Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abburríre , vrb Definitzione currúmpere, fàere ischifu de cundhuta, su si giare a fàere male; refudare coment'e cosa chi faet ischifu, che cosa chi est o chi si credet male; ibregungire, fàere a bregúngia Sinònimos e contràrios abborrèschere Frases cussa fémina si est abburrida, ndh'at aprofitadu ca no bi est su maridu ◊ no mi abburro s'onore in sos ingannos 2. pro totu custas sa vida est recreu abburrendhe patimentos e fastizos ◊ abburro sos pecados mios a totu intentu ◊ Deus abburrit sas ideas malas Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu abhorrer Ingresu to loathe Ispagnolu aborrecer Italianu aborrire Tedescu verabscheuen.

aschiài, aschiàre , vrb Definitzione àere àscamu Sinònimos e contràrios abborrèschere, afeai, ghelestiare, grisai 1, ischifare, tolocare Ètimu spn. asquear Tradutziones Frantzesu éprouver du dégoût Ingresu to loathe Ispagnolu asquear Italianu nauseare, avére schifo Tedescu anekeln.

bòmbere , vrb Definitzione caciare, torrare de s'istògomo sa cosa chi unu at papau, nau fintzes in su sensu de bogare cosa meda; èssere a conos, àere gana de caciare; orròschere a unu; pagare o prànghere po su male fatu: s'impreat prus che àteru a pps. (bómbidu, bómbiu) o a inf. / bòmberenche su frocu de s'ànima = catzàrendhe sos ogros, caciaindi totu Sinònimos e contràrios arrevesciai, bombare, bombitai, butare, caciae, gòmbere, istercorare / marigai Frases est a cónios e comintzandhe a bòmbere ◊ sa miniera aiat incomintzatu a bòmbere abba chi s'aiat piligatu rocas, funnos e donzi cosa ch'imbeniat ◊ ambos duos si aiant apompiatu su chi nche aiat bómbitu su frastinzu 2. como los apo bómbidos custos argas de muntonarzu chi no ischint fàghere àteru si no dare ifadu a s'àteru! 3. addaghi mi che segas ben'ene sa passéntzia che la bombes totu a una bia! Ètimu ltn. vomere Tradutziones Frantzesu vomir, avoir du dégoût pour… Ingresu to vomit, to loathe sthg Ispagnolu vomitar Italianu vomitare, avére qlc. a nàusea Tedescu brechen, vor etwas Ekel empfinden.

grisài 1, grisàre , vrb: crisare 1 Definitzione provare ischifu, agatare una cosa de gustu deasi malu de fàere agiummai a gana mala Sinònimos e contràrios abborrèschere, afeai, ascamare, aschiai, ghelestiare, ischifare, ispucire, orrèschere Frases a fortza de ndi papai, dhu seu fintzas grisendi ◊ àcua de grifoni no ndi poneus prus mancu a coxinai, de candu dh'eus grisada ◊ su pisedhu portàt facioni, dèu dhu grisai e no ndi papai ◊ in cussa figu sicada dhui apu agatau una musca e seu papendidha grisa grisa Tradutziones Frantzesu éprouver du dégoût Ingresu to loathe Ispagnolu sentir asco, repugnar Italianu schifare, aver ribrézzo Tedescu verschmähen.

grísu , nm Definitzione genia de gana lègia chi si provat po calecuna cosa chi no praghet; fintzes timoria, assíchidu Sinònimos e contràrios afàstiu, àscamu, aschiore, ascru, gheléstia, ischifu / acíchidu Frases totu cust'errisu po una mucosa chi faet grisu! ◊ sa rana est leza chi faghet grisu petzi a l'abbaidare ◊ s'arriu est carendi ma s'àcua est trúvula, totu àliga, unu grisu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dégoût, horreur Ingresu loathe Ispagnolu repugnancia Italianu ribrézzo Tedescu Abscheu.

irgrisiàre , vrb Definitzione tènnere o fàere irgrísiu, grisu, nau fintzes in su sensu de àere bregúngia Sinònimos e contràrios abborrèschere, afeai, aschiai, ghelestiare, grisai 1, ischifare Frases ca si fit irgrisiada de fàchere bida rimitana si at chircau una bubada prus còdoma 2. chie iscurtat a bois iscurtat a mimme, e chie s'irgrísiat de mene s'irgrísiat de chie mi at mandhau (Ev.) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éprouver du dégoût Ingresu to loathe, to disgust Ispagnolu despreciar, disgustar Italianu schifare Tedescu verschmähen.

ischifàre , vrb: ischivai, ischivare, schivai Definitzione àere ischifu, àscamu, grisare Sinònimos e contràrios aschiare, grisai 1, ischifire, ispucire Frases s'avaru vivet comente vivet su mannale: totus l'ischivant, niunu l'at caru, si morit, allegria zenerale! Ètimu itl. schivare Tradutziones Frantzesu éprouver du dégoût, abhorrer Ingresu to loathe Ispagnolu disgustar, repugnar Italianu schifare, aborrire Tedescu verschmähen, verabscheuen.

ischivíre , vrb: schiviri Definitzione tènnere àscamu, ischifu, de sa cosa Sinònimos e contràrios aschiare, grisai 1, ischifare Tradutziones Frantzesu éprouver du dégoût, refuser Ingresu to loathe, to refuse Ispagnolu sentir asco Italianu provare schifo, rifiutare Tedescu ekeln, nicht vertragen.

ispucíre , vrb: isputzire Definitzione pigare a disprétziu, coment'e cosa lègia, mala, de fuliare, coment'e candho de una cosa si narat Puci! grisandhodha e, po cussu, pònnere o lassare a una parte, arrefudare Sinònimos e contràrios abborrèschere, ilbantare, ilzenzare, irdinzare, ispresciare, isputzare, isvenzare, menispresiare, putzinai / aorare, assolae | ctr. piàchere, stimai Frases fit gai fea chi finas unu buvone l'aiat ispucida ◊ sa zente sardignola isputzit su faedhu de sos ajajos e leat bona iscola de lorodhos anzenos e ammajos (P.Casu)◊ su frutu de sa cariasa no l'isputzit neunu ◊ ispucit sa cosa chena mancu l'assazare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éprouver du dégoût, vilipender, abominer Ingresu to loathe, to vilify Ispagnolu aborrecer, despreciar Italianu schifare, vilipèndere, abominare Tedescu verachten, verabscheuen.