farrànca , nf: afarranca, farrunca, franca Definitzione sa manu (o pei de ananti) de un'animale chi giughet ungas longas acancarronadas e a punta, ma fintzes sa manu de sa gente cunsiderada furunca; aina totu a gàncios acapiada a una fune po ndhe piscare calecuna cosa orruta a s'abba in is putzos, o fintzes de pònnere apicada in barracu po apicare cosa; genia de pane chi si faet a Pasca coment’e pipia (e po is pipias); un’arratza de arangiolu / min. francutza, francutzedha Sinònimos e contràrios branca*, manu / aranca, arràncula, farrasca, frascada, scarràfiu / farrancada / frucàrgia Maneras de nàrrere csn: betare sa franca = aungrare, furai; betare francas a unu, a una cosa = pònniri is manus, ghetai is manus apitzus, afracai; giogare in francas de… = arrúiri o incapitai in manu de…; pònnere a francas a susu = pònniri o girai a brenti a susu, a branculimbesse Frases su pisitu fait curri su lómburu cun is farrunchedhas ◊ eite si cuss'animaledhu giogat in francas a s'astore!…◊ ita chi m'intras in farruncas!…◊ si mi giogas in francas no t'iscapo! ◊ su cane at iscovacadu sa cosa cun sas francas 2. cussu fit in ziru chirchendhe carchi valentesa pro betare sa franca ◊ po ti nd'iscadrancai de su letu tocat a ti dhu furriai a farrancas a susu! Sambenados e Provèrbios smb: Franca Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu patte, griffe Ingresu leg, claw Ispagnolu pata, garra Italianu zampa, artìglio Tedescu Tatze, Lauf, Klaue, Fang.

retàda , nf: arretzara*, retzada Definitzione betada de arretza; su tanti chi si pigat cun d-una betada de arretza Sinònimos e contràrios arraciada Frases su piscadori ndi at tirau a foras una bella retzada de pisci Tradutziones Frantzesu coup de filet Ingresu haul, roundup Ispagnolu redada Italianu retata Tedescu Netzwurf, Fang.

tentúra 1 , nf Definitzione su tenturare bestiàmene; su chi si pagat po dhu tènnere tenturau, acorrau in cherina fintzes a candho essit su mere e pagat su dannu chi at fatu; trebballu a pinnigas o gajas chi si faet in sa gunnedha o in sa camisa de unos cantu costúmenes de fémina Sinònimos e contràrios aciapa, arrestu 1 / teníngiu / cdh. tintura 2. chie tenet bestiàmine in cherina pagat sa tentura ◊ depiant pagare sa tentura fintzas si no aiant fatu dannu ◊ pro ch'èssere issitu dae trèmenes mi ant postu tintura ◊ is barracellos furint prontos a sa tentura de is pegos faendho dannu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu capture Ingresu capture Ispagnolu captura Italianu cattura Tedescu Gefangennahme, Fang.

«« Torra a chircare