Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

bentína , nf, nm: bentinnu, bentinu, bintinnu, bintinu, ventina Definitzione coloridura de su pilu, sa pilurza de cuadhos e boes (ma si narat po àteros piessignos puru, es. sa corramenta): si narat fintzes solu po colore / genias de bentina: ispanu (o arrúbiu craru), murru, niedhu, mustedhinu, petiatzu, scrosu Sinònimos e contràrios ghentinnu*, intinnu, manta, símbiu / cabori / bisura, chígia, grina Maneras de nàrrere csn: a primu bentinu = a sas primas, a sa primu castiada; bogàrendhe a unu a sa bentina = connòschere a s'aerzu, a sa bisura Frases bentinas de crabas: ceratza, nasarba, montada, làtina, trigatza, múdula, crabistada, conca niedha, schina fetada ◊ Callina connoschiat su bestiàmene a bintinu e a lúmene 2. piús de unu paritzas boltas càmbiat bentinu comente faghet su camaleonte! ◊ sunt fioritos ricos de milli odores e bentinos 3. su mare, sa luna e su sole si mustrant cun bentinnos diferentes ◊ sa fioca at cobertu pastura e rocas e lis at cambiadu bentinu ◊ po imbelliri su parastaxu si ponit paperi intalliau de medas bentinas: orrúbiu, grogo, asulu 4. a primu bentinu li palfeit chi cudhu cheriat bufare ◊ ne dh'apo bogadu a sa bentina ◊ vivendhe de refudos e frighinas andhamos peri vias solitàrias cun d-una beste de milli bentinas (A.Casula) Tradutziones Frantzesu pelage Ingresu hair, coat Ispagnolu manto, pelaje, piel Italianu manto, pelame, colóre del pelame Tedescu Fell, Pelz.

ghentínnu , nm: ghentinu, ghintinu Definitzione su colore de su pilu de is animales, ma fintzes colore, bisura de calesiògiat cosa; abbilesa de arregodare / genias de ghentinu: ispanu (o arrúbiu craru), murru, niedhu, mustedhinu, pertiatzu, scrosu Sinònimos e contràrios bentina, intinnu, manta, símbiu / aerzu, bisura, colore / notu 2. sa bidha de Núgoro comintzabat a picare su ghentinu de tzitadedha ◊ at mudau ghentinu che a su camaleonte ◊ cussa fémina est perdindhe su ghintinu e si faghet figura de mistériu 3. pro contare sas crapas a grústios de famíllia bisonzat de èssere de bonu ghentinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pelage Ingresu coat Ispagnolu manto Italianu mantèllo degli animali Tedescu Fell.

intínnu , nm: intinu Definitzione prus che àteru, su colore de su pilu de un'animale, ma fintzes àteru sinnu (marcu, sinnu in origas) chi serbit a dhu connòschere méngius; colore de calesiògiat cosa Sinònimos e contràrios bentina, ghentinnu*, manta, pilu / colore Frases mi est mancada sa crabita: de intinnu un'ala pinta, fit tzufetada e corruda ◊ connoschiant sos cadhos a s'intinnu ◊ màscios e boes de intinnu lughente as a bídere a mizas 2. a unu a unu sont cambiandhe intinu cudhos píghidos pilos issipios ◊ no mi aggradat s'intinu chi as seberadu ◊ de ite intinu est su bestire tou? ◊ a s'intinu, cussu est fizu tou! Tradutziones Frantzesu pelage Ingresu coat, plumage Ispagnolu manto, color Italianu pelame Tedescu Fell.

ispilidúra , nf Definitzione su ispilire; manera de bodhire cosa pitica chi si faet passandho su cambu in mesu de is pódhighes, coment'e in d-unu pètene, e tirandho Sinònimos e contràrios spinniadura / ispilinzu 2. s'olia de cufetu l'amus fata a ispilidura a manu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pelage Ingresu plucking Ispagnolu peladura Italianu pelatura Tedescu Enthaarung.

màntu , nm Definitzione genia de ammontu de fémina, de orrobba bona, fine, a betare in pitzu e coment'e a imbodhigadura, apertu ananti, longu meda; a logos est su muncadore mannu de seda, ma giaet su númene a totu su costúmene puru; si narat fintzes po bentina, colore de su pilu de su bestiàmene mannu Maneras de nàrrere csn: is mantus = sa montedhada, is nuis chi acarraxant is àrias (mantu ’e bentu, mant'e ària = nue forte de bentu) Frases pro sogru meu su tempus mi dades de li tèssere unu mantu ◊ custu mantu aggradessi e tènelu arribbadu pro s'isposa chi ti as a leare ◊ su mantu de Nostra Segnora est de seda ◊ nade, Segnora, pro chie mantu niedhu portades? 2. a bortas arribbat mantu lizeru che alenu de pitzinnu ◊ no tenit assébiu gherrendi cun mantus e bentus contràrius Terminologia iscientìfica bst Tradutziones Frantzesu manteau, pelage (des animaux) Ingresu mantle Ispagnolu manto, capa Italianu manto Tedescu Mantel, Fell.

pilidúra , nf Definitzione su pilu de is animales, nau po sa genia e po su colore Sinònimos e contràrios pilàgiu, pilàmine, pilu, pilúrgia Frases funt cadhos sempre in petas e de bona pilidura ◊ su matzone tramudat pilidura, ma intragnas nono Sambenados e Provèrbios prb: su fiadu si connoschet a sa pilidura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pelage Ingresu coat Ispagnolu pelaje Italianu pelame Tedescu Fell.

pilúrgia , nf: pilurza, pilutza, piluza Definitzione su pilu de s'animale, nau po sa genia e po su colore / cambiare p. = cambiai bisura Sinònimos e contràrios bentina, ghentinnu, intinnu, manta, pilàgiu, pilúrtziga Frases fint àinos de mannària che pare ma de divària pilurza ◊ s'ebbedha zuchiat sa pilutza lúchida Ètimu ltn. *piluria Tradutziones Frantzesu pelage Ingresu coat, plumage Ispagnolu pelaje Italianu pelame Tedescu Fell.

«« Torra a chircare