir
Tradutziones
Frantzesu
avaler
Ingresu
to swallow
Ispagnolu
engullir,
tragar
Italianu
ingoiare
Tedescu
verschlucken.
rúndhina, rúndhine, rúndhini , nf: rúndhula,
rúnnine Definitzione
orrúndhine, genia de pigione connotu meda, no tanti mannu, a coa frochidhada, chi abbitat in logu de bidha: faet su niu de terra asuta de su cordone de is teuladas e in Sardigna nidat e che faet beranu e istade
Sinònimos e contràrios
arrúndibi,
grúndhine,
mongixedha,
rúnchile
Frases
de amore allivrinidas sas rúndhines sunt torradas! ◊ sas benénnidas siedas, rúndhinas a domo mia! (P.Mossa)
Sambenados e Provèrbios
smb:
Rundine, Rundini
Terminologia iscientìfica
pzn, hirundo rustica
Ètimu
ltn.
hirundine(m)
Tradutziones
Frantzesu
hirondelle
Ingresu
swallow
Ispagnolu
golondrina
Italianu
róndine
Tedescu
Schwalbe,
Rauchschwalbe.