arretzixèdha , nf Definitzione min. de arretza, arretza pitica Tradutziones Frantzesu petit filet Ingresu small net Ispagnolu redecilla Italianu reticèlla Tedescu Netzchen.
filète , nm: filetu Definitzione genia de filighedhu, mescamente de carre in d-unos cantu arremos de sa carena (es. limba, natura de s'ómine); fune de cannau fata de funes bècias, ma fintzes sa codriola chi si faet cun sa pramma de iscovas (s'imbodhigat a istrintu in su tanaxi); foedhandho de petza, anguidha o orrugu longu de prupa ororu de s’ischina, in s’ispinu de un’animale / tènnere a unu a f. = lassai a unu cun pagu cosa po papai Sinònimos e contràrios mustela / restiga 1 2. ciu Perinu fiat sempri fendi iscovas e a nosu piciochedhus si ponera a iscarrai, a fai filetu, a pulí prama ◊ ant acapiau sa cibudha a matzus cun su filetu Terminologia iscientìfica crn Ètimu itl., ctl. filetto, filet Tradutziones Frantzesu filet, frein Ingresu fraenum Ispagnolu frenillo Italianu frènulo Tedescu Bändchen.
muscéllu , nm Definitzione pisci saliu, pruschetotu petza de tunnina salia e asciutada Sinònimos e contràrios musciamari Terminologia iscientìfica mng Tradutziones Frantzesu filet de thon séché Ingresu salt fish (generally prepared with tuna meat) Ispagnolu mojama Italianu mosciame Tedescu Salami aus Thunfischfilets.
óbiga, óbighe , nf, nm: ópica, ópiche, ópicu, úpigu Definitzione arretza a forma de sacu, acapiada a una pértia, po piscare trota, fata cun pigionatzos de ollastedhu de erriu (ma a logos fintzes gamu, àghimu); in cobertantza, brulla mala, fura / min. obighedhu Sinònimos e contràrios arraciallu, arretza, filau, ganghiledhu, trotiadore / ghelea, giogada Maneras de nàrrere csn: fàghere s'óbiga = nadu in suspu, fàghere una cosa in debbadas, fàghere una cosa seguramente irballada; tortu che un'óbiga = dortu a unu gantzu (nadu de ccn., chi no arrexonat e no ponet mente) Frases fint in su riu trazendhe s'óbiga prena de trota e ambidha ◊ tiu Gabini abiat pistau àndhalas de piscadore, cun arretzas a codhu, su berticale e s'ópiche 2. si cumandhas a isse già la faghes s'óbiga: mancu t'iscurtat! ◊ si ti pones a isse a sótziu già la faghes s'óbiga!…◊ bi est istada sa ruina de s'annada mala e de sas óbigas Terminologia iscientìfica ans Tradutziones Frantzesu filet de pêche en forme de sac Ingresu sack net Ispagnolu red en forma de saco Italianu réte a sacco Tedescu sackförmiges Netz.
obighédhu , nm: opighedhu, pighedhu Definitzione min de óbiga: genia de arretza pitica, intéssia craca, intrada in d-una frochidha de ferru posta in màniga Terminologia iscientìfica ans Tradutziones Frantzesu petit filet de pêche Ingresu small creel with a handle Ispagnolu red pequeña Italianu cóppo Tedescu Kescher.
rèce , nf: arretza, erressa, reta, rete, retza Definitzione genia de tessíngiu lascu prus che àteru po piscare (ma fintzes sa de is campos de giogare a bòcia po serrare sa porta a parte de apalas, o po serrare logu, o téssia prus a cracu meda fintzes po segare su bentu e aprigare, e àteru); in cobertantza, cosa o trassa chi serbit a cassare a unu no tanti cuncordu po calecuna cosa; puntu, bòcia intrada in rete in su giogu a fúbbalu; línias e cundhutos chi serbint a ispràghere in logu mannu o portare calecuna cosa / genias de retza: po cassai pisci, pillonis, conillus; retza tunda = retza chi, ghetada in s'àcua, si oberit e, arribbada a fundu, si serrat e inserrat su pisci; àtera genia de retzas: elétrica, ídrica, telefónica, de su gasu, e oe internèt Sinònimos e contràrios arraciallu, filau, ganghiledhu, óbiga Maneras de nàrrere csn: parare sa retza = pònnere sa retza a manera de poder tènnere sa fera; pigai a retza = cassai; intrai in sa retza = abarrai ingannaus Frases no resessiant a ndhe tirare sa retza de cantu fit piena de pische ◊ ant lassadu retes e barcas ◊ ghetaidhoi sa retza ca dhoi at pisci meda! ◊ cun sas retas a pala Pep'Iscedhu si aviat a piscare ◊ is piscadores fuant betanno is reces a mare 2. malaita belosia chi ponet s'ómine in retza! ◊ in sas retzas de amore tenzo su coro inserradu (P.Mossa) Terminologia iscientìfica ts, ans Ètimu itl. rezza Tradutziones Frantzesu filet Ingresu net Ispagnolu red Italianu réte Tedescu Netz, Tor.
retàda , nf: arretzara*, retzada Definitzione betada de arretza; su tanti chi si pigat cun d-una betada de arretza Sinònimos e contràrios arraciada Frases su piscadori ndi at tirau a foras una bella retzada de pisci Tradutziones Frantzesu coup de filet Ingresu haul, roundup Ispagnolu redada Italianu retata Tedescu Netzwurf, Fang.