aliméntu , nm Definitzione totu su chi serbit po giare a sa carena su chi dhi serbit po si mantènnere o fintzes crèschere: proteinas, tzúcuros, grassos, vitaminas, sales, abba / no aer bidu mai alimentos = papai a s'airada, meda, abbramius Sinònimos e contràrios màndhicu, papai 1, sustentu 2. màndhigat cantu trinta o barant'acas che chi mai alimentos apat bidu! (B.Truddaju) Tradutziones Frantzesu aliment Ingresu food Ispagnolu alimento Italianu aliménto, nutriménto Tedescu Nahrung.
annòna , nf Definitzione parte de un'amministratzione púbblica chi s'incurat de totu is provistas de recatu chi si manígiant o chi podent serbire a sa gente Tradutziones Frantzesu approvisionnement Ingresu food administration (board) Ispagnolu abastecimiento Italianu annòna Tedescu Ernährungsamt.
bívidu , pps, nm: bíviru, bívitu, bíviu Definitzione de bívere e fintzes de bívere 1; su chi unu si papat, su papare Sinònimos e contràrios bivitóriu, bivu, màndhicu, vitantza 2. ello no azis bívitu a dovere chi cherites torra una tassichedha?! Tradutziones Frantzesu vécu, nourriture Ingresu food, lived Ispagnolu vivido, alimento Italianu vissuto, vitto Tedescu gelebt, Verpflegung, Beköstigung, Kost.
bívu , nm Definitzione totu su chi serbit a papare, su papare Sinònimos e contràrios bívidu, bivitóriu, màndhicu, nordítziu, vitantza Frases su trigu est su bivu nostru prus mannu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourriture Ingresu food Ispagnolu comida Italianu vitto Tedescu Verpflegung, Beköstigung, Kost.
coxínu , nm Definitzione su mànigu, is cosas cotas po papare, mescamente sa chena Sinònimos e contràrios alimentu, arracatu, bivu, bustu, màndhicu, mandiari, papai 1 Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourriture Ingresu food Ispagnolu comida Italianu cibo Tedescu Essen.
màndhicu , nm: màndhigu, mànnigu Definitzione totu is cosas de papare a matzigadura, mescamente is cosas coghinadas o fatas apostadamente po unu pastu Sinònimos e contràrios alimentu, arracatu, bivu, bustu, coxinu, mandiari, mànicu, papai 1 Frases su màndhigu est pro me unu pregare candho est onestu frutu de faina (A.Casula)◊ cussa est fémina chi ischit fàghere su màndhigu ◊ màndhigu bambu màndhigu sanu ◊ mi ndh’istaia deo, de su màndhigu, pro lu lassare a tie Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourriture, mets Ingresu food Ispagnolu comida Italianu cibo, vivanda Tedescu Speise, Gang.
mànicu , nm: mànigu Definitzione totu is cosas de papare, pruschetotu is cosas coghinadas o aprontadas po unu pastu Sinònimos e contràrios alimentu, arrabuda, arracatu, bivu, bustu, coxinu, mandiari, màndhicu, papai 1 / cdh. magnu Frases benimindi ita lichitu su mànigu!…◊ de su mànigu no ndhe li pigat nudha e abbarrat romasu ◊ ih, tue puru, pares ciompendhe a mànigu bonu!◊ su chi mamma poniat in su piatu l'aimis regortu nois etotu, fit bonu su sabore e sanu su mànigu ◊ beta abba e mànigu a su porcu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nourriture, plat, mets Ingresu food Ispagnolu vianda, comida Italianu vivanda Tedescu Speise, Gang.
papadèdha , nf: paparedha Definitzione papare po pipios piticos: pane cotu in su brodu Sinònimos e contràrios papaledha Frases su burrinchedhu dh'iaus pesau a paparedha (G.Mura) Terminologia iscientìfica mng Tradutziones Frantzesu bouillie Ingresu baby food Ispagnolu papilla Italianu pappa Tedescu Brei.
papadoría , nf Definitzione cosa de papare, papóngiu, in su sensu de aprofitamentu de calecuna cosa, mescamente de su manígiu de su podere po ndhe tènnere torracontu e no po su bene de is amministraos Sinònimos e contràrios magneria, mandhighiu Frases cosa creis ca faint? totu papadorias funt! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu détournement de fonds Ingresu food Ispagnolu chanchullo Italianu mangerìa Tedescu Mauserei.
papínu , nm Definitzione genia de papare delicau; impastu fatu cun farra de sèmene de linu po cura / pesare a p. (nau de animalis de nascidroxu)= chentza su lati de sa mama, cun papai chi dhis donat sa genti 2. pro alléviu, su dutore li at inditadu de si pònnere unu papinu ◊ at fatu unu papinu de marmaredha e sèmene de linu, pro su dolore de mata Ètimu itl.p papín Tradutziones Frantzesu bouillie Ingresu baby food Ispagnolu papilla Italianu pappina Tedescu Brei.
recàtu , nm: arracatu, errecatu, ricatu Definitzione provistedha de cosas de papare: pane, pasta, ingaúngiu, alegúmenes, e àteru, o fintzes erba, pàsculu (foedhandho de bestiàmene); totu su necessàriu po fàere una cosa (cosire unu bestire, iscríere) Sinònimos e contràrios bustu, màndhicu, mucitura, papai 1, pàsculu / arrecàpidu Frases nues de espe e musca si sunt gherrendhe su recatu ◊ pònemi su recatu pro una chida, ca intro a robba! ◊ dogni astore est in chirca de recatu ◊ fut pastore chentza terra po recatu ◊ cun su ricatu in buca est mortu de su fàmine! Ètimu spn. recato Tradutziones Frantzesu nourriture, provision Ingresu food, supply Ispagnolu comida Italianu cibo, provvista Tedescu Kost, Vorrat.