dènga , nf, nm: denghe, denghi, dengo, dengu Definitzione genia de vítziu, cosa chi si faet o chi si narat po acuntentare a tropu, o pigare cun tropu delicadesa, a unu; genia de calidade o de gustu chi si dhi agatat a una cosa de papare o de bufare, prus che àteru bistu coment'e difetu, o chi praghet pagu prus de àteru ma solu ca chie si dhu agatat est mendheosu (e a bortas podet èssere fintzes unu gustu bonu) Sinònimos e contràrios dengheria, imbérriu, imbímbinu, imbràmbulu, iscancériu, losinga, melindru, pacia, spiscíngiu / defeta, saboi, taltu Frases issa po denghi dhu naràt: Su pipiu, s'isposu, su pipiedhu miu! ◊ s'isgàngiat a arriri fendi denghi cun s'istràngiu ◊ no tengu totus cussus denghis de is sennoris ma gei mi apu a podi presentai! ◊ acabbamidha de pràngiri: su denghi chi portas mi at giai pigau a s'istògumu! ◊ bellu, candu ti primmas, sunt denghis de amanti! ◊ su cani, candu mi at biu, mi at fatu su dengu ◊ s'isposa est totu arrisus e dengus cun is cumbidaus ◊ tenes bisonzu de dengos prus de una creaduredha 2. custu binu tenet unu denghe: fossis bi lu at postu sa cuba ◊ a totu su chi assazat, isse li agatat carchi denghe! 3. isse faedhat su saligheresu cun su denghe de Bartzellona ◊ custu pische at unu bellu dengo ◊ sa nughe mi lassat unu bonu dengo un buca Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu mignardise, goût Ingresu mincing ways, taste, unpleasant taste Ispagnolu dengue Italianu vézzo, moina, gusto sgradévole Tedescu Ziererei, übler Geschmack.
fiàca , nf Definitzione manera de fàere, a sa lena ma cun trassa; cosa chi si narat o chi si faet cricandho de pigare a sa bona a unu Sinònimos e contràrios addàsiu, apódhiu, cagna / abbréngulu, carigna, frandhigu, imbímbinu, losinga, marieta Frases a ndhe zughes de fiacas, tue!…◊ míseros nois chi nos lassamus ingannare de sas fiacas chi fachent sos de su mundhu! ◊ unu padronu ricu cun fiaca unu giualzu at imbaucadu ◊ cussos coglionant sa zente cun sas fiacas 2. fit fachèndheli chentu zocos e fiacas ◊ sas pupias si ammodhicabant a sas fiacas de sa natura ◊ dae sa fiaca de sos canes si l'aiat pessau chi fit su fizu torrandhe ◊ issu no fit bonu a fàchere fiacas e carinnos frassos ◊ fit s'animedha tua in oriolu a su chelu pedindhe una fiaca de zocos Ètimu itl. fiacca Tradutziones Frantzesu lenteur, cajolerie Ingresu slowness, simpering Ispagnolu lentitud, zalamería Italianu lentàggine, moina Tedescu Langsamkeit, Geziertheit.
imbràmbulu , nm Definitzione su chi si narat o chi si faet a unu a frandhigu; persona chi totus leant a giogu, a befa Sinònimos e contràrios denga, dengheria, imbímbinu, iscancériu, melindru, pacia / dríngula, zocadorju 2. dèu no bollu èssiri s'imbràmbulu de sa genti! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cajolerie, souffre-douleur Ingresu coaxing, laughingstock Ispagnolu lisonja, hazmerreír Italianu moina, zimbèllo Tedescu Ziererei, Gespött.
ingríllu , nm Sinònimos e contràrios frandhigu, losinga Frases candu dhi at nau ita totu depiat fai, est torrada a is ingrillus e a is carignus, po dhu pòdiri indusi ◊ apu a messai ingrillus e prexu in tancas de luxi… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cajolerie, caresse Ingresu caress, simpering Ispagnolu caricia Italianu moina, carézza Tedescu Hätschelei, Liebkosung.
losínga , nf, nm: allusingu, losingu, lusinga, lusingu Definitzione su chi si narat o chi si faet a unu, mescamente a su minore, ammostandhodhi amore, delicadesa, pigandhodhu in bonas chentza dh'iscontroriare ma fintzes cricandho de dhu cumbínchere Sinònimos e contràrios abbréngulu, carigna, fiaca, frandhigu, imbímbinu, marieta / arranguitzu / cdh. lisinga Frases tocat a dhos leare a lusingu, faedhànnelos a sa bona ◊ calma e passéntzia cun fiza bostra, ca pro custas cosas bi cheret lusingu! ◊ iscaminadora e dannarza, cussa est sa lusinga in pessone! ◊ a su cadhu fuit nànneli peràulas de lusingu ◊ su piciochedhu seu pighendidhu a losingus ca bollu chi torrit a iscola ◊ a bortas bi cherent sos corpos e no sas losingas! ◊ a Bovore l'at tentadu chin sas losingas, chin sas allegas e chin sas làgrimas candho at pigadu sa detzisione de partire a su disterru Ètimu itl. lusinga Tradutziones Frantzesu cajolerie Ingresu simpering Ispagnolu zalamería Italianu moina Tedescu Liebkosung, Hätschelei.