acapuladúra , nf Definitzione su acapulai, pistadura Sinònimos e contràrios pistamentu, trisinadura 1 Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hachage Ingresu mincing Ispagnolu trituración Italianu tritatura Tedescu Zerkleinerung.
capuladúra , nf Definitzione su capulai, su segare a piticu Sinònimos e contràrios assucàriu, firchinadura Tradutziones Frantzesu émiettement, morcellement Ingresu mincing Ispagnolu picadura Italianu sminuzzaménto Tedescu Zerkleinerung.
dènga , nf, nm: denghe, denghi, dengo, dengu Definitzione genia de vítziu, cosa chi si faet o chi si narat po acuntentare a tropu, o pigare cun tropu delicadesa, a unu; genia de calidade o de gustu chi si dhi agatat a una cosa de papare o de bufare, prus che àteru bistu coment'e difetu, o chi praghet pagu prus de àteru ma solu ca chie si dhu agatat est mendheosu (e a bortas podet èssere fintzes unu gustu bonu) Sinònimos e contràrios dengheria, imbérriu, imbímbinu, imbràmbulu, iscancériu, losinga, melindru, pacia, spiscíngiu / defeta, saboi, taltu Frases issa po denghi dhu naràt: Su pipiu, s'isposu, su pipiedhu miu! ◊ s'isgàngiat a arriri fendi denghi cun s'istràngiu ◊ no tengu totus cussus denghis de is sennoris ma gei mi apu a podi presentai! ◊ acabbamidha de pràngiri: su denghi chi portas mi at giai pigau a s'istògumu! ◊ bellu, candu ti primmas, sunt denghis de amanti! ◊ su cani, candu mi at biu, mi at fatu su dengu ◊ s'isposa est totu arrisus e dengus cun is cumbidaus ◊ tenes bisonzu de dengos prus de una creaduredha 2. custu binu tenet unu denghe: fossis bi lu at postu sa cuba ◊ a totu su chi assazat, isse li agatat carchi denghe! 3. isse faedhat su saligheresu cun su denghe de Bartzellona ◊ custu pische at unu bellu dengo ◊ sa nughe mi lassat unu bonu dengo un buca Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu mignardise, goût Ingresu mincing ways, taste, unpleasant taste Ispagnolu dengue Italianu vézzo, moina, gusto sgradévole Tedescu Ziererei, übler Geschmack.
dengósu , agt Definitzione nau de ccn., chi dhi praghent is denghes, a istare o a pigare a denghes, chi pertocat is denghes; chi est unu pagu vitziau Sinònimos e contràrios acascabellau, aggrillau, dengheri, imberriadu, melindrosu, mimingheri, minghenghi, mirringhengu, scanceriosu, schinitzosu, spiscincosu Frases dengosa, portat su peracu in s'istadi po no dha fai niedha su soli! ◊ sa crapita mannalita fit masededha e dengosa ◊ sa gatu est dengosa 2. sigumenti cussu fut s’úrtimu de sa famíglia, dh’ant pesau dengosu (S.D'Arco) Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu mignard Ingresu charming, mincing Ispagnolu dengoso Italianu lezióso, vezzóso Tedescu erkünstelt, geziert.
imbérriu , nm Definitzione totu su chi si faet o chi si narat a giogu e a frandhigu a su pipiu, mescamente candho est creschendho e podet cumenciare a cumprèndhere e a fàere a cabosu, sériu, de imprastu; totu su chi faet su piciochedhu a giogu a tropu, chentza cabu, coment’e cumportamentu prus de pipiu chi no de matucu, fintzes pranghendho po bòllere o no bòllere calecuna cosa a vítziu e pagu importu Sinònimos e contràrios annennériu, denga, dengheria, imbímbinu, imbràmbulu, ingrangúgliu, iscancériu, melindru, pacia / cdh. imbirriúmini, ttrs. imbirriumu Frases a fizos bostros no los tenzedas tropu in sos imbérrios ◊ no bi at chei su pane sut'a frísciu a bos fàghere s'imbérriu passare! (P.Mossa)◊ ses male imbideadu, ma sos imbérrios ti che los bogo deo! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cajolerie, affectation Ingresu mawkishness, mincing ways Ispagnolu mimos, melindres Italianu vézzo, leziosàggine Tedescu Ziererei.
strunciósu , agt Definitzione chi costumat a stronciai, a strònciri, a fàere malu murru Sinònimos e contràrios ammurrionadu, isamanchiosu, levadosu, strugnu Frases sa fachi torra fàidi strunciosa e iscrafangiada, parit màscara maba candu est carrasegai (S.Baldino)◊ vustei est sempri strunciosu cun mimi: sceti candu c'est Tonedhu est allirgu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui fait la grimace Ingresu mincing Ispagnolu remilgado Italianu smorfióso Tedescu zimperlich.